اقتصاد او سوداګري

دریو باوري سرچینو رویټرز ته ویلي، سعودي عربستان پلان لري چې پر سوریې د نړیوال بانک پاتې پورونه پرې کړي، چې دا به د بیارغونې لپاره د میلیونو ډالرو مرستو او د دغه هېواد له فلج عامه سکتور سره د ملاتړ لاره اواره کړي.

د پاکستان د دولتي بانکد معلوماتو له مخې، له پاکستان نه افغانستان ته د توکو او خدماتو صادرات د روان مالي کال (۲۰۲۴-۲۵) په لومړیو اتو میاشتو کې ۸۴،۲۵ سلنه زیات شوي، چې له مخې یې د صادراتو ټول ارزښت ۵۹۲،۸ میلیونه امریکايي ډالرو ته رسېدلی.

د امریکا مشهور خصوصي پانګوال شرکت « کې کې ار » د دوشنبې په ورځ اعلان وکړ چې ډیویډ پتریوس به د دغه شرکت د منځني ختیځ د څانګې مشر وي، او همداراز یې په سیمه کې یو نوی پانګوال ټیم جوړ کړی، چې د خلیجي هېوادونود اقتصادي فرصتونو په لټه کې به وي.

د طالبانو ټولګټو وزارت په یوه خپره کړې اعلامیه کې ویلي، په تېرو دوو اوونیو کې د اوسپنې پټلۍ له لارې شاوخوا (۱۲۸۸۱۴) مټریک ټنه انتقالات شوي چې یوازې ۴۵۷۸ ټُنه یې صادراتي توکي دي.

د پاکستان د اقتصادي څېړنو دولتي موسسې (PIDE) خبرداری ورکړی، چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ له‌خوا د پاکستاني صادراتي توکو پر وړاندې د تعرفو د زیاتولو وروستۍ پرېکړه به د دغه هېواد پر صادراتو ویجاړونکی اغېز وکړي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې باختر اژانس خبر ورکړی، چې یو نړۍوال ترکي شرکت په پنجشېر کې د برېښنا بند جوړوي. په پنجشېر ولایت کې د طالبانو د والي ویاند سیف‌الدین لټون ویلي، چې دغه بند په پریان ولسوالۍ کې جوړېږي.

د‌ طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت سرپرست نورالدین عزیزي په کابل کې د پاکستان له سفیر عبیدالرحمان نظاماني سره پر سوداګریزو راکړو ورکړو کې د اسانتیاوو تر څنګ د ټرانزیټي ستونزو پر حل خبرې کړې دي.

امریکا له چین څخه د ځېرک ټلېفونونو، کمپیوټرونو او د ځینو بریښنایي تجهیزاتو د وارداتو په برخه کې ۱۲۵ سلنه تعرفې معاف کړې. د امریکا د ګمرکاتو ادارې شل ډوله توکي چې لپټاپ کمپیوټرونه، د معلوماتو ذخیره کولو او د معلوماتو د پروسس وسایل پکې شامل دي، د معافیت وړ اعلان کړي دي.

ایراني رسنیو خبر ورکړی، چې د دغه هېواد سیاسي او اقتصادي پلاوي هرات ولایت ته سفر کړی. دا پلاوی د هرات له صنعتي ښارګوټي او خواف ـ هرات د پټللۍ روزنک تمځی ګوري او هرات کې له سیمه ییزو طالب چارواکو سره ویني او بیا به فراه ولایت ته لاړ شي.

د طالبانو د روغتیا وزارت او د ازبکستان د سوداګرۍ او صنایعو خونې ترمنځ د هوکړې له مخې، په ترمذ ښار کې د افغانانو لپاره شاوخوا ۲۰ د غاښونو درملنې کلینیکونه پرانیستل شي.

طالبان وايي، پر افغانستان د متحده ایالاتو لس سلنه تعرفه افغان صنعتکاران، کوچني کاروبارونه، نوې راټوکېدلې سوداګرۍ او په ځانګړي ډول ښځينه سوداګرې زیانمنوي.

د ملګرو ملتونو د خوړو او کرنې نړۍوالې ادارې (اېف اې او) خبرداری ورکړی، چې د مراکشي ملخانو خپرېدو د افغانستان په شمالي ولایتونو کې کروندو ته جدي ګواښ پېښ کړی دی.

طالبانو د برېښنا صندوق د مراقبت په نامه له خلکو نه په هره دوره کې د خدماتو په موخه د ۲۰۰ او له هټیوالو د ۴۰۰ افغانیو له اخیستو په انکار سره وایي، چې برېښنا شرکت په ارقامو کې تېروتنه کړې او د صندقونو د مراقبت لپاره په کال کې سل افغانۍ اخلي.

په ننګرهار کې د طالبانو د کرنې، اوبولګولو او مالدارۍ رییس وایي، چې سږ کال په دغه ولایت کې د ځمکنيو توتانو۴۸۰ ټنه حاصلات راټول شوي دي. محمد ولي محسن وویل چې سږ کال د ننګرهار په سره رود، خوږیاڼیو، کوټ او دره نور ولسوالیو کې پر ۳۵۶ جریبه ځمکې ځمکني توتان کرل شوي وو.

د طالبانو د کانونو او پټرولیم وزارت سرپرست هدایت الله بدري او په کابل کې د ترکمنستان سفیر خواجه عوضوف په هرات کې د ټاپي پروژې څخه لیدنه کړې. یاد وزارت ویلي، چې د دغه پروژې په لړ کې دولس کیلومټره نل لیکه غځول شوې ده.

د افغانستان د رنګ تولیدي شرکونو ټولنه وايي چې افغانستان د رنګ د تولید په برخه کې پر ځان بسیا شوی او پر بهرنیو رنګونو وارداتو دې تعرفه لوړه شي. د طالبانو د سوداګرۍ وزارت وايي چې په تېرو ۱۱ میاشتو کې پاکستان، ازبکستان او تاجکستان ته د درې میلیون ډالرو په ارزښت رنګ صادر شوی.

د نوماډ کپیټلیسټ د پاسپورټونو درجه بندۍ په تازه راپور کې افغانستان د کمزورو هېوادنو په لېسټ کې راغلی او پاسپورټ یې د ۲۰۲۵ کال لپاره تر ټولو کمزوری پاسپورټ اعلان شوی. په دغه درجه بندۍ کې ایرلینډ لومړی مقام خپل کړی.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ تېره ورځ د دغه هېواد پر ټولو وارداتي توکو ۱۰ سلنه تعرفه ولګوله، چې دې کې د افغانستان صادرات هم شامل دي. د طالبانو تر کنترول لاندې احصایې او معلوماتو ادارې ویلي چې غالۍ، زعفران، انځر، نسوار، جارو او پتنګ امریکا ته د افغانستان صادراتي توکي دي.