په بدخشان کې د یوې غونډۍ ښویېدو په پېښه کې درې کسه مړه شوي او یو ټپي دی

د طالبانو تر واک لاندې باختر اژانس خبر ورکړی، چې په بدخشان ولایت کې د یوې غونډۍ ښویېدو په پېښه کې درې کارګر مړه شوي او یو بل ټپي دی.

د طالبانو تر واک لاندې باختر اژانس خبر ورکړی، چې په بدخشان ولایت کې د یوې غونډۍ ښویېدو په پېښه کې درې کارګر مړه شوي او یو بل ټپي دی.
په بدخشان ولایت کې د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور ریاست امر حکمتالله محمدي ویلي، چې دغه پېښه د یاوان ولسوالۍ په پتاب کلي د یوه سیند ترڅنګ شوې ده.
د هغه په وینا، د پېښې په اړه یې څېړنې روانې دي.


پاکستان د افغان کډوالو د اېستلو پر دوام تېره ورځ دوشنبه د تورخم او انګور اډې له لارو ۱۵۷۵ کسان په جبري توګه افغانستان ته ستانه کړي دي. د پښتونخوا د کورنیو او قبایلي چارو ادارې د معلوماتو له مخې ۱۵۴۱ تنه د تورخم او ۳۴ کسان د انګور اډې له لارې ستانه کړل شوي.
دغې ادارې په یوه خپره کړې خبرپاڼه کې ویلي، چې په ستانه کړل شویو کډوالو کې ۵۵۳ د ACC کارت لرونکي او ۱۰۲۲ تنه بې اسناده کسان شامل دي.
خبریالانو ته په لېږلو معلوماتو کې یادې ادارې زیاته کړې، چې تر دې مهاله یې ۵۲۶۴۱۵ تنه افغان کډوال له دغو لارو خپل هېواد ته استولي دي.
بلخوا د طالبانو د ریاستالوزرا اداري مرستیال عبدالسلام حنفي پرون مازدیګر د ملګرو ملتونو د سرمنشي له مرستیال ټام فلیچر سره په لیدنه کې غوښتنه کړې، چې ملګري ملتونه دې په جبري توګه له ګاونډيو هېوادنو د افغانانو د بېرته ستنولو په مخنیوي کې جدي اقدامات ترسره کړي.
د یادولو وړ ده، چې د کډوالو د بنسټونو د راپورونو له مخې پاکستان له ۲۰۲۳ کال نه تر اوسه نږدې یو مېلیون افغان کډوال جبري افغانستان ته ستانه کړي دي.
ملګرو ملتونو او د بشر حقونو نړۍوالو سازمانونو د افغان کډوالو پر وړاندې د پاکستان دغه اقدام ناقانونه او نا انساني بللی او له دغه هېواد یې په وار - وار غوښتي، چې د جبري اېستلو دا لړۍ ودروي.
تر اوسه پورې پاکستان بیا دغه غوښتنو ته مثبت ځواب نه دی ورکړی.

د ملګرو ملتونو سرمنشي ویاند سټیفن دوجارېک وایي، په افغانستان کې دا مهال شاوخوا ۲۳ مېلیونه خلک چې د دغه هېواد تر نیمایي ډېر نفوس جوړوي؛ د ژوند ژغورنې مرستو ته اړتیا لري.
هغه د اندېښنې په څرګندولو سره ویلي، چې دغه اړتیاوې داسې مهال پېښیږي چې خپله ملګري ملتونه او شریکان یې د مرستو د تمویل له کمښت سره مخ دي.
نوموړي دغه څرګندونې د دوشنبې په ورځ خبریالانو ته په خبري ناسته کې کړې دي.
ښاغلي دوجارېک د خپلو خبرو پرمهال افغانستان ته د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ دفتر مشر ټام فلیچر د سفر په اړه هم معلومات ورکړي دي.
د اوچا مشر ټام فلیچر چې اوس هم په کابل کې دی، د دغه سفر په لړ کې وړمه ورځ یې د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي، د دغې ډلې د اقتصاد وزیر دین محمد حنیف او د طالبانو د ریاست الوزرا اداري مرستیال سلام حنفي سره لیدلي وو.
نوموړي د دغه لیدنو پرمهال له طالب چارواکو سره د اقلیمي بدلون، له پاکستانه د افغان کډوالو د اېستلو دوام، ناامنۍ او مخدره توکو سره د مبارزې په برخه کې خبرې اترې کړې وې.
ښاغلي فلیچر پر اېکس پاڼه کاږلي و، چې د افغان مېرمنو وضعیت لاهم خورا کړکېچن دی.
هغه په ټینګار سره ویلي، چې د نجونو د زدهکړو او د دوی بشپړ ګډون پرته د افغانستان پرمختګ ناشونی دی.
له بل پلوه په افغانستان کې د ښځو د وضعیت په اړه د ملګرو ملتونو د یوه نوي راپور موندنې ښیي، چې تر ۷۰ سلنه ډېرې مېرمنې بشري مرستو ته د لاسرسي په برخه کې له ستونزو سره مخامخ دي.
د راپور له مخې، په بشرپاله ادارو کې د بشري ځواک په توګه د ښځینه کارکوونکو کمښت او د طالبانو لهخوا د ښځینهوو په تګ راتګ محدودیت د دغې ستونزې اصلي لاملونه دي.

د پاکستان د دفاع وزیر خواجه اصف وايي، چې پوځ یې له هند سره د احتمالي جګړې په اړه حکومت ته معلومات ورکړي، چې راتلونکې څو ورځې مهمې دي.
هغه زیاتوي: «موږ خپل ځواکونه پياوړي کړي، ځکه چې دا هغه څه دي چې اوس نېږدې دي، نو په دې حالت کې بايد يو شمېر ستراتيژيکې پرېکړې وشي، او دا پرېکړې شوې دي.»
هغه زیاتوي، چې د هند هر د ډول اقدام په وړاندې چمتو دي.

د افغانستان د کانونو او صنایعو خونې مشر شېرباز کمینزاده له افغانستان انټرنشنل سره په یوې مرکه کې وايي چې د عباس بندر په رجايي بندر کې د اورلګېدنې له امله افغان سوداګرو ته هم زیان اوښتی دی.
هغه د دوشنبې په ورځ (غويي ۸مه) زیاته کړې چې افغان سوداګر د پاکستان لهخوا د لګولشویو محدودیتونو له امله د ایران له بندرونو څخه کار اخلي. د نوموړي په وینا، هغوی په عمده ډول ماشیني او نور توکي له بندر عباس او چابهار څخه واردوي.
کمینزاده وايي چې عباس بندر د افغان سوداګرو د مالونو د راواردولو لپاره یو له مهمو بندرونو څخه دی، خو پر ایران، په ځانګړي ډول پر دغه بندر، لګول شوي بندیزونه د افغان سوداګرو کاروبار هم اغېزمن کړی دی. د هغه په خبره، چابهار له بندیزونو څخه معاف دی.
په دې وروستیو کې داسې راپورونه خپاره شوي چې پر امریکا د ډونالډټرمپ له واکمنېدو او پر ایران د واشنګټن د نویو بندیزونو تر لګېدو وروسته، چابهار بندر هم په دغو بندیزونو کې شامل دی.
کمینزاده زیاته کړې چې د اورلګېدنې پر مهال د افغان سوداګرو ځینې مالونه په عباس بندر کې وو، خو د دغو مالونو د کچې په تړاو یې جزییات نه دي ورکړي. هغه وايي چې سوداګر لا هم په بندر کې خپلو سوداګریزو مالونو ته لاسرسی نهلري.
هغه د لومړنیو معلوماتو په حواله ویلي چې چاودنه او اورلګېدنه په هغه سیمه کې رامنځته شوې چې حساس توکي په کې ساتل کېدل. هغه هیلهمندي ښودلې چې د افغان سوداګرو مالونه ډېر زیانمن نه شي.
د افغانستان د کانونو او صنايعو خونې مشر همداراز وايي چې هېواد يې د سوداګرۍ او ترانزېټ لپاره بديلې لارې پیدا او له قزاقستان، د منځنۍ اسيا له هېوادونو او چين سره يې سودګریزې اړيکې پراخې کړې دي.
دا په داسې حال کې ده چې د عباس بندر ستراتیژیک رجایي بندر د شنبې په ورځ د یوې قوي چاودنې شاهد و چې له امله یې پراخه اورلګېدنه رامنځته شوې او اور لا هم نه دی مړ شوی. ایران د پېښې د لاملونو د ارزونې لپاره یوه ځانګړې کمېټه جوړه کړې، خو کره معلومات لا هم نه دي روښانه.

د بلوچستان د نوشکي په ولسوالۍ کې د تېلو یو ټېلر موټر د اورلګیدنې پر مهال چاودنه شوې، چې له امله یې ډریور وژل شوی او د پولیسو په ګډون ۵۰ تنه ټپیان شوي دي.
د پولیسو د چارواکو په وینا، پېښه د نوشکي د ټیلرو په اډې کې هغه مهال رامنځته شوه چې په یو په تېللړلي ټېلر کې د ویلډنګ کار روان و او د کار پر مهال ناڅاپي اور ولګېد.
راپورونه وايي چې ډریور عبدالروف هڅه کوله چې ټېلر له اډې وباسي او یو خلاص میدان ته یې یوسي، خو د اور شدت دومره زیات و چې نوموړی سخت وسوځېد او مړ شو.
د اور له خبر وروسته، د اوروژنې ډلې او پولیس هم ساحې ته ورسېدل، خو همدغه مهال د ټرک د تېلو ټانک وچاودېد، چې له امله یې د پولیسو یو مشر محمد شریف د څلورو پولیسو او ګڼو ملکیانو په ګډون ۵۰ کسان ټپیان شول.
ځايي امنیتي ادارې وايي، چې ټپیان د لومړنۍ درملنې لپاره د نوشکي تدریسي روغتون ته انتقال شوي، چیرته چې بېړنی حالت اعلان شوی.
د روغتون چارواکي وايي چې د ټپیانو له ډلې ۳۷ تنه چې وضعیت یې نازک و، کویټې ته واستول شول.
د بلوچستان د حکومت ویاند ویلي چې د پېښې پلټنې پیل شوي دي او اړوندې ادارې د پېښې علت معلوموي.