قطر کې زده کړیالانې: افغانستان ته په ستنېدو سره به مو طالبان د جاسوسانو په توګه وپېژني
په قطر کې د امریکايي پوهنتون افغان زده کړیالانې وېره لري، چې د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د ادارې له خوا د مرستو او ویزو له بندېدو وروسته به د طالبانو تر واک لاندې افغانستان ته ستانه کړای شي.
نیویارک ټایمز په قطر کې د امریکایي پوهنتون افغان زده کړیالانو ته ځانګړې شوي راپور کې د یوې افغانې زده کړیالې نیلاب اندېښنې راخیستي او لیکلي یې دي، چې د جنوري په ۲۰ نیلاب د خپل سایبري امنیت درجې لپاره خپله وروستۍ پروژه پلان کړې وه، چې ولسمشر ټرمپ د کډوالو د بیا مېشتېدنې ځنډولو اجراییوي فرمان لاسلیک کړ.
د متحده ایالاتو حکومت د نیلاب او د هغې د ټولګیوالو لپاره د کډوالۍ ژمنه کړې وه، خو د دوی هیلې چې د طالبانو له واکمنۍ وروسته یې په متحده ایالاتو کې پناه اخیسته، تر ډېره په اوبو لاهو ښکاري.
د ډونالډ ټرمپ د بهرنیو مرستو پروګرامونو لغوه کولو سره په قطر کې امریکایي پوهنتون هم خپله ډېره بودیجه له لاسه ورکړه.
د دغه پوهنتون مشرتابه وایي، چې یوازې تر جون میاشتې بودیجه لري چې له هغې وروسته به پوهنتون وتړل شي او زده کوونکي به د قطر ویزې له لاسه ورکړي.
کله چې په ۲۰۲۱ کې د متحده ایالاتو ملاتړی افغان حکومت ړنګ شو، طالبان بیا پر افغانستان حاکم شول او د ښځو لپاره یې د زده کړې ترلاسه کول غیرقانوني کړل.
نیلاب د ۲۰۲۳ په جولای کې قطر ته جلا وطنه شوه او په امریکایي پوهنتون کې یې زده کړې پیل کړې.
د ټرمپ د ادارې له خوا د بهرنیو مرستو بندېدو او متحده ایالاتو ته د کډوالو په داخلېدو باندې بندیز د افغان زده کړیانو ترمنځ وېره رامنځته کړې ده، چې افغانستان ته به بېرته ستنېدو ته اړ شي او د هر ډول حقونو به بې برخې شي.
۳۰ کلنه نیلاب وایي: «نجونې څنګه کولای شي بېرته افغانستان ته ولاړې شي؟ زموږ سره به څه کېږي؟ جنسي تېری، جبري ودونه او که مرګ.»
هغې وویل: «ما فکر کاوه چې دا اوږد سفر پای ته رسېدلی دی، خو زه غلطه وم.»
د افغانستان لپاره امریکایی پوهنتون په ۲۰۰۶ کې د لېبرال هنرونو کالج په توګه تاسیس شو، چې په انګلیسي ژبه لارښوونې لري.
دا د افغان مشرانو او نوښتګرانو راتلونکي نسل ته د عدالت، ازادۍ او ډېموکراسۍ د غربي نظریاتو د زده کړې لپاره ډیزاین شوی.
د متحده ایالاتو حکومت په دغه پوهنتون کې له ۱۰۰ میلیون ډالرو څخه ډېره پانګونه کړې او تر تیرې میاشتې پورې د متحده ایالاتو د نړۍوالې پراختیا ادارې (یوسایډ) له خوا تمویلیږي.