یوناما: د افغانستان له واکمنو چارواکو څخه غواړو، چې د بشري حقونو نړۍوال مکلفیت ومني

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې د بشري حقونو د نړۍوالي ورځې په مناسبت وايي، په افغانستان کې د بشري حقونو خوندیتوب په اوږدمهال او خطرناک ډول د له منځه تلو په حال کې دی او تر ډېره یې زیان ښځې او نجونې ګالي.

د ډسمبر ۱۰مه، د ملګرو ملتونو د تعلیمي، علمي او کلتوري سازمان له‌خوا د بشري حقونو نړۍواله ورځ نومول شوې ده؛ خو افغانستان د هغو هېوادونو په ډله کې دی، چې پر دغه هېواد حاکمه ډله د بشري حقونو څخه د سرغړونې په ډېرو مسایلو کې ښکېله ده.
یوناما د بشري حقونو د نړۍوالې ورځې په مناسبت پر طالبانو غږ کړی، چې د بشري حقونو نړۍوال مکلفیت ومني.
یوناما له طالبانو څخه غوښتنه کړې، چې په افغانستان کې د ښځو، نارینه‌و، نجونو او هلکانو د اوسنیو او راتلونکو نسلونو د خوندیتوب او هوساینې لپاره د بشري حقونو نړۍوال مکلفیت ومني.
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې او په افغانستان کې د یوناما مشره روزا اوتنبایوا وايي: «په خواشینۍ سره، موږ په افغانستان کې په دوامداره توګه د برعکس چارو شاهدان یو، د امنیت په برخه کې له ښه‌والي او د وسله‌وال تاوتریخوالي له کمښت سره، سره د بشري حقونو خوندیتوب په اوږدمهال او خطرناک ډول د له منځه تلو په حال کې دی، چې ډېر زیان یې ښځو او نجونو ته رسېږي.»
مېرمن اوتنبایوا وايي، د طالبانو له لوري له زده‌کړو او کار څخه د ښځو او نجونو منعه کول د ښځو او نجونو په وړاندې د طالبانو سیسټماتیک تبعیض په ګوته کوي.
روزا اوتنبایوا زیاته کړه:« له واک سره مسؤلیت ملګری وي. په ملګرو ملتونو کې د افغانستان د خلکو د مشروع استازي په توګه د واکمنو چارواکو ادعا باید د ګډو ارزښتونو او معیارونو د ساتلو او پرمختګ لپاره له ریښتینو هڅو سره یو ځای وي.»
همدارنګه په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د عالي کمېشنرۍ استازې فیونا فریزر خبرداری ورکړی، چې که په افغانستان کې ښخې او نجونې له خپلو حقونو څخه بې برخې پاتې شي، دا به د افغانستان لپاره د یوې څرګندې ناکامۍ لامل شي.
فوینا فریزر وايي:« د بشري حقونو اسناد د یوې وسیلې په توګه رامنځ ته شول، چې د نړۍ په ګوټ، ګوټ کې له ټولنو سره مرسته وکړي چې د ځان لپاره یوه ښه راتلونکې جوړه کړي. که افغانان په ځانګړې توګه ښځې او نجونې له خپلو حقونو څخه بې برخې پاتې شي، دا په افغانستان کې د ټولو اوسېدونکو د هوساینې په برخه کې د یوې څرګندې او قصدي ناکامۍ لامل کېږي.»
سره له دې چې، د طالبانو له لوري له کار او زده‌کړو څخه د افغان ښځو او نجونو منعه کېدو په نړۍواله کچه سخت غبرګونونه له ځانه سره لرلي؛ خو په کور دننه هم یادې مسلې طالبان د نظر د اختلاف له امله پر دوو برخو وېشلې دي.