افغان او امریکايي ‌ډیپلوماټان: کابل کې د امریکا سفارت پرانیستل طالبانو ته مشروعیت ورکوي

په افغانستان کې د امریکا د پخواني سفیر مرستیالې ایني فورزایمر او په سریلانکا کې د افغانستان سفیر اشرف حیدري په یوه ګډه مقاله کې په افغانستان کې د امریکا سفارت بیا پرانیستل د طالبانو لپاره مشروعیت بللی. دغو دوو ډیپلوماټانو ویلي، چې دا کار به په ټوله نړۍ کې ترهګرې ډلې تشویق کړي.

د «هیل» ورځپاڼې په یوه ګډ تحلیل کې دغو دوو افغان او امریکايي ډیپلوماټانو د طالبانو له لوري د بشري حقونو په ځانګړې توګه د ښځو له حقونو څخه جدي سرغړونو ته اشاره کړې او له نړۍ یې غوښتي چې دغه ډله په رسمیت ونه پیژني.

اغلې فورزایمر او ښاغلی حیدري وايي چې افغانستان ته د امریکايي ډیپلوماټانو ورګرځېدل د طالبانو لپاره یو امتیاز دی چې په دې سره به د«جنسي توپیر» رژیم د عادي کېدو لامل شي.

دغو دوو ډیپلوماټانو ویلي چې د امریکا د سفارت بیا پرانیستل به په افغانستان کې د نورو هیوادونو د ماموریتونو د شتون لامل شي او د طالبانو د تایید د ټاپې په توګه به کار وکړي او په ټوله نړۍ کې به «ترهګرې» ډلې تشویق شي.

د دغو دوو ډيپلوماټانو په وينا، امريکا او ورته هېوادونه بايد «طالبانو ته د تسليمېدو پر ځاى له افغان ولس سره خپلې ژمنې پوره کړي.» دوی په افغانستان کې د امریکا ډیپلوماټیک حضور په افغانستان کې د بشري حقونو د مبارزانو سره «خیانت» ګڼي.

د امریکا پخواني ډیپلوماټ او په سریلانکا کې د افغانستان سفیر په قطر کې د ملګرو ملتونو د سر منشي کنفرانس ته په اشارې وویل، چې ټاکل شوې د فبرورۍ په ۱۸ او ۱۹ مه په دوحه کې د څه باندې ۲۰ هېوادونو، د اروپايي ټولنې د استازو په ګډون د اسلامي همکاریو د سازمان په مرکزيت جوړ شي. د دغو دوو ډیپلوماټانو په وینا، تمه ده چې په دې راتلونکې غونډه کې د نړیوالو پام د افغانستان د خلکو د ملاتړ پر څرنګوالي راټول شي.

د افغانستان او امریکا دغه دوه ډیپلوماټان غواړي چې د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو راتلونکی ځانګړی استازی په نړیوال دریځ د افغانستان رسا غږ وي.

دغو ډیپلوماټانو له نړۍ غوښتي چې طالبان دې تر هغو په رسمیت نه پیژني تر څو چې دوی د بشري حقونو نړیوالې ژمنې په کلکه نه وي عملي کړې.

اغلې فورزایمر او ښاغلي حیدري همداراز غواړي چې له طالبانو سره د نړۍ اړیکې کمې کړي، د ځینو طالب چارواکو پر وړاندې سفري بندیزونه ولګوي، او د ملګرو ملتونو په ناستو کې د توپیري چلند ارزونه وکړي. دوی همداراز له افغانستان سره د بشري مرستو دوام د بودجې او د طالبانو له خوا د هغې لګول پر بشپړې څارنې مشروط ګڼي.

د افغانستان سفير او د امريکا پخواني ډيپلوماټ په داسې حال کې په کابل کې د امريکا سفارت د بيا پرانستلو په اړه اندېښنه ښودلې، چې په دې وروستيو کې په افغانستان کې د امريکا سفارت د فعالېدو په اړه راپورونه خپاره شول.

په دې وروستیو کې کاناډایۍ خبریالې کیټي ګانن چې ۱۸ کاله یې په افغانستان کې کار کړی، په افغانستان کې د امریکا سفارت د بیا پرانستلو غوښتنه کړې ده. د مېرمن ګانن استدلال دا و، چې په افغانستان کې د امریکا ډیپلوماټیک حضور به له طالبانو د ښه تفاهم لامل شي او د امریکا بهرنۍ تګلارې د پرمختګ لامل به شي.

د امریکا غږ انګلیسي برخې هم راپور ورکړی چې متحده ایالات په «احتیاط» سره د دې امکان په پام کې نیسي چې د طالبانو تر کنټرول لاندې افغانستان کې د طالبانو له رسمیت پیژندلو پرته خپله کونسلګري بیا پرانیزي. دغې شبکې لیکلي، چې دا موضوع د امریکا بهرنیو چارو وزارت دیوه نوي ستراتیژیک سند د جوړېدو په بحث کې راپورته شوې.

خو په دوحه کې د امریکا سفارت په افغانستان کې د خپلې کونسلګرۍ د بیا پرانیستلو په اړه راپورونه رد کړل. د امریکا د سفارت یوه ویاند افغانستان انټرنشنل ته وویل چې د افغانستان په اړه د امریکا دریځ نه دی بدل شوی او دا مهال په کابل کې د ډیپلوماتیکو فعالیتونو د بېرته پیلولو پلان نه لري.