ښايي ډونالډ ټرمپ خپل لومړنی نړۍوال سفر سعودي عربستان ته وکړي
ټرمپ د شنبې په ورځ په د هوایي ځواک په یوې پوځي الوتکه کې له خبریالانو سره د خبرو پر مهال ویلي چې هغه به خپل لومړنی بهرنی سفر سعودي عربستان ته وکړي. په امریکا کې په دودیز ډول ولسمشران تر لوړې وروسته د بهرنیو سفرونو پیل له برېټانیا کوي.
ښاغلي ډونالډ ټرمپ زیاته کړه تېر ځل یې سعودي ته له دې امله سفر کړی و چې د میلیاردونو ډالرو په ارزښت یې له متحده ایالاتونو څخه د توکو د اخیستلو هوکړه کړې وه.
ډونالډ ټرمپ د خپلې ولسمشرۍ پر مهال له سعودي عربستان سره نږدې اړیکې جوړې کړې. دا اړیکې په لویه کچه د اقتصادي، امنیتي او سیاسي ګټو پر بنسټ ولاړې وې.
ټرمپ په ۲۰۱۷ کال کې سعودي عربستان ته یو رسمي سفر وکړ چې د هغه د ولسمشرۍ په دوره کې یې لومړنی بهرنی سفر و.
په دغه سفر کې د ۱۱۰ ملیارد ډالرو په ارزښت د وسلو او نظامي تجهیزاتو د پلورلو قراردادونه لاسلیک شول.
دغو قراردادونو کې پرمختللي جنګي الوتکې، دفاعي سېسټمونه او درنې وسلې شاملې وې. ښاغلي ټرمپ دا هوکړې د امریکا د دندو د رامنځته کولو فرصت او د سعودي د سیمه ییزو ګواښونو پر وړاندې د امنیت د پیاوړتیا لپاره د یوې وسیلې په توګه یادولې.
د وسلو پر اخیستو سربېره د سعودي عربستان ولیعد محمد بن سلمان له ټرمپ سره په تازه ټلېفوني اړیکه کې ژمنه کړې چې په امریکا کې به په زیربناوو او اقتصادي پروژو کې ملیاردونه ډالر پانګونه وکړي.
د دغو پانګونو څخه یوه مهمه پروژه د ۶۰۰ ملیون ډالرو ارزښت لري چې د امریکا د ټکنالوژۍ او انرژۍ د زیربناوو د پرمختګ لپاره ځانګړې شوې ده.
ټرمپ له سعودي عربستان څخه د منځني ختیځ په سیاستونو کې د یوه مهم شریک په توګه یادونه کړې.
هغه په تېر کې د ایران د نفوذ د مخنیوي لپاره د ریاض ملاتړ کړی او سعودي یې د ایران او د داعش په څېر د افراطي ډلو پر وړاندې د امریکا په ټلواله کې مهم شریک پېژندلی دی.
د ټرمپ حکومت د اسراییل او عربي هېوادونو د اړیکو د عادي کولو په تړاو، چې د “ابراهیم تړون” په نامه یادیږي، فعاله ونډه درلوده.
که څه هم سعودي په مستقیم ډول دې تړونونو کې ګډون ونه کړ؛ خو د دې بهیر ملاتړ یې، په ځانګړي ډول د امنیتي او اقتصادي همکارۍ په برخه کې ډېر اغېزناک و.
د ټرمپ او سعودي عربستان په اړیکو کې تر ټولو جنجالي موضوع د سعودي منتقد خبریال جمال خاشقجي وژنه وه چې په ۲۰۱۸ کال کې رامنځته شوه.
که څه هم د امریکا استخباراتي ادارو وویل چې د سعودي ولیعهد محمد بن سلمان په دې وژنه کې لاس درلود ؛خو ټرمپ د سختو بندیزونو د لګولو پر ځای له ریاض سره اقتصادي او امنیتي اړیکو ته لومړیتوب ورکړ.
هغه ټینګار کاوه چې له ریاض سره د اړیکو پرېکول د امریکا اقتصادي او امنیتي ګټې زیانمنولی شي.
د چارو کارپوهان باور لري چې د ټرمپ او سعودي عربستان اړیکې د اقتصادي، امنیتي او سیاسي ګټو یو ترکیب دی.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په وار وار دا اړیکې د خپل بهرني سیاست د بریالیتوبونو یوه برخه ګڼلې.
