د کډوالو د ملاتړ سازمان: د ټرمپ حکم د هغو افغانانو برخلیک ګواښي چې د بیا مېشتېدو وړ دي

امریکا ته د افغان کډوالو د لېږد د ملاتړ یو سازمان مشر وايي، چې د کډوالو د منلو د ځنډولو په اړه د ټرمپ حکم لږ تر لږه ۲۰۰۰ مستحق افغانان په یو نامعلوم حالت کې اچولي دي.

د شان ونډایور په وینا، دا افغانان مخکې تردې د امریکا د حکومت له خوا په دې هېواد کې د بیا میشتېدو لپاره منل شوي وو.
له دې سره، د ټرمپ یوه سلاکار وویلي چې د کډوالو د منلو پروګرام تر بیا کتنې لاندې دی.
د سپینې ماڼۍ د سرحدي چارو سلاکار ټام هومن د سې شنبه په ورځ سي اېن اېن ته وویل، چې د ټرمپ ادارې د کډوالۍ پر وړاندې مبارزه به دوام ولري.
کله چې له افغانستان او نورو هېوادونو څخه د کډوالو د منلو د پروګرام د ځنډولو په اړه پوښتنه وشوه، هومن سي اېن اېن ته وویل:«د امنیتي پلټنې سره یوه لویه ستونزه شتون لری.» چې باید حل شي.
شان ونډایو د افغان سازمان څخه سي اېن اېن ته وویل، چې افغان کډوال په ناڅرګند حالت کې ژوند کوي.
دغه سازمان د کابل له سقوط وروسته جوړ شو او موخه یې امریکا ته د وړ افغانانو او د حکومت د پخوانیو همکارانو لکه د افغان وسله والو ځواکونو د پخوانیو غړو د ځای په ځای کولو کې مرسته کول دي.
شان ونډایور سي اېن اېن ته وویل:«دې خلکو ډېر انتظار وکړ. دوی پټ دي، په ناڅرګند حالت کې دي. ولسمشر ټرمپ چې په افغانستان کې یې د جګړې پای اعلان کړی اوس باید دا پای ته ورسوي، او دا په دې معنا ده، چې زموږ ټول شریکان یوې خوندي سیمې ته راوستل شي.»
د ټرمپ د نوي اجرایوي فرمان له مخې چې پرون لاسلیک شو، په اوسني ډول د کډوالو منل به «د امریکا ګټو ته زیان رسونکي وي.» دا پروګرام به د جنوري له ۲۷مې نیټې څخه د لږ تر لږه ۹۰ ورځو لپاره وځنډول شي.
د ټرمپ سلاکار ویلي دي، چې واشنګټن به د پروګرام د بیا کتنې له بشپړولو وروسته د کډوالو منلو د دوام په اړه پرېکړه وکړي.
په دغه فرمان کې راغلي، چې له ۹۰ ورځو وروسته به د کورني امنیت او بهرنیو چارو وزیران ټرمپ ته راپور وړاندې کړي، چې ایا د کډوالو د داخلې پروګرام "د متحده ایالاتو په ګټه دی" بیا به په هرو ۹۰ ورځو کې یو راپور وړاندې شي تر هغو چې ټرمپ پرېکړه وکړي، چې ایا دا پروګرام د متحده ایالاتو په ګټه دی او که نه.
په یاد فرمان کې راغلي:«امریکا نه شي کولی چې ډېر شمېر کډوال ومني، ځکه چې د امریکایانو ګټې باید له ګواښ سره مخ نه شي، د دوی خوندیتوب او امنیت وساتل شي او ډاډمن شي چې کډوال په سمه توګه په ټولنه کې مدغم شي.»
جمهوري غوښتونکو له افغانستان څخه د امریکا د ګډوډ وتلو او پر پخوانیو سرتېرو او هغو افغانانو د هغې اغېزې چې د امریکا د پوځ سره یې کار کاوه په کلکه نیوکه کړې ده. په دغو نیوکه کوونکو کې د ټرمپ د ملي امنیت سلاکار مایک والټز هم شامل دی، چې ویلي یې دي د بایډن ادارې "زموږ افغان متحدین پرېښي دي."
خو په کانګرس کې جمهوري غوښتونکو ویلي دي، چې د افغان کډوالو د قضیو له بشپړې امنیتي بیا کتنې پرته منل ګواښونکی دی.
د ۲۰۲۱ کال په اګست کې په افغانستان کې د امریکا د حضور له پای ته رسېدو راهیسې په دغه هېواد کې له ۱۸۰ زره څخه ډېر افغانان مېشت شوي دي.