بایډن له افغانستان نه د امریکایي ځواکونو په وتلو مارک میلي ته بخښنه کړې

پخواني ولسمشر جو بایډن جنرال مارک میلي ته بخښنه وکړه. نوموړی په ۲۰۲۱ کې له افغانستانه د امریکایي ځواکونو د وتلو پر مهال د ګډوډۍ عامل ګڼل کېږي.

له دغه بخښنې وروسته د چارو یو شمېر پوهان اټکل کوي، چې ښایي میلي د دوشنبې په ورځ د ټرمپ د راتلونکي ادارې لاندې څېړنو سره مخ شي.
بایډن دا بخښنه په داسې حال کې وکړه، چې څو شېبې ورهسته یې سپینه ماڼۍ پرېښوده او واک یې ډونالډ ټرمپ ته وسپاره.
میلي بخښنه ومنله او په یوه بیان کې یې وویل، چې هغه نه غواړي د خپل ژوند پاتې برخه د "غچ اخیستنې" سره په مبارزه کې تېره کړي.
په ۲۰۲۴ کال کې د کانګرس د بهرنیو چارو کمیټې میلي د بهرنیو چارو وزارت د غیر جنګي تخلیې عملیاتو ځنډولو یا په دغه هېواد کې د کارکوونکو امریکایي ملکي وګړو د وتلو امر په تور تورن کړ.
مګر په کانګرس کې له افغانستان څخه د امریکایي ځواکونو د وتلو نیوکه کوونکي وايي، چې د دوی حساب له مارک میلي سره پای ته نه دی رسېدلی.
سناتور جیم بانکس چې د افغانستان په اړه ډېره مطالعه لري وویل: "مارک میلي ممکن بخښنه وغواړي، مګر موږ به د هغه د حساب ورکولو لپاره لارې چارې ولټوو."
له افغانستانه د امریکایي ځواکونو له وتلو وروسته ارزونې په لویه کچه دا پوښتنه کوي، چې ولې پوځ د ملکي وګړو د اېستلو بشپړېدو دمخه له سیمې څخه ووت.
د ګډو ځواکونو پخوانی رییس میلي ویلي، چې د امریکایي ځواکونو وتل چې په کې ۱۳ امریکایي سرتېرو خپل ژوند له لاسه ورکړ، یوه "ستراتیژیکه ناکامي" وه.
دا پرېکړه د ۲۰۲۱ کال د اګست تر نیمایي پورې نه وه شوې، خو د دوو اونیو په تېرېدو بایډن له دغه هېواد د وتلو پرېکړه وکړه.
الیکس پریټساس چې د متحده ایالاتو دفاع وزارت کې د ترهګرۍ ضد پخوانی چارواکی او د امریکا د ځانګړو عملیاتو ټولنې د بورډ غړی دی، فاکس نیوز ډیجیټل ته وویل: "د امریکا پوځ د بهرنیو چارو وزارت سره د غیر جنګي تخلیې عملیاتو کې د ملاتړ مسوولیت لري، په هرصورت، د جګړې له ډګر څخه د امریکایي ځواکونو اېستل چې د جګړې له عمل سره تړاو لري د دفاع وزارت مسوولیت دی او په پای کې موږ یو پاتې ځواک هم شاته نه دی پریښی."
میلي د ۲۰۲۱ کال په جون میاشت کې په کانګرس کې وویل، چې امریکا به داسې صحنې ونه ګوري، چې په ویتنام کې د سیګون د سقوط یادونه وکړي، دغلته امریکایي پرسونل د ودانیو له بامونو پورته شوي او لېږدول شوي وو.
نوموړي ویلي: "زه په افغانستان کې د سیګون ۱۹۷۵ نه وینم. طالبان یوازې د شمالي ویتنام پوځ نه دي."
د میلي بخښنه د مخکینۍ بخښنې د یوې ډلې برخه وه، چې انټوني فوسي او د جنوري د شپږمې کمیټې غړي په کې شامل وو.
میلي د بخښنې په غبرګون کې وویل: "زه او زما کورنۍ د ولسمشر د نن ورځې د اقدام څخه په ژوره توګه مننه کوو."
هغه زیاته کړه: "زموږ د ملت لپاره د یونیفورم په جامو کې د ۴۳ کلونو وفادار خدمت وروسته د اساسي قانون ساتنه او دفاع ده، زه نه غواړم هغه پاتې وخت چې رب یې ماته راکوي د هغو کسانو سره په مبارزه کې تېره کړم، چې په ناحقه د هغو کسانو سره مبارزه کوي، چې ښایي د پام وړ سپکاوي لپاره غچ واخلي. زه نه غواړم خپله کورنۍ، ملګري او هغه کسان چې ما ورسره خدمت کړی د پایلې په توګه د ګډوډۍ، لګښت او اضطراب له امله وساتم."
د استازو جرګې د بهرنیو چارو کمیټې د افغانستان د څېړنو پخواني لوړپوړي پلټونکي د بخښنې په اړه فاکس نیوز ډیجیټل ته وویل: "میلي د سیګون د سقوط او د کابل د راتلونکي سقوط ترمنځ په څرګنده توګه سمه پرتله کول په غلط ډول رد کړل، د افغان ځواکونو اندازه یې په پراخه کچه لوړه کړه، د طالبانو د ولسوالیو د کنټرول سرعت او ساحه یې په بده توګه کمه ارزوله، بیا یې داسې افسانه خپره کړه، چې افغانستان یوازې په ۱۱ ورځو کې سقوط وکړ.
د مارک میلي په اړه په دغه راپور کې راغلي، چې د کابل هوایي ډګر په ابي دروازه کې د ۱۳ امریکايي سرتېرو وژل کېدل او د طالبانو بېرته واک ترلاسه کولو په اړه میلي ناسمه وړاندوینه کړې وه او کانګرس ته یې ویلي وو، چې اوکراین به یوازې په درېیو اونیو کې د روسانو له خوا ونیول شي.