د ایران بشري حقونو سازمان: د طالبانو له واکمنۍ راهیسې ایران کې د افغانانو اعدامول ډېر شوي
د ایران د بشري حقونو سازمان وايي، چې د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته په ایران کې د افغانانو د اعدام لړۍ زیاته شوې او له ۲۰۲۲ کال راهیسې په دغه هېواد کې ۹۰ افغانان اعدام شوي دي. دغه سازمان وايي، یوازې په تېره یوه میاشت کې ۱۳ افغانان په بېلابېلو تورونو اعدام شوي دي.
د بشري حقونو د دغه سازمان شمېرې ښيي، چې سږ کال ۴۹ افغانان د ایران په زندانونو کې اعدام شوي دي.
طالبانو په ایران کې د افغان وګړو د اعدام په اړه کوم غبرګون نه دی ښودلی.
د لړم میاشتې پر ۱۲مه نېټه د ایران د بشری حقوقو سازمان د خپل میاشتني راپور په خپرولو سره د ایران اسلامي جمهوریت له خوا د اعدام د سزا د ډېرېدو په اړه خبرداری ورکړ.
د ایران د بشري حقونو سازمان وايي، چې ایران د روان کال په اکتوبر میاشت کې د ۱۳ افغانانو په ګډون ۱۶۶ کسان په بېلابېلو تورونو اعدام کړل.
یاد سازمان ټینګار کړی، چې دا له ۲۰۰۷ کال راهیسې د میاشتنیو اعدامونو تر ټولو لوړ شمېر دی.
په دې راپور کې راغلي، "د ولسشمریزو ټاکنو له پای ته رسېدو او د ایران او اسراییل ترمنځ د نوي کړکېچ له پیلېدو وروسته، د اعدام سزا پلي کول چټک شوي دي."
د دغه راپور له مخې، د مسعود بزشکیان د ولسمشرۍ له پیل راهیسې، د اګست، سپټمبر او اکتوبر په میاشتو کې لږ تر لږه ۳۵۳ کسان د دغه هېواد په زندانونو کې اعدام شوي دي.
دغه راپور ښيي چې د اکتوبر په میاشت کې د ۱۳ افغانانو، شپږو ښځو، ۱۱ بلوڅانو، ۹ کردانو او یو ایراني الاصله جرمني په ګډون ۱۶۶ کسان د ایران اسلامي جمهوریت په زندانونو کې اعدام شوي دي.
د راپور له مخې، په دې موده کې ۸۰ تنه د قصدي وژنې په تور، ۶۴ تنه د نشه يي توکو په تور، ۱۲ تنه د جګړې په تور او ۱۰ تنه د جنسي تیري په تور اعدام شوي دي.
دغه راپور دا هم په ډاګه کوي، چې د طالبانو تر واکمنۍ وروسته په ایران کې د افغانانو اعدامونه زیات شوي دي.
د دغه راپور له مخې، په ۲۰۲۲ کال کې ۱۶ افغانان، په ۲۰۲۳ کال کې ۲۵ افغانان او سږ کال لږ تر لږه ۴۹ افغانان د ایران په زندانونو کې اعدام شوي دي.
د دغه سازمان په وینا، د رواني ستونزو یو زنداني چې په روغتون کې د بستر کیدو مخینه یې درلوده، د اکتوبر په میاشت کې اعدام شو.
د ایران د بشری حقوقو سازمان مشر محمود مقدم وویل: «نړیواله ټولنه او هغه هېوادونه چې له ایران سره ډیپلوماټیکې اړیکې لری باید دغه خبرداری جدي ونیسي او د اسلامی جمهوریت له خوا د ستر جنایت د ترسره کیدو د مخنیوي لپاره جدي غبرګون وښیی.»"
دغه سازمان ټینګار کړی، چې تېره میاشت د ۱۶۶ اعدامونو له جملې یوازې ۲۰ پېښې د ایران اسلامي جمهوریت د رسنیو له لارې اعلان شوې دي.