واشنګټن پوسټ: له افغانستانه د امریکا د وتلو په اړه د جمهوري غوښتونکو څېړنې په پراخېدو دي

واشنګټن پوسټ د باوري سرچینو په حواله راپور ورکړی، چې د امریکا د ټاکنو په رانژدې کېدو سره جمهوري غوښتونکي هڅه کوي، چې له افغانستانه د امریکا د وتلو په اړه څیړنې پراخې کړي. د سرچینو په وینا، ډونالډ ټرمپ هڅه کوي دا مسله د خپل کمپاین د مرکزي موضوع په توګه وکاروي.

واشنګټن پوسټ د شنبې په ورځ (د وي ۱۷ مه) د باوري سرچینو په حواله راپور ورکړی، چې د امریکا جمهوري غوښتونکي ګوند او په ځانګړې توګه د کانګرس د بهرنیو اړیکو کمیټه هڅه کوي چې له افغانستان څخه د بایډن د وتلو په اړه نور شواهد ترلاسه کړي.

د بهرنیو اړیکو کمیټې، چې تمه کیده تر دې دمه به خپلې څیړنې بشپړې کړي وي، د بایډن په اداره کې لږترلږه دوه نورو مهمو شخصیتونو سره خبرې کړي. د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکن، په دې اونۍ کې د کمیټې له خوا احضار شوی و او د سپيني ماڼۍ د ملي امنيت سلاکار اوجیک سليوان سره هم د دغې کمیټې له خوا خبرې شوي دي.

پر همدې مهال، د پنټاګون ویاند جیمز اډمز ویلي: «موږ د کانګرس له خوا د داسې کومې غوښتنې خبر نه یو چې له پوځي یا نورو کسانو د شهادت ورکولو غوښتنه شوې وي.»

د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو د کمیټې یو غړي د نوم د نه ښودلو په شرط واشنګټن پوسټ ته ویلي دي، چې څیړونکي د افسرانو ځوابونه څیړي او کیدای شي له دوی څخه وغوښتل شي، چې په څېړونو کې لا زیاته برخه واخلي.

د سپینې ماڼۍ ویاندې شارون ینګ په یوه اعلامیه کې وویل، چې حکومت په څېړونو کې بشپړه همکاري کړې، او لوړ پوړي چارواکې یې قانون جوړونکو او د دوی کار کوونکو ته د معلوماتو ورکول لپاره اماده کړي دي.

د استازو جرګې د جمهوري غوښتونکو له خوا د څیړنو د پراخول او اوږدولپه داسې حال کې مطرح کیږي، چې د جمهوري غوښتونکو نوماند ډونالډ ټرمپ د سې شنبې په شپه د خپل ډیموکراټیک سیالې کاملا هاریس سره مناظرې ته چمتو کیږي.

په ورته وخت کې د سنا مجلس د بهرنیو اړیکو کمیټې رییس مایکل مکال وايي، چې د دوشنبې په ورځ به یو راپور خپور کړي، چې د بایډن - هاریس ټیم د شاتګ موضوع به په کې وغندي.

تمه کیږي، چې د دغې کمیټې ډیموکراټ غړي د اوسنۍ ادارې د دفاع کولو لپاره ځواب ووايي.

په ورته وخت کې د افغانستان د جګړې کمیسیون به د ۲۰۲۶ کال د اګسټ پوري خپلې موندې خپرې کړي.

دغه کمیسیون د دواړو ګوندونو له خوا د افغانستان د ۲۰ کلنې جګړې څیړنه ده.

په وروستیو اونیو کې د ټرمپ کمپاین او په کانګرس کې د هغه متحدینو له افغانستانه د وتلو په اړه په هاریس باندې نیوکې کړي او له افغانستان څخه د ځواکونو د وتلو په وروستیو ورځو کې شوي ځانمرګي برید ته اشاره کړې، چې ۱۳ امریکايي پوځیان او شاوخوا ۱۷۰ افغانان په کې وژل شوي وو.

په ورته وخت کې د کانګرس د بهرنیو اړیکو په کمیټه کې ډیموکراټانو په دوامداره توګه دغه څېړنې رد کړي او ټینګار کوي، چې دغه څېړنې نه شي کولای دې ته ځواب ووايي، چې څنګه د ټرمپ د خبرو اترو او طالبانو سره د ځواکونو د وتلو په اړه د هغه تړون، د بایډن د ولسمشرۍ پرمهال د افغانستان د سقوط د شرایطو په رامنځته کولو کې مرسته وکړه.

له دې سره سم په ۲۰۲۲ کال کې د افغانستان د بیارغونې لپاره د کانګرس له خوا ټاکل شوي ځانګړي څیړونکې په یوې خپلواکې ارزونې کې موندلي، چې د افغان ځواکونو د سقوط «تر ټولو مهم عامل» طالبانو سره د ټرمپ لاسلیک شوی تړون و.

په همدې مهال د جمهوري غوښتونکو د کمیټې ویاندې، لزلي شيد، دا ادعاوې رد کړې او ویې ویل: «دوی پرېکړه کړې وه، چې دوی د ځواکنو وتلو په اړه د (جمهوري غوښتونکي ګوند) سره د مرستې کولو غوښتنې له پامه وغورځوي او دا وژونکې تراژیدي یې له پامه غورځولې.»

مک کال دمخه ادعا کړې وه ،چې د هغه څیړنو ښودلې چې څنګه د بایډن ادارې د امریکا خلکو «غولولي او په ځینو مواردو کې یې په کلکه دروغ ویلي.»

دغه راپور دا هم تاییدوي، چې کماله هارس له افغانستانه د وتلو په وروستیو پړاوونو کې له امریکايي پوځیانو سره ملګرې وه.

مک کال وویل: «دا د امریکا خلکو پورې اړه لري، چې پریکړه وکړي چې ایا دا موضوع باید هاریس د نورو څلورو کلونو لپاره په قدرت کې له پاتې کیدو بې برخې کړي یا نه.»

دا مسله په پراخه توګه سیاسي شوې ده ځکه، چې ټرمپ او نورو جمهوري غوښتونکو د ۲۰۲۱ په اپریل کې د هاریس په څرګندونو نيوکې وکړې، چې هغه د بایډن سره «په خونه کې وروستی کس» وو کله چې افغانستان سقوط وکړ.

پر همدې مهال وروستۍ نظر پوښتنې ښيي، چې کاملا هاریس تر ډونالډ ټرمپ لږه مخکې ده.