چا حامد کرزی بهر ته له تلو منع کړی دی؟

الیاس کیان

سیاسي شنونکی

د افغانستان پخوانی ولسمشر حامد کرزی چې د سترګو حساسو عملیاتو ته اړتیا لري، په کابل کې بند پاتې دی او د ده په څېر د کابل اوسني طالب مشران هم نه پوهېږي، چې څوک او کومه اداره یې جرمني ته د سفر مخه نیسي.

پخوانی ولسمشر تېره اوونۍ د کابل په امیري روغتون کې لیدل شوی، چې د عمومي معایناتو او سترګو د درملنې لپاره تللی و.

د افغان ډاکټرانو مشوره دا ده، چې د هغه د سترګو د درملنې تر ټولو مناسبه لار کوچني عملیات دی چې باید له هېواده بهر وشي.
ښاغلی کرزی د مخکېني ولسمشر اشرف غني او لسګونه سیاسي او جهادي مشرانو برعکس د طالبانو په واکمنېدو سره په کابل کې له خپلې کورنۍ سره پاتې شو.
ښاغلي کرزي ته نږدې سرچینې تاییدوي، چې د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي، د دفاع وزیر ملا یعقوب مجاهد، د کورنیو چارو وزیر سراج الدین حقاني، د استخباراتو رییس عبدالحق وثیق او ان د طالبانو د رییس الوزرا ملا حسن اخوند په ګډون ګڼو طالب مشرانو د کرزي له سفر سره موافقه کړې.

دوی که څه هم له ښاغلي کرزي د دغه بندیز د لرې کولو هڅې کړې دي، خو تر اوسه نه دي توانېدلي چې د کندهار د فرمان پر وړاندې خنډ شي.
د سرچينو د معلوماتو له مخې، د طالبانو مشر ملا هبت الله اخوندزاده يو شافهي حکم صادر کړی،چې له مخې يې حامد کرزى بهر ته نه شي تللى، خو د افغانستان د پخواني حکومت د اجراییه رییس عبدالله عبدالله په اړه داسې کوم حکم نشته.
د مسلې حساسیت په دې کې دی چې د ملا هبت الله اخوندزاده دفتر په دې اړه څه نه دي ویلي، چې ولې او څنګه د ښاغلي کرزي له سفر سره مخالفت کوي.

تر دې مخکې هم څو څو ځله ښاغلی کرزي له افغانستان بهر سفرونه کړي دي، چې د طالبانو د مشرانو په غوښتنه او د هغوی په منظورۍ ترسره شوی و. خو له څه باندې یوه کال راهیسې «کندهار» له افغانستانه د کرزي د وتلو مخه نیولې ده.
د ملا هیبت الله اخوندزاده په نوم کس په ۲۰۱۶ کال کې په پاکستان کې د طالبانو د پخواني مشر اختر محمد منصور له وژل کېدو وروسته د طالبانو مشر شو.

ملا هبت الله اخوندزاده د طالبانو قاضي و او په همدې کال کې له ډېرو داخلي اختلافاتو وروسته د طالبانو د مشر په توګه اعلان شو.

خو مشرۍ ته له رسېدو شاوخوا درې کاله وروسته د پاکستان په بلوچستان کې ځانمرګی برید وشو، چې امنیتي سرچینو د دغې مدرسې په چاودنه کې د طالبانو د مشر او د هغه د ورور د وژل کېدو خبر ورکړ.

له هغه وخت راهیسې د ملا هبت الله اخوندزاده هیڅ عکس، ویډیو، لاسلیک نه لیدل کیږي.

په کندهار کې د طالبانو د حکومت واکمنۍ دغه شکونه نور هم زیات کړي دي. لویدیځو استخباراتي سرچینو لکه سي ای اې تر اوسه دا نه ده تایید کړې چې ملا هبت الله ژوندی دی که مړ.
له همدې امله د حامد کرزي د بهر ته د سفر د بنديز په ګډون له کندهار څخه ګڼو حکمونو صادرېدلو ډېر شکونه راپارولي دي.
خو له افغانستان د کرزي د مخنيوي موخه څه ده؟
د افغانستان پخوانی ولسمشر حامد کرزی چې دیارلس کاله یې پر هېواد واکمني کړې، ډېر منتقدین او پلویان لري، خو د هغه ځینې دریځونه په ښکاره د کندهار د سیاستونو خلاف دي.
تر ټولو لومړی، هغه یو داسې افغانستان غواړي، چې د هېواد د ټول قومونه، مذهبونه، طبقې او ښځې په کې استازیتوب ولري او د پرمختګ لپاره یې هلې ځلې وکړي.

د نجونو د ښوونځیو د دروازو د تړلو مخالفت له لومړۍ ورځې راهیسې د کرزي د پروګرامونو برخه ده. ان د هغه خپلې لوڼه هم ډېر ژر د محرومیت له خطر سره مخ دي او هغه په ​​وار وار ویلي، چې له زدکړو د نجونو بې برخې کول له افغاني کلتور سره سمون نه لري.

نوموړی له ډېرو بهرنیو دیپلوماتانو او افغان سیاسي مشرانو سره هم په تماس کې دی او د عامه افکارو د تحرک کولو واک لري.

د دې تر څنګ کرزي په وار وار د افغانستان په خاوره کې د امریکا او پاکستان پر لاسوهنو نیوکې کړې دي.

کله چې پاکستاني ځواکونو د پاکستاني طالبانو د شتون په تور د افغانستان پر ځینو برخو بریدونه وکړل، ملا هیبت الله اخوندزاده چوپ پاتې شو، خو پخواني ولسمشر حامد کرزي تر ټولو سختې نیوکې وکړې.

د هغه ملي دریځونه کولی شي د بهرنیو قدرتونو اهداف وننګوي او ممکن د طالبانو په مشرۍ د حکومت د بې ثباتی لامل شي.
حامد کرزی د جرمني د ولسمشر او د بهرنیو چارو د وزیر په ګډون د دغه هېواد له مشرانو سره ژورې اړیکې لري او تېر ځل کله چې طالبانو هغه بهر ته له سفره منع کړ، د جرمني د بهرنیو چارو وزیرې له کرزي سره ویډیويي ټلیفوني خبرې وکړې.
ښاغلي کرزي ته نږدې سرچینې وايي چې بهر ته د ده سفرونه تل لنډ او لنډمهاله وي او دا ځل هڅه کوي چې د پخوا په څېر ژر افغانستان ته راستون شي.

افغانستان ته د ښاغلي کرزي د راتګ لامل شخصي او سیاسي دی، د ده په څېر سیاسي څېرې کولای شي د داسې بدلون په راوستلو کې پرېکنده رول ولوبوي، چې د افغانانو اندېښنې حل کړي.
داسې ښکاري چې له افغانستانه د کرزي د وتلو په مخنیوي کې بهرنۍ انګیزې ښکاري.

ویل کېږي چې د دوحې له غونډې څو ورځې وړاندې د دغې غونډې تر پایه له کورنیو او بهرنیو مېلمنو سره د هغه ناستې هم لغوه شوې وې.
اوس پوښتنه دا ده چې ایا بهرنيو پورې تړلې ډلې هڅه کوي چې یو ولسمشر د اوږدې مودې لپاره په کور کې نظربند کړي؟