ملګري ملتونه: طالبانو د کابل له هزاره او تاجک میشتو سیمو څخه ښځې نیولي دي
یوناما وايي، طالبانو "ښځې او نجونې په ځانګړې توګه، له هزاره میشتې سیمې برچي او له خیرخانې، چې اکثره اوسېدونکي یې تاجکان دي، نیولي دي."
د یوناما په رپوټ کې راغلي، چې د ډسمبر په میاشت کې د طالبانو یوه محتسب په یوه روغتیايي مرکز کې یوې ښځې ته ویلي که واده ونه کړي نو خپله دنده به له لاسه ورکړي.
یوناما د طالبانو د امربالمعروف وزارت د دې چارواکي له خولې لیکلي چې "کار کول د یوې ښځې لپاره مناسب کار نه دی."
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو استازولی د ۲۰۲۳ کال د وروستیو دریو میاشتو په رپوټ کې، چې د دوشنبې په ورځ خپور شوی، په یو شمېر ولایتونو کې له کار څخه د ښځو د ډله ییزې ګوښه کولو خبر هم ورکړل شوی دی.
په راپور کې راغلي چې د اکټوبر په ۲۲ په ننګرهار ولایت کې د طالبانو امربالمعروف ریاست د جلغوزیو د پروسس په یوه فابریکه کې شاوخوا ۴۰۰ښځې له کار کولو منعې کړې په داسې حال کې چې نارینهوو په دغه ځای کې خپل کار ته دوام ورکړی.
یوناما لیکلي چې د دغه بندیز لپاره کوم دلیل نه دی په ډاګه شوی.
د نومبر په ۲۲مه په بلخ ولایت کې د طالبانو تر ولکې لاندې د برېښنا یوې فابریکې ۲۰۰ مېرمنې د مالي دلایلو له امله له دندو ګوښه کړې، خو هېڅ یو نارینه کارکوونکي خپله دنده له لاسه نده ورکړې.
د هزاره ګانو او شیعه ګانو پر وړاندې تاوتریخوالی
یوناما، د دوشنبې په ورځ، په افغانستان کې د ۲۰۲۳ کال له اکټوبر څخه تر ډسمبر میاشتې پورې د بشري حقونو د وضعیت په اړه یو راپور خپور کړی.
په کابل کې د ملګرو ملتونو استازولی اعلان کړی چې د ۲۰۲۳ کال په وروستیو دریو میاشتو کې په بغلان کې یوې چاودنې، په کابل کې دوه چاودنو او په هرات کې درې هدفي وژنو د افغانستان هزاره ګان او شیعه ګان په نښه کړي دي.
یوناما لیکلي چې په دغو بریدونو کې لږ تر لږه ۴۹ کسان وژل شوي او ۸۸ نور ټپیان شوي دي.
د دغه راپور له مخې، په دغو درېیو میاشتو کې درې بمي چاودنو هزارهګان او شیعه ګان په نښه کړي دي.
د اکټوبر په ۱۳مه د پلخمري ښار په یوه جومات کې یوه ځانمرګي بریدګر خپل چاودېدونکي توکي د شیعه لمونځ کوونکو په منځ کې وچول، چې له امله یې ۲۱ تنه ووژل شول او ۳۰ تنه نور ټپیان شول.
د اکټوبر په ۲۶مه د کابل په لوېدیځ کې د دشت برچي په یوه ورزشي کلپ کې د ځای پر ځای شوي ماین د چاودنې له امله اته تنه ووژل شول او ۳۵ نور ټپیان شول.
د نومبر په اوومه د کابل په دشت برچي سیمه کې یو ځل بیا د مسافرو پر بس موټر بمي چاودنې ۱۱ تنه ووژل او ۲۱ نور یې ټپیان کړل.
د داعش خراسان څانګې د دغو درېواړو بریدونو مسوولیت منلی او ویلي یې دي چې د شیعه ټولنې غړي یې په نښه کړي دي.
په هرات کې د شیعه دیني عالمانو د وژنې لړۍ
په همدې حال کې په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د ساتازولی په رپوټ کې راغلي چې د ۲۰۲۳ کال په وروستیو درېیو میاشتو کې « د هرات ښار په جبریل سیمه کې د شیعه دیني عالمانو یو لړ هدفي وژنې ترسره شوي دي.»
د اکټوبر په ۲۲مه یو شیعه عالم په ډزو ووژل شو. د نومبر په ۲۳ مه دوه شیعه عالمان په ډزو ووژل شول. او د دسمبر په لومړۍ نېټه شپږ کسان (د دوو شیعه دیني عالمانو په ګډون) ووژل شول او دوه نور ټپیان شول.
تر اوسه د هرات د بريدونو مسووليت کومې ډلې پر غاړه نه دى اخيستى او نه يې هم عاملين معلوم شوي دي.