وال سټریټ ژورنال: ایران او امریکا د کړکېچ د کمولو لپاره غیر مستقیمې خبرې پیل کړې وې

ټاکل شوې وه، چې دواړه هېوادونه د روان کال په اکټوبر میاشت کې په عمان کې د غیر مستقیمو خبرو بل پړاو پیل کړي؛ خو امریکا دغه خبرې وروسته له هغې لغوه کړې چې ایران د اکټوبر پر ۱۵ په اسراییل باندې د حماس له خونړي برید څخه خپل ملاتړ اعلان کړ.

د بندیانو د تبادلې په اړه د دواړو هېوادونو هوکړه د تهران او واشنګټن ترمنځ د اړیکو د ښه کولو د هڅو یوه برخه وه.

امریکا چمتو وه، چې د خپلو وګړو د خلاصون لپاره د واشنګټن پر ګټو د تهران د نیابتي ډلو د بریدونو د بندولو او د ایران د اټومي پروګرام د سرعت د کمولو په بدل کې د ایران د حکومت د میلیاردونو ډالرو کنګل شوې شتمنۍ هم خوشې کړي.

وال سټریټ ژورنال لیکلي، چې د ایران د اسلامي جمهوریت پرېکړه چې د غني شويو یورانیمو اندازه په لوړه کچه درې برابره کړي، د تهران او واشنګټن ترمنځ د کړکېچ د کمولو لپاره د ډېپلوماتیکو هڅو ناکامي ده.

د وال سټریټ ژورنال د راپور له مخې؛ په داسې حال کې چې د ایران نیابتي ډلو په سیمه کې د امریکا په ګټو باندې بریدونه زیات کړي، د تهران وروستي اقدام د خپل اټومي پروګرام په پراختیا کې د ایران او امریکا ترمنځ د اختلافاتو اور ته لمن وهلې ده.

ایران په نړۍ کې یوازینی هېواد دی، چې د اټومي ځواک په توګه نه پېژندل کیږي؛ خو ۶۰ سلنه غني شوي یورانیم تولیدوي.

دا یورانیم کولی شي یوازې په څو ورځو کې د اټومي وسلو د تولید لپاره په اړتیا وړ په ماده بدل شي.

رويټرز خبري اژانس د اټومي انرژۍ د نړۍوالې ادارې د غړو هېوادونو د راپور په حواله ليکلي دي، چې ایران په هره مياشت کې له ٦٠ سلنې څخه تر نهه کيلوګرامو پورې د غني شويو يورانيمو د توليد کچه لوړه کړې ده.

د تهران د اټومي انرژۍ د نړۍوالې ادارې نوی راپور رد کړی او دا یې د غزې له جګړې څخه د نړۍوالې ټولنې د عامه افکارو د اړولو لپاره د امریکا او اسراییل یوه هڅه بللې ده.

د اټومي انرژۍ د ادارې مشر محمد اسلامي د چهارشنبې په ورځ د مرغومې په شپږمه وویل: «په دې سیاسي حالت کې او د غزې جګړې د دوی لپاره د رامنځته شوي وضعیت په تعقیب، دوی هڅه کوي چې له غزې څخه د ایران په لور د خلکو تمرکز او فکر بیرته راوګرځوي.»

د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت د شورا ویاندې اډرین واټسون ویلي؛ واشنګټن په ایران کې د یورانیمو په تولید کې د ۶۰ سلنه زیاتوالي په اړه د دې ادارې د نوي راپور په اړه ژوره اندېښنه لري.

وال سټریټ ژورنال لیکلي، چې د بایډن په اداره کې د غزې له جګړې وروسته له ایران سره د دې هېواد د نظر اختلاف زیات شوی دی.

د امریکا د اوسني حکومت یو شمېر چارواکي په دې باور دي، چې د تهران په ملاتړ د هغو ډلو د ظرفیتونو کچه په بې ساري ډول لوړه شوې او له ایران سره د مقابلې وخت رارسېدلی دی.

د بایډن په اداره کې بل اړخ بیا ډېپلوماتیک حل لاره د ایران لپاره غوره انتخاب ګڼي.