د اسماعیل هنیه ځای ناستی، یحیی سنوار څوک و؟
یحیی سنوار د ۱۹۶۰ لسیزې په لومړیو کې د غزې په خان یونس ښار کې د کډوالو په کمپ کې زېږېدلی. نوموړی په ۱۹۸۷ کال کې د حماس له جوړېدو وروسته له دغې ډلې سره یو ځای شو.
د اروپا د بهرنیو اړیکو د شورا د راپور له مخې، سنوار د حماس د کورني امنیتي ځواک په جوړولو کې له مرستې وروسته په ظالم مشهور شو.
له حماس سره تر یو ځای کېدو دوه کاله وروسته، اسراییل سنوار د دوو اسراییلیانو په تښتولو او وژلو کې د ښکېلتیا او همدارنګه د څلورو فلسطینیانو په شکنجه کولو او وژلو کې د لاس لرلو په تور ونیوو.
هغه په عمري بند محکوم شو او ۲۲ کاله یې د اسراییل په زندان کې تېر کړل، خو بالاخره په ۲۰۱۱ کې د تښتول شوي سرتېري ګیلاد شالیت په بدل کې د فلسطیني بندیانو سره خوشې شو.
په وروستيو مياشتو کې داسې انګېرل کېده، چې سنوار به په هغو تونلونو کې پټ وي، چې حماس يې د وسلو او وسله والو د لېږدولو لپاره کاروي او ښايي هلته اسرایيلي يرغمل هم وي.
په تل ابیب کې د ملي امنیت د مطالعاتو د انسټیټیوټ لوړپوړي څېړونکي کوبي مایکل د هغه په اړه فاکس نیوز ته وویل: «سنوار د حماس د تاسیس له لومړیو ورځو راهیسې فعال و. هغه په زندان کې د حماس د بندیانو له مخکښو مشرانو څخه شو او د ټولو فلسطیني بندیانو په منځ کې خورا اغېزمن شخصیت و.»
د مایکل په وینا، سنوار د خپل بند په موده کې په عبراني ژبې خبرې کول زده کړل. هغه اسراییلي ټولنه ډېره ښه پېژندله.
د شالیت تړون د یوې برخې په توګه غزې ته له راستنېدو وروسته، سنوار د حماس یو له مشهورو مشرانو څخه شو او له اخوان المسلمین سره یې تړاو درلود.
یحیی سنوار په ۲۰۱۸ کال کې نیویارک ټایمز ته وویل: «فلسطینیان غوره ګڼي چې خپل حقونه له ارامو او سوله ییزو لارو ترلاسه کړي، خو دوی دا حق هم لري، چې د مقاومت له لارې خپل حقونه ترلاسه کړي.»
سنوار په تېرو شپږو کلونو کې یوازې یو یا دوه ځله له غزې څخه مصر ته تللی و.
اسراییل په دې باور دی، چې سنوار او د حماس نور مشران لکه محمد ضعیف له دوو کلونو څخه ډېر وخت په دې تېر کړی و، چې پر اسراییل د اکتوبر د اوومې د برید پلان جوړ کړي.
د اسراییل د پوځ ویاند پیټر لرنر مخکې اعلان وکړ، چې له شک پرته سنوار د اکټوبر د اوومۍ نېټې د قبرید پلان کوونکی و.
حماس ډلې د زمري په ۱۶مې نېټې وویل، چې سنوار د اسماعیل هنیه د ځای ناستي په توګه د دې ډلې د سیاسي دفتر نوی مشر ټاکل شوی دی.
هغه د حماس اصلي رهبر ګڼل کېده چې په غزه کې و.
له هغې وروسته چې هنیه په تهران کې د زمري په لسمه ووژل شو، داسې راپورونه خپاره شول چې سنوار د هنيه پر ځای د خالد مشعل له ټاکلو سره مخالفت وکړ او د يوه بل کس د ټاکلو غوښتنه يې وکړه، چې له ایران سره نږدې او ښې اړيکې ولري.
مشعل د حماس یو بل مشر او د دې ډلې د سیاسي چارو پخوانی مشر و، چې د ایران پر وړاندې یې انتقادي دریځ درلود.
له ده وروسته کله چې هنیه د هغه ځای ناستی شو د ایران او حماس تر منځ اړیکې تر بل هر وخته ښې شوې.
د حماس د سیاسي دفتر د مشر په توګه د سنوار تر معرفي کېدو وروسته تمه کېده، چې دا اړیکې به د اسراییل او ایراني حکومت ترمنځ د مخ په زیاتېدونکي کړکېچ په جریان کې د پخوا په پرتله لا پیاوړې شي.
سنوار په وروستیو میاشتو کې د اسراییل د پوځ له مهمو موخو څخه ګڼل کېده.
هغه چې په غزه کې د حماس قوماندان و، د اسراییل په مرګوني برید کې لوی او بنسټیز رول لوبولی و.
هغه د اسراییلیانو او فلسطینیانو سره د تاوتریخوالي له امله د خان یونس د قصاب په نوم هم پېژندل کېده.
د اسراییلي پوځ راډیو د پنجشنبې په ورځ (د تلې ۲۶مه) د پوځ د سرچینو په حواله اعلان وکړ، چې د حماس د سیاسي دفتر مشر یحیی سنوار په رفح کې د اسراییل په یوه برید کې وژل شوی دی.
