د مسکو غونډې اعلامیه: په افغانستان کې مېشت ترهګر او بېلتون غوښتونکي جدي ګواښ دی

د مسکو په غونډه کې د ګډون کوونکو هېوادونو استازو د یوې اعلامیې په خپرولو سره په افغانستان کې د ترهګرو او بېلتون غوښتونکو ډلو پر شتون اندېښنه څرګنده کړه.

دوی له طالبانو هم وغوښتل چې د خلکو، په ځانګړې توګه د ښځو او توکمونو حقونو ته درناوی وکړي او یو ټولګډونه او معتدل نظام رامنځ ته کړي.
د دې اعلامیې له مخې چې یوه کاپي یې افغانستان انټرنشنل ته هم رسیدلې، د ګډون کوونکو هېوادونو استازو په افغانستان کې د ترهګرۍ سره تړلي امنیتي وضعیت په اړه د ژورې اندېښنې په څرګندولو سره یادونه وکړه چې «په افغانستان کې مېشتې ترهګرې او بېلتونپالې ډلې، د نړۍ او سیمې امنیت ته جدي ګواښ دی.»
په اعلامیه کې راغلي، چې ګډونوالو په دوه اړخیزه او څو اړخیزه کچه د ترهګرۍ پر وړاندې د مبارزې پر پیاوړتیا ټینګار وکړ او له ترهګرۍ سره د مبارزې او د ترهګرۍ د له منځه وړلو په برخه کې یې له طالبانو خپل ملاتړ څرګند کړ.

همدا راز، دوی په سوله ییز، واحد او خپلواک هیواد د افغانستان د بدلیدو ملاتړ وکړ.
د اعلاميې په پای کې ګډون کوونکو هېوادونو په افغانستان او ګاونډيو هېوادونو کې د دریم ګړي هېوادونو د پوځي بنسټونو د جوړولو پر هڅو نيوکه وکړه. خو په دې اړه يې وضاحت ور نه کړ.

تر دې مخکې داسې راپورونه خپاره شوي وو چې امریکا د افغانستان د حالاتو د څارنې لپاره د پاکستان په شمال کې اډې جوړې کړې دي. د مسکو غونډې ګډونوالو وویل، چې «د دغو اډو جوړول د سیمې له ګټو او ثبات سره سمون نه لري.»
دوی همدا راز، د افغانستان په ګډون د سیمه ییزو اقتصادي پروژو د پراختیا او د روغتیا، د بې وزلۍ د کمولو، کرنې او د طبیعي پېښو د مخنیوي په برخو کې د دوامداره پرمختګونو د ملاتړ په برخه کې خپله لېوالتیا څرګنده کړه، څو له افغانستان سره د خپلواک او پایداره پرمختګ په چټکتیا کې مرسته وشي.
ګډون کوونکو هېوادونو په سیمه ییز اتصال کې د افغانستان د فعال ګډون ملاتړ وکړ.
د مسکو غونډې له نړۍوالې ټولنې وغوښتل، چې افغانانو ته د بیړنیو بشري مرستو رسولو بهیر چټک کړي او ټینګار یې وکړ چې د دې مرستو سیاسي کول د منلو وړ نه دي.
د دغې غوڼدې ګډون کوونکو هېوادونو له طالبانو وغوښتل، چې یو متوازن، موثر او ټول ګډونه نظام جوړ کړي څو "د ښځو، نجونو او ټولو توکمونو په ګډون د ټولو افغانانو بنسټیزو حقونو او ګټو ته درناوی وشي."
د سیمې هېوادونو له طالبانو هم وغوښتل، چې د افغانانو لپاره لازم شرایط برابر کړي، د هغوی د لا زیاتې کډوالۍ مخه ونیسي او د کډوالو د راستنېدو لپاره اسانتیاوې رامنځ ته کړي.
په اعلامیه کې د ایران، پاکستان او د سیمې یو شمېر نورو هېوادونو څخه چې په میلیونونو افغان کډوالو یې منلي ستاینه شوې ده. دا په داسې حال کې ده چې ایران او پاکستان هوډ لري چې بې اسناده کډوال بیرته افغانستان ته راستانه کړي.
د افغانستان په اړه د مسکو شپږمه غونډه د جمعې په ورځ د طالبانو، چین، هند، ایران، قزاقستان، قرغزستان، پاکستان، روسیې، تاجکستان او ازبکستان د استازو په حضور کې د دوو ورځو لپاره جوړه شوه او د شنبې په ورځ پای ته ورسېده.
په دې غونډه کې د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي هم ګډون کړی و.