د سوډان په جنوب ختیځ کې پر یوه کلي د ملېشو په برید کې لږ تر لږه ۱۰۴ کسان ووژل شول
نیویارک ټایمز په سوډان کې د ډیموکراسۍ پلوه فعالانو په حواله راپور ورکړی، چې د سوډان په جنوب ختیځ الجزیره ایالت کې پر یوه کلي د وسله والو په برید کې لږ تر لږه ۱۰۴ کسان وژل شوي دي. د سوډان پوځ ویلي، چې دا برید د چټک ملاتړ ځواکونو کار و او "سخت ځواب" به ورکړي.
د ملګرو ملتونو د ماشومانو وجهي صندوق (یونیسف) په یو خبره پاڼه کې اعلان وکړ، چې په دغه برید کې چې تېره چهارشنبه شوی، لږ تر لږه ۳۵ ماشومان وژل شوي او ۲۰ ټپیان شوي دي.
د یونیسف مشرې کاترین رسل په یوه بیان کې ویلي چې هغه د هغو راپورونو له امله خواشینې شوې چې وايي په برید کې ماشومان وژل شوي او ټپیان شوي دي.
هغې له ښکېلو غاړو وغوښتل چې نړیوالو قوانینو ته درناوی وکړي.
د سوډان د پوځ قومندان عبدالفتاح البرهان د پنجشنبې په ورځ دغه کلي ته ورغی او له ټپي کلیوالو سره یې په خبرو کې وویل چې د دغه هیواد پوځ به د خلکو د وژلو په غبرګون کې د چټک ملاتړ ځواکونو ته سخت ځواب ورکړي.
تر دې مخکې د الجزیره والي الطاهر ابراهیم الخیر دغه برید یو «بشپړ جنګي جنایت» بللی و او د مجرمینو د محاکمې غوښتنه یې کړې وه.
الخیر د سوډان له رسمي خبري اژانس سره په مرکه کې دغه برید د جګړې له اصولو سره په ټکر کې وباله او د نړیوالو د غندلو پر اړتیا یې ټینګار وکړ.
هغه وویل، ملېشې د هېوادوالو پر وړاندې خپلې ورځنۍ جګړې ته دوام ورکوي. "هغوی خلک تر ټولو سخت شکنجه کوي او د دوی ټول ملکیتونه یې لوټ کوي."
د تېر کال په وري میاشت کې د سوډان د پوځ او د چټک ملاتړ ځواکونو د ملیشو تر منځ د جګړې په پایله کې تر ۵۰ ډېر کسان ووژل شول، چې پخوا یې له حکومت سره تړاو درلود.
د نيويارک ټايمز د راپور له مخې، د وژل شويو کسانو لوړه شمېره او د جنازې هغه تصويرونه چې د پنجشنبې په ورځ په ټولنيزو رسنيو کې خپاره شول، د رسنيو له خوا هم تاييد شوي او دا بريد د نړيوالو د غندلو لامل شوی دی.
د نیویارک ټایمز په وینا، د چهارشنبې د برید یوې ویډیو وښودله چې د چټک ملاتړ ځواکو پنځه کاروان له واد النورا څخه شاوخوا نیم مایل په سړک کې ولاړ دي.
په دې ویډیو کې لیدل کیږي چې وسله وال د موټرو شاته ولاړ دي او د پنځو دقیقو لپاره په خلاصو میدانونو کې د ماشینګڼو سره د کلي پر لور ډزې کوي.
د ډیموکراسۍ پلوه ډلو د ملي شبکې څنګې یانې د سیمه ییز مقاومت کمیټې چې دا برید یې قتل عام بللی، د پنجشنبې په ورځ ویډیوګانې او انځورونه خپاره کړل چې لږترلږه ۵۰ کفن شوي جسدونه په کلي کې د ښخولو لپاره اېښودل شوي.
د واد النورا په کلي باندې د غوڅ ملاتړ ځواکونو له برید وروسته د شاوخوا پنځوسو کسانو جسدونه ښخ کړل شول.
نیویارک ټایمز په خپل راپور کې لیکلي، دغه ویډیوګانې او عکسونه د ټایمز او سوډان وټنس پروژې تایید کړې، چې د شخړو څارنه کوي او د احتمالي جنګي جرمونو اسناد په ګوته کوي.
په سوډان کې د ملګرو ملتونو د بشردوستانه مرستو همغږي کوونکې مشرې کلیمنټین نیکوتا سلامي د بیانیې خپرولو سره په واد النورا کې د وژل شویو خلکو انځورونه زړه بوږنوونکي وبلل.
د برتانیا د بهرنیو چارو وزیر ډیویډ کیمرون په ایکس ټولنیزه میډیا یوه مقاله خپره کړې، چې پکې راغلي چې د چټک ملاتړ ځواکونه باید دا بریدونه ودروي او لیکلي یي دي چې نړۍ دا برید ګوري او عاملین به یې حساب ور کړي.
سوډان له شاوخوا یو کال راهیسي د ملي اردو او د چټک ملاتړ ځواکونو په نوم د ملېشو تر منځ د جګړې له امله په لویه کورنۍ جګړه کې ښکېل دی.
دغه هېواد د سور سمندرګي په څنډو کې پروت دی، چې په منځني ختیځ کې د جګړې پر مهال د نړۍ د قدرتونو ترمنځ د سیالۍ مهم ځای ګڼل کېږي.
د ایران اسلامي جمهوریت او سوډان تېر کال له اووه کلن ځنډ وروسته د دواړو هېوادونو د اړیکو د بیا پیل اعلان وکړ.
مهر خبری اژانس د غبرګولي په دریمه نیټه خبر ورکړ، چې د سوډان د بهرنیو چارو وزیر حسین عواد علی او د اسلامی جمهوریت د بهرنیو چارو سرپرست وزیر علی باغیری کني وویل چې د دواړو هېوادنو د سفارتونو د کار له بیا پیلولو سره موافقه کړې ده.
د روان کال د وري په میاشت کې د سوډان د پوځ یوې جګپوړې سرچینې اعلان وکړ، چې د سوډان له کورنۍ جګړې یو کال وروسته د ایران له خوا جوړې شوې بې پیلوټه الوتکې له پوځ سره مرسته وکړه چې د جګړې ډکر ته په خپله ګټه تغیر ورکړ.
