د ایران د بشري حقونو سازمان کلنی راپور: د ایران حکومت په یو کال کې ۸۳۴ کسان اعدام کړي دي
د ایران د بشري حقونو سازمان په ایران کې د اعدامونو په اړه کلني راپور کې لیکلي، چې په ایران کې په ۲۰۲۳ کال کې لږ تر لږه ۸۳۴ کسان اعدام شوي، چې د تېر کال په پرتله ۴۳ سلنه زیاتوالی ښيي. راپور زیاتوي، چې په اعدام شویو کسانو کې ماشومان، ښځې او بهرني اتباع هم شامل دي.
د ایران د بشري حقونو سازمان په خپل تازه راپور کې لیکلي، چې ۴۷۱ کسان د مخدره موادو د قاچاق په تور اعدام شوي، ۲۸۲ کسان د قتل په تور اعدام شوي او ۸۱ کسان د حکومت ضد مظاهرو، امنیت، جګړې، جنسي تېري او د تاوتریخوالي په تورونو اعدام شوي دي.
دغه سازمان په خپل راپور کې لیکلي، چې په دې احصایه کې د اعدام ۴۶ قضیې ځکه نه دي شاملې کړې، چې دا یوه سرچینه وه.
د ایران د بشری حقوقو سازمان وویل؛ د اعدام د سزا په هکله د شپاړس کلن کلنی راپور ښودنه کوی، چې په ټول هېواد کې د «ښځو، ژوند، ازادی» له مظاهرو وروسته د ایراني چارواکو په ټولنه کې د ترهګرۍ په هدف د مرګ سزا په بې سارې توګه زیاته کړې ده.
په دغه راپور کې ویل شوي، چې په یوه کال کې ۸۳۴ کسان اعدام شوي او د تېر کال په پرتله ۴۳ سلنه زیاتوالی ښيي، په ایران کې په تېرو ۲۰ کلونو کې د اعدامونو شمېر یوازې په یوه کال کې له دې شمېرې څخه ډېر دی.
دغه سازمان په خپل راپور کې لیکلي، چې په ۲۰۲۳ کال کې ایران د ۶ «ښځو، ژوند، ازادۍ» لاریون کوونکو په ګډون ۸ تنه مظاهره کوونکي اعدام کړل، چې د غیر عادلانه محاکمو له لارې په اعدام محکوم شول، چې د نړۍوالې ټولنې له سخت غبرګون سره مخ شول.
د ایران د بشری حقوقو د موسسې مشر محمود امیری موغدام وویل؛ دغه رپوټ په ډاګه کوي، چې اسلامي جمهوریت له اعدامونو څخه د سیاسی جبر د وسیلې په توګه استفاده کوي.
هغه زیاته کړه: "موږ له یوه جابر، فاسد او بې کفایته حکومت سره مخ یو، چې یوازې د خپلې سیاسي بقا لپاره هڅې کوي."
د ایران د بشری حقوقو سازمان زیاته کړه، چې په تېره لسیزه کې د لومړی ځل لپاره ایران دوه کسان مقدساتو ته د سپکاوی په تور او یو سړی د زنا په تور اعدام کړل.
همدارنګه سږ کال دوه تابعیت لرونکي هم اعدام شوي دي.
د ایران د بشری حقوقو د سازمان د رپوټ له مخې؛ د ایران د اسلامي جمهوریت چارواکو د دوو ماشومانو په اعدامولو سره د خپلو نړۍوالو مکلفیتونو خلاف ورزۍ ته دوام ورکړی او دغه هېواد په یوه کال کې ۲۲ ښځې اعدام کړې، چې په تېره یوه لسیزه کې تر ټولو زیاتې شمېرې وې.
د دغه راپور له مخې؛ په ۲۰۲۳ کال کې په عامه ځایونو کې د اعدامونو شمېر د ۲۰۲۲ کال په پرتله درې برابره زیات شوی دی.
دغه بنسټ زیاته کړه؛ د غزې او اسراییل تر منځ د جګړې له پیلېدو مخکې، ایران معمولاً هره ورځ دوه اعدامونه درلودل، چې د غزې د جګړې له پیلېدو وروسته په ورځ کې له درې څخه تر څلورو پورې زیاتېدل.
د دغه سازمان په رپوټ کې راغلي دي، چې د نشه يي موادو او امنیتي مسایلو په هکله د اسلامي انقلاب د محکمې له خوا د محاکمې تورونه په سلو کې ۶۱ اعدامیږي.
د ایران د بشری حقوقو سازمان د ملګرو ملتو د بشري حقوقو د شورا له غړیو څخه وغوښتل، چې د ملګرو ملتو د حقیقت موندنې د کمېټې او په ایران کې د ځانګړی راپور ورکونکي له خوا د ایران حکومت ته د سختو سپارښتنو سره سره د هغه موده وغځوی.
دغه سازمان همداراز له نړۍوالې ټولنې وغوښتل، چې د ایران له چارواکو سره د ډیپلوماسۍ له لارې د اعدام سزا په خپله اجنډا کې واچوي او په ایران کې د بشری حقونو د وضعیت د ښه کولو لپاره په ایران کې د اعدام د سزا په لغوه کولو کې لا فعال رول ولوبوي.
