ملګرو ملتونو په رفح ښار د اسراییل د احتمالي برید د زیاتې مرګ ژوبلې په اړه خبرداری ورکړ

یوه ورځ وروسته له هغې چې د اسراییل لومړي وزیر پر رفح باندې پر برید ټینګار وکړ، د ملګرو ملتونو د بشري حقونو کمیشنر د دغه برید د زیاتې مرګ ژوبلې په اړه خبرداری ورکړ. په همدې حال کې امریکا، اروپايي ټولنې او بریتانیا غزې ته د مرستو رسولو لپاره د سمندري دهلیز د جوړولو هڅې کوي.

د بشري حقونو لپاره د ملګرو ملتونو د عالي کمېشنرۍ ویاند جرمی لارنس ویلي، پر رفح د اسراییل احتمالي برید، چېرته چې له وړاندې ۱،۵ میلیونه خلک په ناوړه او غیر انساني حالت کې بې ځایه شوي، د ډېرې مرګ ژوبلې لامل به شي.

د اسراييل لومړي وزير بنيامين نتنياهو د پنجشنبې په ورځ وويل، د هېواد پوځ به په غزه کې د حماس د وروستي مرکز رفح په ګډون د حماس پر ضد خپلو عملياتو ته دوام ورکړي.

غزې ته د لا زیاتو مرستو غوښتنه په داسې حال کې دوام لري، چې پر رفح د اسراییل د برید خبرداری ورکړل شوی دی.

په همدې حال کې د فلسطین د کډوالو ادارې اعلان کړی، چې غزې ته د هوا له له لارې مرستې غورځول د ځمکې پر سر د لارې بدیل نه دی.

په تېرو ورځو کې د امريکا او اردن هوايي ځواکونو غزې ته د مرستو کڅوړې غورځولې دي.

په همدې حال کې د برتانیا د بهرنیو چارو وزیر ډیویډ کامرون پر اسراییل غږ کړی، چې غزې ته د لا زیاتو لاریو اجازه ورکړي. هغه ټینګار وکړ، چې د ځمکې له لارې د مرستو رسول تر ټولو چټکه لار ده.

کامرون دا هم وویل، چې هیواد به یې له امریکا سره د سمندري دهلیز په جوړولو کار وکړي، چې غزې ته مستقیمې مرستې ولېږدوي.

د امریکا ولسمشر جوبایډن د پنجشنبې په ورځ (کپ ۱۷) کانګرس ته په خپله وینا کې وویل، چې هیواد به یې په غزې تړانګه کې د بشري مرستو د استولو لپاره یوه موقتي بندر جوړ کړي.

په همدې حال کې د اروپايي کمیسیون مشرې اورزولا فون درلاین ژمنه کړې، چې د قبرس له لارې غزې ته د مرستو د لېږد لپاره به ډېر ژر یو بشري دهلیز جوړ کړي.

بایډن په خپله وینا کې ټینګار وکړ، چې "یوازینۍ شته حل لاره د دوو دولتونو، اسراییل او فلسطین جوړول دي."

هغه وويل: "له دې پرته د اسراییل د امنيت او ډيموکراسۍ، د فلسطينيانو لپاره د سولې او وقار او د سعودي عربستان په ګډون له عربي هېوادونو سره د اسراییل د سولې بل هيڅ ضمانت نشته."

په دې وروستیو ورځو کې د اسراییل د بهرنیو چارو وزارت د اکټوبر د اوومې په اسرایلو باندې د حماس لخوا په برید کې د "جنسي جرمونو" په اړه د امنیت شورا د غونډې غوښتنه کړې ده.

په همدې حال کې د اسراییل د بهرنیو چارو وزارت اعلان کړی، چې د دغه هېواد په غوښتنه، امریکا، بریتانیا او فرانسې د اکتوبر د اوومې نېټې د برید په اړه د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د بېړنۍ غونډې د رابللو رسمي غوښتنه کړې ده.

د دوشنبې په ورځ د ملګرو ملتونو د کارپوهانو یوې ډلې پر اسراییل باندې د حماس له خوا د اکټوبر د اوومې نېټې د برید په ترڅ کې د ډله ییزې تیري په اړه راپور ورکړ.

د کارپوهانو دغه ډلې چې مشري یې په جګړه کې د جنسي تیري په اړه د ملګرو ملتونو د عمومي منشي ځانګړې استازې پرامیلا پتن کوله، وویل: "د اعتبار وړ حالات معلومات چې کیدای شي د جنسي تاو تریخوالي ځینې ډولونه په ګوته کړي، لکه د ښځینه تناسلي، جنسي شکنجه یا ظالمانه، غیر انساني چلند. "او دا سپکاوی دی، دا ترلاسه شوي دي".

په همدې حال کې، چې په غزه کې شخړه دوام لري، راپورونه د اوربند او د یرغمل شویو کسانو د خلاصون لپاره د خبرو اترو د دوام ښودنه کوي.

په همدې حال کې وال سټریټ ژورنال د باخبره چارواکو له قوله ویلي، چې د حماس مشران یحیی سنوار او اسماعیل هنیه د اوربند د موافقې د شرایطو پر سر اختلاف لري. په داسې حال کې چې هانيه د شپږ اونیو د اوربند له وړاندیز سره موافق دی، سنوار د جګړې د دایمي پای ته رسولو لپاره د اسراییل ژمنې غواړي.

د اسرایل ۱۲ چینل راپور ورکړی، چې د سي ای اې مشر ویلیام برنز تمه کیږي، چې د احتمالي اوربند د موافقې په اړه د خبرو په جریان کې سیمې ته سفر وکړي.

د ملګرو ملتونو د بشري حقونو عالي کمېشنر فولکر ترک وویل، چې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر تر پایه په لوېدیځه غاړه کې د اسراییل په مېشت ځایونو کې په بې ساري ډول ۲۴۳۰۰ یونټونه زیات شوي دي.

هغه خبرداری ورکړ، چې په لویدیځه غاړه کې د اسراییل میشت ځایونو پراخول یو "جنګي جرم" دی او د یو باثباته فلسطیني دولت لپاره "هر ډول عملي امکان" له مینځه وړي.