وزارت خارجه ایران روز دوشنبه گفت که معضل تروریسم و مهاجرت گسترده از افغانستان ناشی از ادامه بی ثباتی در این کشور است. او گفت بسیاری از این مشکلات با حکمفرما شدن امنیت در افغانستان حل خواهد شد. طالبان بارها گفته‌است موفق به تامین امنیت کامل در افغانستان شده است.
شماری از افغانها در واکنش به تیراندازی به مهاجران افغان در مرز ایران، در برابر دفتر فرماندار ایالت کالیفرنیا تجمع کردند. در بروکسل نیز، افغانها در برابر پارلمان اروپا گرد هم آمدند و خواستار تحقیق مستقل بین‌المللی در مورد این رویداد شدند.
خبرگزاری حالوش در ۲۴ میزان گزارش داد که نیروهای مرزی ایران به گروهی از مهاجران افغان در منطقه کلگان سراوان، در مرز ایران و پاکستان، شلیک کردند.
این خبرگزاری به نقل از شاهدان عینی از کشته شدن دستکم ۲۰۰ نفر خبر داد. هنوز هیچ منبع مستقلی شمار دقیق کشته شدگان را اعلام نکرده‌است. حکومت ایران با تکذیب خبر تیراندازی، تمایلی به تحقیقات و توضیح درباره این رویداد از خود نشان نداده‌است.
سفارت ایران در کابل گفت که تیراندازیی اتفاق نیفتاده و منطقه مرزی‌ای که حضور مهاجران افغان در آن گزارش شده، منطقه‌ای نظامی است و نباید کسی به آنجا وارد شود.
حکومت طالبان هیئتی برای بررسی رویداد موظف کرده و گفته که به زودی نتایج تحقیق خود را با افکارعامه در میان خواهد گذاشت. اما، انتشار خبرهای مربوط به این رویداد، نگرانی برخی از سازمان‌های بین المللی از جمله ملل متحد و واکنش افغانها در کشورهای غربی را به دنبال داشته‌است.
شماری از افغانها روز دوشنبه در بروکسل، پایتخت بلجیم و ایالت کالیفرنیا در امریکا در اعتراض به کشته شدن مهاجران افغان در مرز ایران تظاهرات کردند. آنها با سر دادن شعارها خواهان حقوق مهاجران افغان شدند.
در این تظاهرات که برخی از اعضای جنبش حفاظت از پشتونها نیز حضور داشتند، معترضان از مردم افغانستان خواستند در مورد این رویداد اعتراض خود را نشان دهند.
یک معترض زن در کالیفرنیا از طالبان انتقاد کرد که در قبال مرگ مهاجران سکوت کرده و هیچ واکنشی نشان نداده‌است.
او افزود: «چرا همه ساکت هستند، مگر انسان افغان حق حیات ندارد؟ مگر ما انسان نیستیم؟ آیا افغانها خانواده ندارند؟ چرا ما همیشه ساکتیم؟ همه باید برای مطالبه حقیقت متحد شویم.»
همسو با آن، شماری از افغانها در مقابل پارلمان اروپا در بروکسل علیه ایران، پاکستان و طالبان شعار سر دادند.
معترضان، طالبان را به دلیل سکوت در برابر این رویداد مقصر دانستند.
معترضان از پارلمان اروپا خواستند تا حادثه تیراندازی نیروهای مرزی ایران به مهاجران افغان را بیطرفانه بررسی کند و نتایجش را اعلام کند.
تظاهرات مشابهی، این هفته در شهرهای لندن و تورنتو در بریتانیا و کانادا نیز برگزار شد.
خبرگزاری حالوش گزارش داد جمهوری اسلامی قصد دارد پیکر ۱۳ مهاجر افغان را که در روزهای گذشته در تیراندازی مرزبانان ایرانی کشته شدند، در منطقه سراوان دفن کند. به گزارش این خبرگزاری، اجساد این مهاجران به سردخانه شفاخانه رازی در سراوان منتقل شده است.
حالوش روز دوشنبه، ۳۰ میزان، نوشت که حکومت ایران به شهرداری گفته است اجساد این مهاجران را به خاک بسپارد.
در گزارش آمده که حکومت طالبان نیز در تلاش است که اجساد ۱۳ مهاجر را تحویل بگیرد و به افغانستان منتقل کند. تاکنون طالبان درباره این تلاش‌ها ابراز نظر نکرده است.
پیشتر حالوش گزارش داده بود که شماری از کشته‌شدگان و زخمی‌های تیراندازی ماموران جمهوری اسلامی به مهاجران افغان در شامگاه ۲۲ میزان به شفاخانه رازی در سراوان منتقل شده‌اند.
پیشتر معین وزارت مهاجران طالبان گفته بود این گروه در حال تحقیق درباره تیراندازی به مهاجران افغان در ایران است و نتایج آن را به‌زودی منتشر خواهد کرد.
حالوش روز سه‌شنبه، ۲۴ میزان، گزارش داد که نیروهای مرزی ایران شامگاه یکشنبه، ۲۲ میزان، در منطقه کلگان سراوان به سوی گروه ۳۰۰ نفری مهاجران افغان که قصد ورود به ایران را داشتند، تیراندازی کردند. براساس گزارش حالوش این رویداد «ده‌ها» کشته و زخمی برجا گذاشته است.
سفیر ایران در کابل و فرمانده مرزبانی سیستانوبلوچستان ایران رویداد قبلی تیراندازی به مهاجران و کشته شدن آنها را تکذیب کرده‌اند.
همچنین این خبرگزاری که اخبار سیستانوبلوچستان را پوشش می‌دهد، روز دوشنبه، ۳۰ میزان، از یک رویداد تازه انفجار ماین و تیراندازی مرزبانان ایرانی به مهاجران افغان در کلگان سراوان خبر داد.
طبق گزارش، شماری از مهاجران از میان یک گروه ۱۵۰ نفری براثر انفجار ماین و سپس تیراندازی مرزبانان ایرانی، کشته، زخمی و ناپدید شده‌اند.
حالوش گفته است که این رویداد شامگاه پنجشنبه، ۲۶ میزان، رخ داده است.
عبدالرحمان راشد، معین وزارت مهاجرین طالبان گفت نتایج تحقیق درباره تیراندازی مرزبانان ایرانی به مهاجران افغان به‌زودی نشر می‌شود. با این حال،
آقای راشد این رویداد را تلاش رسانه‌ها برای ایجاد «بدگمانی و بی‌اتفاقی» میان جمهوری اسلامی و طالبان خواند.
معین مسلکی وزارت مهاجرین طالبان روز دوشنبه به آریانانیوز گفت که تیراندازی و آزار و اذیت مهاجران افغان برای این گروه قابل قبول نیست.
حدود یک هفته از روزی می‌گذرد که طالبان اعلام کرد درباره تیراندازی به مهاجران افغان در ایران تحقیق میکند اما این گروه تاکنون نتایج این تحقیقات را نشر نکرده است.
هم‌زمان، خبرگزاری حالوش روز دوشنبه، ۳۰ میزان، از یک رویداد تازه انفجار ماین و تیراندازی مرزبانان ایرانی به مهاجران افغان در کلگان سراوان خبر داد.
طبق گزارش، شماری از مهاجران از میان یک گروه ۱۵۰ نفری براثر انفجار ماین و سپس تیراندازی مرزبانان ایرانی، کشته، زخمی و ناپدید شده‌اند.
حالوش گفته است که این رویداد شامگاه پنجشنبه، ۲۶ میزان، رخ داده است.
مقامهای جمهوری اسلامی تاکنون در این مورد چیزی نگفته‌اند.
در یک هفته گذشته، این دومین گزارش از تیراندازی به مهاجران افغان در مرز ایران و افغانستان است.
حالوش روز سه‌شنبه ۲۴ میزان گزارش داد که نیروهای مرزی ایران شامگاه یکشنبه ۲۲ میزان در منطقه کلگان سراوان به سوی گروه ۳۰۰ نفری مهاجران افغان که قصد ورود به ایران را داشتند، تیراندازی کردند. براساس گزارش حالوش این رویداد «ده‌ها» کشته و زخمی برجا گذاشته است.
سفیر ایران در کابل و فرمانده مرزبانی سیستانوبلوچستان ایران رویداد قبلی تیراندازی به مهاجران و کشته شدن آنها را تکذیب کرده‌اند.
خبرگزاری حالوش بار دیگر از انفجار ماین و تیراندازی مرزبانان ایرانی به مهاجران افغان در کلگان سراوان خبر داد. طبق گزارش، شماری از مهاجران از میان یک گروه ۱۵۰ نفری براثر انفجار ماین و سپس تیراندازی مرزبانان ایرانی، کشته، زخمی و ناپدید شده‌اند.
این خبرگزاری که اخبار سیستانوبلوچستان را پوشش می‌دهد، به نقل از منابع محلی نوشت این رویداد شامگاه پنجشنبه، ۲۶ میزان، زمانی رخ داد که یک گروه ۱۵۰ نفری مهاجران افغان می‌خواستند از مرز ایران و افغانستان به گونه «غیرمجاز» عبور کنند.
حالوش گفته است که در حال جست‌وجوی اطلاعات دقیق‌تر درباره این رویداد است.
مقامهای جمهوری اسلامی تاکنون در این مورد چیزی نگفته‌اند.
اینجا بیشتر بخوانید
در حالی که مقامهای ایران تیراندازی به مهاجران افغانها را انکار می‌کنند، یک شاهد عینی به افغانستان اینترنشنال گفت که شاهد انتقال دستکم ۴۰ کشته و زخمی به شفاخانه‌ای در سراوان بوده است. او گفت که مرزبانان ایرانی یک گروه ۳۰۰ نفری مهاجران افغان را با «آرپی‌جی» هدف قرار دادند.
به گفته او، پس از حمله، برخی از مهاجران به سمت ایران و برخی به سمت افغانستان برده شدند، اما تعدادی در محل حادثه باقی ماندند که از سرنوشت آنان خبری در دست نیست.
وی افزود که به دلیل کوهستانی و دشوار بودن مسیر، مهاجران اغلب در گروه‌های ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفری عازم ایران می‌شوند. این شاهد تأیید کرد که روز یکشنبه مرزبانان ایرانی به یک گروه ۳۰۰ نفری حمله کرده‌اند و شماری از کشته‌شدگان و زخمی‌ها به شفاخانه‌های ایران منتقل شدند، اما به آنها اجازه داده نشد به شفاخانه نزدیک شوند.
این شاهد در ادامه توضیح داد که مهاجران عمدتاً از سه مسیر "روتوک"، "راجا"، و "ماشکیل" به سمت ایران می‌روند. او گفت که این مناطق کوهستانی هستند و امکان سفر با وسایل نقلیه وجود ندارد، بنابراین مهاجران باید ساعت‌ها پیاده‌روی کنند تا به خاک ایران برسند و حادثه نیز در میان کوه‌ها رخ داده است.
خبرگزاری حال وش، که برای نخستین بار خبر تیراندازی مرزبانان ایرانی به مهاجران افغان را منتشر کرد، روز پنجشنبه نوشت که اجساد دستکم ۱۳ نفر از کسانی که در این تیراندازی کشته شده‌اند، به سردخانه شفاخانه رازی در سراوان منتقل شده است.
به گفته این وبسایت خبری، تعیین تعداد دقیق کشته‌شدگان و مجروحان دشوار است. حال وش پیشتر به نقل از شاهدان عینی، تعداد کشته‌ها را بیش از ۲۰۰ نفر اعلام کرده بود که واکنش‌های تند سیاستمداران افغان و نگرانی سازمان ملل را به دنبال داشت.
سفیر ایران در کابل و فرمانده مرزبانی سیستان و بلوچستان ایران تیراندازی به مهاجران و کشته شدن آنها را تکذیب کرده‌اند.
طالبان برای بررسی این حادثه هیئت تعیین کرده است.
در اعتراض به کشتار مهاجران افغان توسط نیروهای مرزی ایران، روز شنبه گروهی از شهروندان افغانستان در لندن در مقابل سفارت جمهوری اسلامی تظاهرات کردند. معترضان خواستار پاسخگویی دولت ایران در قبال قتل مهاجران افغان شدند و از نهادهای بین‌المللی خواستند در این زمینه تحقیق کنند.
آنها همچنین از برخورد نامناسب دولت ایران با مهاجران افغان به شدت انتقاد کردند و خواهان مداخله فوری نهادهای بین‌المللی در این زمینه شدند.
یوسف هوتک، یکی از معترضان به افغانستان اینترنشنال گفت: «چند روز از تیراندازی به ۳۰۰ افغان در مرز ایران می‌گذرد، اما هنوز هیچ جزییاتی در این خصوص منتشر نشده است.»
او همچنین از طالبان انتقاد کرد و گفت: «با وجود تعیین هیئتی برای بررسی، طالبان به دلیل روابط نزدیک با ایران از تحقیق و افشای دقیق ماجرا خودداری کرده است.»
رئیس امور مهاجران وزارت داخله ایران از آژآنس پناهندگان سازمان ملل خواست که به‌دلیل پناه دادن به مهاجران افغان بودجه بیشتری بدهد. نادر یاراحمدی هشدار داد که اگر جامعه جهانی مسئولیت نگیرد، جمهوری اسلامی در سیاست مهاجرتی خود تجدید نظر خواهد کرد.
نادر یاراحمدی، رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله ایران، در حاشیه اجلاس کمیته اجرایی آژانس پناهندگان سازمان ملل در ژنو به فیلیپو گراندی، کمیسار عالی پناهندگان، گفت: «عدم تطابق بودجه آژانس پناهندگان سازمان ملل با نیازها و هزینه‌های مربوط به مهاجران در ایران باعث بروز مشکلات زیادی شده است.»
نماینده جمهوری اسلامی همچنین به کمیسار سازمان ملل در امور پناهندگان گفت که اسکان مجدد پناهندگان آسیب‌پذیر در کشورهای ثالث از اولویت‌های ایران است. او افزود که با وجود تعهد کمیسار عالی سازمان ملل به افزایش پوشش پناهندگان آسیب‌پذیر در سال ۱۴۰۰، حمایت‌های آژانس پناهندگان سازمان ملل از مهاجران در ایران کاهش یافته است.
یاراحمدی تصریح کرد که حمایت‌های این آژانس از مهاجران آسیب‌پذیر و افراد تحت پوشش بیمه در سه سال گذشته از ۱۲۰ هزار نفر به ۹۵ هزار نفر کاهش یافته است.
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله ایران گفت که به دلیل تحصیل رایگان اتباع افغانستان در ایران، فشار زیادی بر سیستم آموزشی این کشور وارد شده است.
او اظهار داشت: «ضروری است که کمیساریای ملل متحد بودجه‌ای برای پوشش هزینه‌های تحصیل اتباع افغانستان، از جمله ساخت مکتب‌های جدید، به‌سازی و تجهیز مکتب‌ها و تأمین هزینه‌های معلمان، اختصاص دهد.»
یاراحمدی همچنین تاکید کرد که برای دانش‌آموزان اتباع خارجی در ایران، ۲۵ هزار صنف درسی مورد نیاز است، اما از سال ۲۰۲۱ میلادی تاکنون تنها ۲۱ مکتب با حمایت آژانس پناهندگان سازمان ملل ساخته شده که این تعداد پاسخگوی نیازهای مهاجران در ایران نیست.
نماینده ایران در اجلاس کمیته اجرایی آژانس پناهندگان سازمان ملل در ژنو، در حالی خواستار افزایش کمک‌های این آژانس شد که جمهوری اسلامی فشارها بر مهاجران افغان را افزایش داده است. طبق گزارش‌های رسمی، ایران روزانه صدها مهاجر افغان را به افغانستان اخراج میکند. همچنین، مهاجران افغان در ایران گزارش داده‌اند که مکتب‌های دولتی از ثبت‌نام فرزندان آنها خودداری می‌کنند و بسیاری از کودکان مهاجر افغان از تحصیل بازمانده‌اند.
شورای هماهنگی نمایندگی‌های سیاسی و قنسولی افغانستان با صدور بیانیه‌ای، از کشته شدن پناهجویان افغان توسط نیروهای مرزی ایران اظهار نگرانی کرد و از جمهوری اسلامی خواست این حادثه را دقیق بررسی کند.
این شورا همچنین از سازمان ملل خواسته این رویداد را پیگیری کند.
دیپلومات‌های حکومت پیشین روز جمعه، ۲۷ میزان با نشر اعلامیه‌ای از کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان، شورای حقوق بشر سازمان ملل و دیگر نهادها خواستند کشتار مهاجران افغان از سوی مرزبانان ایرانی را با جدیت، پیگیری کنند.
شورای هماهنگی نمایندگی‌های سیاسی و قنسولی افغانستان از جمهوری اسلامی ایران خواست عاملان هرنوع خشونت علیه مهاجران افغان را مجازات کند.
این شورا تاکید کرده است که پناهجویان افغان به‌دنبال امنیت و حمایت هستند و هرگونه خشونت علیه آنها نقض آشکار موازین و مقررات بین‌المللی و کنوانسیون‌های حقوق پناهندگان است.
سفارت افغانستان در ایتالیا در بیانیه‌ای به خاطر کشته شدن پناهجویان افغان توسط نیروهای مرزی ایران «ماتم ملی» اعلام کرد و گفت پرچم سفارت برای سه روز به حالت نیمه افراشته در می‌آید.
این سفارت از ایران و نهادهای بین‌المللی خواست برای پیگیری حمله به مهاجران افغان اقدام کنند.
سفارت افغانستان در روم در این بیانیه که روز جمعه، ۲۷ میزان منتشر کرد، با خانواده قربانیان تیراندازی بر مهاجران افغان در سراوان ایران ابراز همدردی کرد.
در این اعلامیه آمده است: «هرگونه تخطی از ارزش‌های انسانی، اسلامی و قوانین بین‌المللی در امور پناهندگان، کشتار عمدی محسوب گردیده و عواقب ناگوار آن روی روابط مردم با مردم و حسن همجواری دو کشور برای سالیان متمادی سایه می‌افکند.»
این سفارت تاکید کرده است که با پناهجویان افغان مانند پناهجویان سایر کشورها، براساس قوانین بین‌المللی برخورد شود.
در این اعلامیه همچنین از جمهوری اسلامی ایران، ملل متحد، کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان، شورای حقوق بشر سازمان ملل و سایر نهادها خواسته شده است تا کشتار پناهجویان در مرز ایران و افغانستان را پیگیری کنند.
سفارت افغانستان در ایتالیا افزود که باید با عاملین این رویداد برخورد قانونی شود.
رئیس دادگستری شهرستان کاشان ایران می‌گوید مهاجران افغان باعث تغییر بافت اجتماعی می‌شوند. علی مرتضوی فارسانی از مردم خواست که با عدم بکارگیری افغانها در مزارع و کارخانه‌ها و اجاره ندادن خانه‌های خود، زمینه ساز تغییر بافت محلی و اجتماعی نشوند.
به گزارش رسانه‌های ایران، این مقام قضایی گفت: حل مشکلات حضور افغانها نیازمند یک عزم همگانی بین مردم و مسئولان است و قوه‌قضائیه پشتیبانی لازم را انجام خواهد داد.
به گفته وی، موضوع افغانها یکی از نگرانی‌های مسئولان کاشان است.
او توضیح داد: در جلسات متعدد شهرستان کاشان ایران، «درباره معضلات حضور مهاجران افغان همواره بحث می‌شود.»
رئیس دادگستری کاشان تاکید کرده که خرید و فروش اموال غیرمنقول به افغانها هم ممنوع است.
جمهوری اسلامی در ماه‌های گذشته شمار زیادی از افغانها، از جمله افرادی که در دوره جمهوریت در دولت کار می‌کردند، را بازداشت و به افغانستان بازگردانده است.
ماموران جمهوری اسلامی در مرزها نیز برای جلوگیری از ورود افغانها به ایران از خشونت استفاده می‌کنند. در یکی از آخرین موارد، سازمان حقوق بشری «حالوش»، که اخبار سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد، گزارش داد که نیروهای مرزی ایران شامگاه یکشنبه، ۲۲ میزان، در منطقه کلگان در شهرستان سراوان به مهاجران افغان تیراندازی کرده‌اند. به گزارش حالوش، این تیراندازی «ده‌ها» کشته و زخمی برجا گذاشته است.
شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران، «اتباع غیرمجاز» افغان را «متجاوزان مرزی» بر خاک ایران خواند. حیدری می‌گوید شمار اتباع افغان فاقد مدرک به «دو میلیون» نفر می‌رسد و تاکید کرد که «حضور غیرقانونی آنها به هیچ وجه قابل قبول نیست».
شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اسلامی ایران، در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین گفت: «ما حداقل شش سال نیاز داریم تا اتباع را ساماندهی و از کشور خارج کنیم، با آن که تاکید ما بر روی اتباع افغانستان است، اما اتباع عراقی، پاکستانی و بنگلادیشی هم در ایران وجود دارد».
این عضو مجلس اسلامی ایران در گفت‌وگویی که روز جمعه، ۲۷ میزان، نشر شد، می‌گوید برخی از اتباع افغانستان که از قدیم در عراق زندگی می‌کردند و سپس به ایران آمدند و ماندگار شدند، نه هویت افغانی دارند، نه عراقی و نه ایرانی. او افزود که تکلیف این دسته از اتباع هم در ایران روشن شود.
شهریار حیدری تاکید کرد که صرف‌نظر از هر نوع نگاهی که نسبت به اتباع خارجی در ایران وجود دارد، اتباع باید با سیستم هوشمند «مدیریت و کنترول» شوند. او ادعا میکند که کشورهای اروپایی رفتارهای اتباع خارجی را از لحظه ورود تا خروج توسط سرویس امنیتی و اطلاعاتی رصد میکند.
این مقام ایرانی در حالی مهاجران افغان بدون مدرک در ایران را «متجاوزان مرزی» می‌خواند که جمهوری اسلامی شرایط زندگی را برای مهاجران افغان در ایران به شدت دشوار ساخته و روند اخراج افغان‌های فاقد مدرک را به شدت افزایش داده است.
سازمان حقوق بشری حالوش چهارشنبه خبر داد که نیروهای مرزی ایران بر گروه بزرگی از افغان‌هایی که قصد داشتند وارد ایران شوند، تیراندازی کرده و ده‌ها نفر از آنها کشته و زخمی شده‌اند. گزارش تیراندازی به مهاجران افغان واکنش بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی حقق بشری را برانگیخته است. این سازمان‌ها خواهان تحقیقات شفاف و همه‌جانبه در این باره شده‌اند.
نماینده امریکا در امور زنان افغانستان، خواستار تحقیق کامل و شفاف درباره تیراندازی مرزبانان ایرانی به مهاجران افغان در سیستانوبلوچستان شد.
رینا امیری گفت با افرادی که از سرکوب شدید فرار می‌کنند باید با کرامت و انسانیت برخورد شود، نه با خشونت و سوءاستفاده بیشتر.
نماینده ویژه امریکا روز جمعه با نگاشتن یادداشتی در شبکه اکس، خواستار پاسخگو کردن عاملان تیراندازی به مهاجران افغان در سراوان ایران شد. او گزارش‌ها در این زمینه را نگران‌کننده خواند.
خبرگزاری حال وش که برای نخستین‌بار خبر تیراندازی مرزبانان ایرانی به مهاجران افغان را نشر کرد، روز پنجشنبه نوشت اجساد دستکم ۱۳ نفر از کسانی که در این تیراندازی کشته شده‌اند، به سردخانه شفاخانه رازی در سراوان منتقل شده‌اند.
به گفته این وبسایت خبری، تعیین تعداد دقیق کشته‌شدگان و مجروحان دشوار است. حال وش قبلا به نقل از شاهدان عینی، تعداد کشته‌ها را بیش از ۲۰۰ نفر اعلام کرده بود که واکنش تند سیاستمداران افغان و نگرانی سازمان ملل را برانگیخت.
حال وش نوشت که حکومت ایران از کارمندان شفاخانه رازی خواسته است که در مورد مهاجران افغانی که از مرز به این شفاخانه منتقل شده‌اند، به کسی اطلاعات ندهند.
بنا به اطلاعات این وبسایت، هفت نفر از مجروحان پس از مداوا از شفاخانه مرخص شده‌اند.
فرهاد دریا، آوازخوان مشهور افغانستان، تیراندازی بر مهاجران افغان در مرز ایران را نکوهش کرد و گفت «مرگ، سزای پناهجویان نیست». دریا می‌گوید در شرایطی که طالبان و جمهوری اسلامی مردم افغانستان و ایران را گروگان گرفته‌اند، نیاز است مردم این دو کشور در کنار هم بایستند.
در یادداشتی که آقای دریا روز پنجشنبه در صفحه رسمی اینستاگرام خود پخش کرد، آمده است: «نیاز است تا جهان گویا مترقی - که در یک گوشه‌ی جهان تنها به‌خاطر اهانت به یک شهروند، تمام محاکم جهان را به عدالت فرامی‌خوانند - در این گوشه‌ی تلخ هم چشم بر این جنایت مرگبار و این جینوساید باز کنند».
او همچنین از جمهوری اسلامی خواست «وقتی از اسرائیل می‌نالد، باید در مورد صحت و سقم و عمق و چرا و چگونگی قتل عام چند مهاجر بی‌پناه تحقیق کرده و عاملین این عمل را به سزای اعمال شان برساند».
سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه به‌کارگیری افغان‌های «غیرمجاز» در بخش کشاورزی در این استان را ممنوع اعلام کرد. علی چاله‌چاله، رئیس این سازمان گفت که به‌کارگیری اتباع خارجی در بخش‌های کشاورزی جرم محسوب می‌شود.
خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی روز چهارشنبه، ۲۵ میزان، گزارش داد که این مقام ایرانی هشدار داده است با کسانی که افغانها را برای کار در بخش کشاورزی کرمانشاه استخدام کنند، طبق قانون برخورد خواهد شد.
علی چاله‌چاله توضیح داد که متخلفان علاوه بر تشکیل پرونده قضایی و پرداخت جریمه‌های سنگین مالی، با محرومیت از دریافت خدمات مشاوره‌ای، تخصیص نهاده‌های دامی و زراعی، عقد قراردادها و خرید محصولات مواجه خواهند شد.
به گفته وی، اخیراً شماری از کشاورزان و کارفرمایان در کرمانشاه افغانها را به کار گرفته بودند که این اقدام «جرم» تلقی شده است.
او از شوراهای روستاها خواسته است تا در صورت مشاهده اشتغال افغانها در بخش کشاورزی کرمانشاه، اطلاع‌رسانی کنند تا از ادامه این کار جلوگیری شود.
جمهوری اسلامی برخورد با مهاجران غیرقانونی افغان را در ایران به شدت افزایش داده و هر هفته هزاران نفر را به افغانستان بازمی‌گرداند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که مهاجران افغان در اردوگاه‌های جمهوری اسلامی تحت شکنجه قرار می‌گیرند.
خشونت مأموران جمهوری اسلامی با پناهجویان افغان در شهرها و مناطق مرزی همچنان ادامه دارد و از لت‌وکوب تا تیراندازی را شامل می‌شود.
در یکی از آخرین موارد، خبرگزاری حالوش که رویدادهای سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد، روز سه‌شنبه ۲۴ میزان گزارش داد که نیروهای مرزی ایران شامگاه یکشنبه ۲۲ میزان در منطقه کلگان سراوان به سوی مهاجران افغان که قصد ورود به ایران را داشتند، تیراندازی کردند. براساس گزارش حالوش این رویداد «ده‌ها» کشته و زخمی برجا گذاشته است.
دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) گزارش‌ها درباره تیراندازی به مهاجران افغان در منطقه مرزی سیستان و بلوچستان ایران را نگران کننده خواند.
یوناما خواستار تحقیقات کامل و شفاف درباره تیراندازی به مهاجران افغان شده است.
یوناما روز پنجشنبه، ۲۶ میزان، در بیانیه‌ای نوشت که گزارش‌ها از تیراندازی به گروه بزرگی از مهاجران افغان که ادعا می‌شود سبب کشته و زخمی شدن شمار زیادی از از آنها شده است، نگران کننده است.
یوناما تاکید کرده است که حقوق مهاجران و پناهجویان توسط قوانین بین‌المللی محافظت می‌شود.
عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای خواهان محاکمه عاملان تیراندازی به سوی مهاجران افغان در مرز ایران شد. این سازمان بین‌المللی حقوق بشری همچنین بر تحقیقات مستقل، شفاف و موثر در این مورد تأکید کرده است.
سازمان عفو بین‌الملل روز پنجشنبه، ۲۶ میزان، در بیانیه‌ای گزارش سازمان حقوق بشری حالوش درباره کشته و زخمی شدن «ده‌ها» مهاجر افغان در مرز ایران را «وحشتناک» توصیف کرد.
این سازمان همچنین گفته است تیراندازی به مهاجران و امتناع از ارائه مراقبت‌های بهداشتی به زخمیان نگران‌کننده است.
عفو بین‌الملل گفته است که عاملان تیراندازی به مهاجران افغان باید در یک دادگاه عادلانه مورد بازخواست قرار گیرند.
عفو بین‌الملل حدود دو سال قبل اقدام‌های نیروهای امنیتی ایران برای کشتن و زخمی کردن مهاجران افغان پس از سقوط دولت افغانستان را مستندسازی کرده بود.
سازمان حقوق بشری حالوش روز چهارشنبه، ۲۵ میزان، گزارش داد که نیروهای مرزی ایران در منطقه کلگان سراوان به مهاجران افغانی که قصد ورود به ایران را داشتند، تیراندازی کرده و ده‌ها نفر را کشته و زخمی کرده‌اند.
مسئول کمپین فعالان بلوچ در مصاحبه با افغانستان اینترنشنال گفت که پس از تیراندازی مرزبانان ایرانی، افغان‌های زخمی هنوز در کوه‌ها پراکنده‌اند. به گفته معین ارجمند، از آنجایی که منطقه ماین‌گذاری شده است، امدادرسانی نیز دشوار است.
به گفته آقای ارجمند، در انفجار ماین و سپس تیراندازی نیروهای ایرانی به مهاجران افغان در نقطه مرزی، «ده‌ها» نفر کشته و زخمی شدند.
تاکنون رقم دقیق کشتگان و زخمیان این رویداد معلوم نیست.
سازمان حقوق بشری «حالوش» که اخبار سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد، می‌گوید که نیروهای مرزی ایران شامگاه یکشنبه، ۲۲ میزان، در منطقه کلگان در شهرستان سراوان به مهاجران افغان تیراندازی کرده‌اند.
معین ارجمند افزود: در منطقه ماین‌گذاری شده بارها افراد کشته شده‌اند. چون این محل بدون علائم هشداردهنده است و مأموران ایرانی هم برای جلوگیری از ورود و خروج غیرقانونی بر آن نظارت دارد.
او می‌گوید مهاجران افغان زخمی که در کوه‌ها حضور دارند، به اینترنت دسترسی ندارند و راه‌های ارتباطی مشکل است.
به گفته معین ارجمند، اکثر مناطق مرزی بین ایران و پاکستان ماین‌گذاری شده است و سال ۱۴۰۲ نیز دو افغان در این منطقه کشته و دو نفر دیگر زخمی شدند.
او می‌گوید مأموران نظامی ایرانی در صورت مشاهده افراد در حال تردد در این منطقه، به سوی آنان شلیک می‌کنند.
سردار قاسم رضایی، جانشین فرمانده کل انتظامی ایران، از مردم خواست هرگونه تجمع «اتباع غیرمجاز» را به پولیس گزارش دهند. آقای رضایی گفت که خرید یا اجاره کارت بانکی، مسکن یا خودرو نیز برای «اتباع غیرمجاز» غیرقانونی است.
سردار قاسم رضایی، جانشین فرمانده کل انتظامی ایران، گفت: «به دلیل اتفاقاتی که در چهل سال گذشته در کشور مسلمان و دوست ما، افغانستان رخ داده است، شماری از اتباع این کشور برای ادامه زندگی به کشور ما مهاجرت کرده‌اند. عده‌ای از این افراد به‌صورت کاملاً قانونی وارد کشور شده‌اند و آنها مهمان ما هستند و این مسئله هیچ اشکالی ندارد.»
او افزود که برخی دیگر از این اتباع خارجی به‌صورت «غیرقانونی» وارد ایران شده و مشغول کار و زندگی هستند که اقدامات آنها از نظر قانون جرم محسوب می‌شود.
جانشین فرمانده کل انتظامی ایران تأکید کرد که هرگونه به‌کارگیری اتباع خارجی «غیرمجاز» جرم است و قطعاً با کارفرمایانی که به این اتباع شغل می‌دهند، برخورد قضایی خواهد شد.
سردار قاسم رضایی تصریح کرد که بر اساس سیاست‌های جدید، «اتباع غیرمجاز» باید به کشور خودشان بازگردند و پولیس نیز زمینه بازگشت آنها را فراهم کرده است. او خاطرنشان کرد که «اتباع غیرمجاز» در هر جایی که دیده شوند، پولیس موظف است آنها را شناسایی، جمع‌آوری و به مرزها بازگرداند.
این در حالی است که جمهوری اسلامی روند اخراج مهاجران افغان را به‌طور روزافزون افزایش داده است. گزارش‌های رسمی نشان می‌دهند که مقامات ایران روزانه صدها مهاجر افغان را بازداشت و به افغانستان بازمی‌گردانند.
طالبان برای تحقیق درباره کشتار مهاجران افغان در مرز ایران، هیئتی بلندپایه تعیین کرده است. سخنگویان طالبان می‌گویند که صدر ابراهیم، معاون وزیر داخله ریاست این هیئت را به عهده دارد و نمایندگان وزارت‌های دفاع، خارجه، سرحدات و استخبارات در آن عضویت دارند.
حمدالله فطرت، معاون سخنگوی اداره طالبان، در خبرنامه‌ای اعلام کرد که ریاست‌الوزرای این گروه از این هیئت خواسته است که نتایج تحقیقات خود را درباره کشتار مهاجران افغان در مرز ایران هرچه زودتر ارائه کند.
سناتور استرالیایی در واکنش به تیراندازی مرزبانان ایرانی به ده‌ها مهاجر افغان، گفت جمهوری اسلامی ایران تغییر نمی‌کند و معتدل و اصلاح نخواهد شد.
کلر چندلر در یادداشتی در شبکه اکس جمهوری اسلامی را «رژیم قاتل و وحشی» توصیف کرد.
این سناتور استرالیایی افزود که تمایل مقامهای غربی به مذاکره با تهران، از جمهوری اسلامی در برابر اقدامات واقعی و پیامدهای «نقض‌های مکرر حقوق بشر و تروریسم» محافظت کرده است.
زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا برای افغانستان گفت که نباید پیش از انجام یک تحقیقات معتبر درباره کشته شدن مهاجران افغان در مرز ایران، قضاوت زودهنگام شود.
او در شبکه اکس نوشت: «گزارش‌هایی از یک حادثه خشونت‌آمیز وجود دارد که در آن ادعا شده حدود ۲۵۰ افغان به دست نیروهای مرزی ایران کشته یا زخمی شده‌اند.»
او افزود: «پیش از هرگونه قضاوت، باید منتظر نتایج یک تحقیق معتبر باشیم. اگر این گزارش‌ها درست باشند، حادثه وحشتناکی اتفاق افتاده و باید پیامدهایی[برای ایران] داشته باشد. در حال حاضر، ایران این رخداد را انکار کرده است.»
منابع محلی به افغانستان اینترنشنال و چند خبرگزاری دیگر گفته‌اند که مهاجران افغان پس از برخورد با ماین و تیراندازی نیروهای ایرانی در شهرستان سراوان سیستان و بلوچستان کشته شدند.
ایران این رویداد را انکار کرده و طالبان گفته‌است که در این مورد تحقیق خواهد کرد.
یک منبع آگاه محلی به افغانستان اینترنشنال گفت که مسیر مهاجران افغان در منطقه کلگان در سراوان از سوی حکومت ایران ماین گذاری شده‌است. به گفته او، این مهاجران قربانی انفجار ماین‌ها و شلیک بیرحمانه سربازان ایرانی شدند.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل روز چهارشنبه از حکومت ایران خواست که درباره رویداد تیراندازی مرزبانان ایرانی به پناهجویان افغان به طور شفاف تحقیق کند.
او گفت عنصر شفافیت در این تحقیقات مهم است.
آقای بنت در حساب خود در شبکه اکس نوشت: «من به شدت نگران گزارش‌های مربوط به مجروحیت و مرگ افغانها در منطقه مرزی سراوان ایران هستم.»
او افزود: «از مقامات می‌خواهم که به صورت شفاف تحقیق کنند. شفافیت در این رویداد خیلی مهم و ضروری است.»
بنت خاطر نشان کرد که این واقعه بخشی از یک مجموعه بزرگ‌تر از مشکلات و رویدادهای مرتبط اند.
او تاکید کرد: « افغانها در سراسر جهان به کرامت و امنیت بیشتری نیاز دارند.»
شورای عالی مقاومت ملی برای نجات افغانستان، تیراندازی مرزبانان ایرانی به پناهجویان افغان را محکوم کرده و گفت که انتظار چنین اقدام «خونباری» را نداشت. این شورا گفت رفتار ایران با مهاجران، مغایر حسن همجواری و همچنین تعهدات بین‌المللی است.
بر اساس گزارش‌ها، حمله نیروهای مرزی ایران به مهاجرین افغان باعث جان باختن و مجروح شدن ده‌ها نفر شده است. هنوز جزییات دقیقی از این حادثه در دست نیست. برخی منابع، شمار تلفات را بیشتر از ۲۰۰ نفر عنوان کرده‌اند.
طالبان اعلام کرده که در حال تحقیق در این باره است. سفیر ایران و مقامات مرزی این کشور کشته شدن پناهجویان افغان را رد کرده‌است.
شورای عالی مقاومت برای نجات افغانستان در بیانیه‌ای که روز چهارشنبه منتشر کرد، تصریح کرد: «این حمله و فاجعه‌ای که منجر به شهادت و جراحت ده‌ها تن از هموطنان بی‌پناه ما شده است، نه در قوانین بین‌المللی و کنوانسیون‌های مربوط به حقوق مهاجران جای دارد و نه با اصول حسن همجواری و پیوندهای دینی و فرهنگی مشترک تطابق دارد.»
این شورا وضعیت افغانستان را عامل مهاجرت‌های گسترده مردم عنوان کرده و از مقامات جمهوری اسلامی ایران خواسته است که پس از انجام بررسی‌های لازم، مسئولان این حادثه را تحت پیگرد قانونی قرار دهند.
شورای مقاومت همچنین از ایران خواسته است که اجازه ندهد رویکردهای این‌چنینی به روابط عمیق و تاریخی دو کشور آسیب برساند.
ایران در ماه‌های اخیر فشار بر مهاجرین افغان را افزایش داده و مقامات این کشور تاکید کرده‌اند که مهاجرین غیرقانونی را از کشور اخراج خواهند کرد. بنا به آمار حکومت ایران، بیش از ۵ میلیون مهاجر افغان در ایران زندگی می‌کنند.
سرپرست نمایندگی دایمی افغانستان در سازمان ملل با نشر اعلامیه‌ای، تیراندازی نیروهای جمهوری اسلامی به مهاجران افغان در سراوان ایران را «غیرانسانی» خواند و این رویداد را محکوم کرد.
نصیر احمد فایق از ایران خواست در این مورد به‌گونه فوری، مستقل و با شفافیت کامل تحقیق کند.
در اعلامیه نمایندگی دایمی افغانستان در سازمان ملل که روز چهارشنبه، ۲۵ میزان منتشر شد آمده است:«این اقدام غیرانسانی و مغایر اصول و قوانین بین‌المللی حقوق بشر و حقوق مهاجران و روحیه مودت و برادری بین دو کشور دوست و همسایه است.»
نصیر احمد فایق تاکید کرد که عاملان این رویداد شناسایی، محاکمه و اطلاعات دقیق و تاییدشده از شمار تلفات، ارائه شود.
فرمانده مرزبانی جمهوری اسلامی در سیستان و بلوچستان گزارش‌ها درباره تیراندازی به مهاجران افغان را تکذیب کرد. رضا شجاعی گفته نسبت دادن تیراندازی مرزداران جمهوری اسلامی به مهاجران افغان «در راستای سیاه نمایی و ایجاد اختلاف» بین دو کشور صورت می‌گیرد.
این مقام امنیتی ایران گفته جمهوری اسلامی در طول سال‌ها با «احترام به حقوق انسانی اتباع بیگانه و رعایت حسن همجواری، همواره پذیرای مهاجران بوده است.»
رئیس کمیسیون اصلاحات اداری حکومت پیشین افغانستان می‌گوید تیراندازی به مهاجرین افغان مغایر موازین بین‌المللی است و با «حس برادری، همسایگی و اسلامی شدیدا در تضاد» است. نادر نادری گفت «پاسخگوی این وضعیت حاکمان فعلی کشور است که امید برای زندگی و فردای بهتر را از مردم ما گرفته‌اند.»
او گفته گزارش‌ها درباره تیراندازی به مهاجرین افغان توسط نیروی انتظامی ایران «حادثه هولناک» است نیازمند بررسی بیطرفانه از جانب مسولین ایران و سازمان ملل متحد است.
آقای نادری تصریح کرده است که افزایش بی‌سابقه مهاجرت از کشور در سه سال گذشته از سر ناچاری است. او تاکید کرد که پاسخگوی این وضعیت حاکمان فعلی کشور است که امید برای زندگی و فردای بهتر را از مردم ما گرفته‌اند.
سخنگوی طالبان اعلام کرد که ارگان‌های مختلف این گروه و نمایندگان دیپلوماتیک طالبان موضوع تیراندازی به مهاجران افغان توسط نیروهای مرزی جمهوری اسلامی را تحقیق می‌کنند.
ذبیح‌الله مجاهد گفت که بعد از روشن شدن این رویداد طالبان تصمیم لازم را خواهد گرفت.
سخنگوی طالبان روز چهارشنبه در اکس نوشت که اخبار مبهم درباره کشته شدن و زخمی شدن افغانها در مرز میان ایران و پاکستان نشر شده است. او گفته ارگان‌های مختلف طالبان و نمایندگان دیپلوماتیک این گروه در این مورد جستجو و تحقیق می‌کنند.
ذبیح‌الله مجاهد نوشت: «با درنظر داشت اینکه محل حادثه خارج از کشور گفته شده، تا حال معلومات تکمیل نگردیده است. بعد از روشن شدن موضوع در این باره تصمیم لازم گرفته خواهد شد.»
به رغم واکنش‌های گسترده به کشتار دسته‌جمعی پناهجویان افغان توسط ماموران ایرانی، جبهه مقاومت ملی تاکنون هیج واکنشی نداشته است.
براساس گزارش‌ها، ده‌ها تن از مهاجران افغان روز یکشنبه براثر تیراندازی نیروهای مرزی ایران در سیستان و بلوچستان کشته شده‌اند.
سازمان حقوق بشری حالوش به نقل از شاهدان عینی نوشت: «نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در مرز کلگان سراوان «۲۶۰ تن از آنها (مهاجر تبعه افغان) را در تیراندازی کشته‌اند.»
کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهور ایران در امور افغانستان و سفیر این کشور در کابل می‌گوید «اخبار در زمینه جان باختن ده‌ها اتباع غیرقانونی در مرز سراوان صحت ندارد.» آقای قمی گفته این موضوع را مستقیم از طریق منابع معتبر پیگیری کرده است.
کاظمی قمی روز چهارشنبه در اکس نوشت که برخورد «قانونی» با ورود «غیرقانونی اتباع غیر مجاز»، حق مشروع کشورها است و نیروهای مرزبانی هر کشوری موظف به جلوگیری از ورود اتباع غیرقانونی هستند.
او نوشته است مدیریت تردد مرزی یک مسئولیت متقابل است و کشورهای همسایه وظیفه دارند در قبال عبور غیرقانونی «عناصر مشکوک» و ترددهای غیرمجاز اتباع خود ممانعت بعمل آورند و در صیانت از مرز خود به تکالیف و تعهدات بین المللی پایبند باشند.
سفیر جمهوری اسلامی نوشته است ایران مصمم به بازگرداندن پناهجویان غیرمجاز و برخورد قانونی با ورود غیرقانونی آنها در تمامی مبادی مرزی است. او تاکید کرده که ایران در این زمینه «کاملا قانونمند، مسئولانه و مبتنی بر سیاست دیرینه حسن همسایگی، شفقت اسلامی و تعهد به مفاد معاهدات بین‌المللی عمل میکند.»
الاماره، سایت رسمی اداره طالبان، در مطلبی درباره کشتار افغانها توسط نیروی مرزی ایران، از جمهوری اسلامی خواست جان انسان‌ها را به خاطر لقمه‌ای نان نگیرد. الاماره نوشته است که طالبان از برگشت مهاجران افغان استقبال میکند.
سایت الاماره نوشته است «خبری در رسانه‌ها نشر شده مبنی براینکه تعدادی از جوانانی که مجبورا در حال مهاجرت به ایران بودند، توسط نیروهای سرحدی حکومت ایران مستقیما مورد هدف قرار گرفتند و به شهادت رسیدند.»
در ادامه این مطلب آمده است که طالبان برای جلوگیری از مهاجرت افغانها تلاش میکند.
به نوشته الاماره، طالبان برای حل مشکلات مهاجران کمیسیونی به ریاست عبدالسلام حنفی، معاون رئیس‌الوزرای این گروه تشکیل داده تا بازگشت آنها را فراهم کند.
الاماره نوشته جمهوری اسلامی بر خلاف انتظار طالبان، عملا برای حل مشکلات مهاجران اقدام نکرده است.
الاماره در عین حال می‌گوید وعده‌های ایران درباره حل مشکلات مهاجران، فقط در حد حرف بوده است.
مقامهای طالبان تاکنون درباره گزارش‌ها در خصوص کشتار افغانها توسط ماموران ایرانی واکنشی نداشته و سکوت کرده است.
شاه‌گل رضایی، نماینده پارلمان پیشین افغانستان در واکنش به تیراندازی به مهاجران افغان توسط مرزبانان ایران می‌گوید که حاکمان افغانستان هیچگاه در جایگاه دفاع از شهروندان قرار نداشته‌اند. او تاکید کرده حاکمان افغانستان همواره با «تحمیل استبداد، مردم را به کام مرگ سوق داده‌اند.»
خانم رضایی در اکس نوشت که
مردم افغانستان مظلوم‌ترین افراد در جهان اند که در هر گوشه دنیا به هر بهانه‌ای کشته می‌شوند.
او گفت: «ایران مدعی مسلمانی چه پاسخی به خون‌های ریخته شده بی‌گناهان [مهاجران افغان] دارد؟»
جبهه آزادی افغانستان از جمهوری اسلامی خواست تیراندازی به مهاجران افغان را بررسی و عاملان آن را به پنجه قانون بسپارد. این جبهه گفته علت اصلی بحران بشری، جابه‌جایی نفوس و مهاجرت‌های دسته‌جمعی مردم افغانستان ریشه در حاکمیت نامشروع طالبان دارد.
جبهه آزادی افغانستان تیراندازی به مهاجران افغان «حادثه المناک» توصیف کرده از مقامهای جمهوری اسلامی خواسته است که این رویداد را به گونه شفاف و همه جانبه بررسی کرده و عاملین آنرا به پنجه قانون بسپارند.
این جبهه نظامی مخالف طالبان در بیانیه‌ای نوشت:«مهاجرت کتلوی که همسایگان افغانستان به ویژه کشور ایران به شدت متاثر از آن است، نتیجه مستقیم حاکمیت نامشروع گروه طالبان در افغانستان می‌باشد. این مساله نه تنها مایه بحران انسانی در افغانستان بلکه عامل معضلات بزرگی در منطقه ما و جهان خواهد شد.»
جبهه آزادی افغانستان گفته که سه سال و اندی پس از تسلط طالبان بر افغانستان، زمان آن فرا رسیده است که کشورهای منطقه به ویژه جمهوری اسلامی ایران «سیاست‌ها و پالیسی‌های را که ارمغانی جز رنج و فلاکت برای افغانستان، بدامنی و هراس افکنی برای منطقه و دنیا ندارد را مورد بازبینی قرار دهد.»
معصوم استانکزی، رئیس اسبق امنیت ملی افغانستان می‌گوید کشتار مهاجران افغان از سوی مرزبانان ایرانی نیاز به بررسی جدی دارد. او تاکید کرد که مردم افغانستان تنها زمانی از وضعیت فاجعه‌بار کنونی نجات خواهد یافت که کشور دارای نظام مشروع و عادلانه باشد.
استانکزی در یادداشتی در شبکه اجتماعی اکس به کشته شدن مهاجران افغان واکنش نشان داد و گفت که تلاش مشترک، می‌تواند مردم را از این «بدبختی» نجات دهد.
او از مقامهای جمهوری اسلامی خواست تیراندازی به مهاجران افغانستان را جدا بررسی کنند.
رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان تیراندازی به پناهجویان افغان توسط ماموران ایرانی را «کشتار بیرحمانه» خواند. رحمت‌الله نبیل می‌گوید «این بی‌رحمی و خونریزی، لکه ننگی بر پیشانی هر دو رژیم استبدادی به اصطلاح اسلامی ایران و افغانستان است.»
رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان می‌گوید افغانها از چنگال استبداد و سرکوب رژیم ملایی (طالبان)، به امید یافتن امنیت و آرامش فرار می‌کنند؛ اما قربانی همان ظلم و بی‌رحمی رژیم آخوندی دیگری در مرزها می‌شوند.
رحمت‌الله نبیل در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «هر جنایت تازه، چهره خشن‌تر و سرکوب‌گرانه‌تری از رژیم‌های طالبان و جمهوری اسلامی را برملا می‌سازد و ثابت میکند که جز خشونت، مرگ و ویرانی، چیزی برای مردم به ارمغان نمی‌آورند.»
به گفته وی، این رژیم‌ها، هر روز بیشتر در باتلاق استبداد و بی‌رحمی فرو می‌روند و به نابودی خود نزدیک‌تر می‌شوند.
عبدالسلام ضعیف، سفیر سابق طالبان در اسلام‌آباد خواستار تحقیق کامل درباره چگونگی کشتار مهاجران افغان توسط مرزبانان جمهوری اسلامی شد. او کشتار مهاجران افغان از سوی مرزبانان ایرانی را «وحشیانه» و «ضدبشری» خوانده است.
سفیر پیشین طالبان در اسلام‌آباد روز چهارشنبه در یادداشتی در شبکه اجتماعی اکس به کشتار مهاجران افغان در سراوان ایران واکنش نشان داد و گفت: «این وحشیگری باید به طور کامل مورد بررسی و بازجویی قرار گیرد.»
والی سابق بلخ می‌گوید جمهوری اسلامی از کشتار در غزه و لبنان متاثر است، اما گاهی اقدام به كشتار دسته جمعى افغانها میکند. عطامحمد نور خطاب به ایران گفت: «اين كشتار اخير شما با كشتار انسان‌هاى بى‌گناه فلسطينى توسط قصاب خاورميانه با حمايت كشورهاى غربى شريك جرم چه فرقى دارد؟»
آقای نور در اکس نوشت: «شما از كشتار و نسل كشى غزه و لبنان سخت متأثر بوده و غمشريكى برادرانه داشته حمايت شجاعانه و بى دريغ هم مى‌كنيد كه در خور ستايش است، اما اين طرف ملت در غم گيرمانده مرا گاه شكنجه، و گاه توهين، گاهى كشتار دسته جمعى مى‌كنيد.»
قصاب خاورمیانه اصلاحی است که رئیس‌جمهور ترکیه برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به کار برد.
رهبر جنبش حفاظت از پشتونها در پاکستان در واکنش به تیراندازی به مهاجران افغان توسط مرزبانان جمهوری اسلامی، گفت که ایران برای مسلمانان فلسطین و لبنان صدا بلند میکند، اما مسلمانان افغانستان را می‌کشد. منظور پشتین از ایران خواست در برابر کشتار مهاجران افغان اقدام کند.
رهبر جنبش حفاظت از پشتونها روز چهارشنبه، ۲۵ میزان در یادداشتی در شبکه اجتماعی به کشتار مهاجران افغان در منطقه کلگان سراوان واکنش نشان داد.
منظور پشتین گفت: «ایران در برابر ظلمی که بر مسلمانان در فلسطین و لبنان وارد می‌شود، موضع‌گیری میکند که خبر خوبی است اما از سوی دیگر، امروز نیز صدها مسلمان افغان با مظلومیت شهید شده‌اند که این بی‌عدالتی است.»
آقای پشتین تاکید کرد که رویدادهای مشابه از مدت‌ها به اینسو رخ می‌دهد که باید از وقوع آن جلوگیری شود.
با گذشت چند روز از کشته و زخمی شدن ده‌ها مهاجر افغان توسط مرزبانان ایرانی، طالبان تاکنون هیچ واکنشی نداشته‌اند و سکوت کرده‌اند. یک سخنگوی طالبان به افغانستان اینترنشنال گفت که این گروه در حال مشورت است. او گفت: «خیلی ظلم شده، ما مشورت می‌کنیم.»
طالبان و جمهوری اسلامی روابط بسیار نزدیک دیپلوماتیک و اقتصادی دارند و همواره در مورد مسائل مختلف دیدار و رایزنی می‌کنند.
در پی تسلط طالبان بر افغانستان، روند مهاجرت افغانها به صورت چشم‌گیری افزایش یافت. بیشتر شهروندان به ایران و پاکستان مهاجرت کرده‌اند.
اما جمهوری اسلامی اخراج مهاجران را شدت بخشیده و طالبان گزارش دادند که روزنامه حدود دو هزار نفر از ایران به افغانستان بر می‌گردند.
روز گذشته وزیر مهاجرین طالبان در دیدار با نماینده ویژه رئیس‌جمهور ایران در امور افغانستان گفت که طالبان نیز خواهان بازگشت مهاجرین افغان به شیوه محترمانه است.
گزارش‌ها اما حاکی از آن است که مهاجران افغان در اردوگاه‌های جمهوری اسلامی شکنجه می‌شوند.
در شهرها و مناطق مرزی نیز خشونت ماموران جمهوری اسلامی با پناهجویان افغان همچنان ادامه دارد. از لت‌وکوب گرفته تا تیراندازی.
در یکی از آخرین موارد، خبرگزاری حالوش که رویدادهای سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد، روز سه‌شنبه ۲۴ میزان گزارش داد نیروهای مرزی ایران شامگاه یکشنبه ۲۲ میزان در منطقه کلگان سراوان به مهاجران افغان که قصد ورود به ایران را داشتند، تیراندازی کردند و ده‌ها نفر را کشتند.
«جنرال مبین» یک چهره طالبان با اشاره به کشته شدن ده‌ها مهاجر افغان در تیراندازی نیروهای مرزی ایران، گفت که «جمهوری اسلامی انتقام اسرائیل را از مهاجران افغان می‌گیرد. آفرین.» او جمهوری اسلامی را حکومت «وحشی» خوانده است.
مبین در حساب کاربری خود در اکس نوشت که حکومت ایران «بیش از ۳۰۰ افغان بی‌گناه» را کشته است. این چهره طالبان گفته است «مسئول کیست و چرا مهاجرین کشته شدند به چه جرمی؟ هیچ‌کس از آنها نمی‌پرسد.»
خبرگزاری حالوش گزارش داد نیروهای مرزی ایران در منطقه کلگان سراوان به مهاجران افغان که قصد ورود به ایران را داشتند، تیراندازی کرده و ده‌ها نفر کشته شده‌اند. یک چهره شناخته شده طالبان در واکنش به تیراندازی نیروهای ایرانی گفت که «انتقام اسرائیل را از مظلومان کشور ما گرفتند.»
دادستان کل سابق افغانستان می‌گوید «کشتار عمدی» مهاجران افغان به‌دست مرزبانان جمهوری اسلامی ایران مصداق «جنایت علیه بشریت» است. طبق گزارش‌ها، ده‌ها مهاجر افغان که می‌خواستند وارد ایران شوند، براثر تیراندازی مرزبانان جمهوری اسلامی کشته شده‌اند.
محمدفرید حمیدی از سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی حقوق بشری خواسته است که عاملان این رویداد را مجازات کنند.
حنیف اتمر، وزیر خارجه پیشین افغانستان، کشته شدن مهاجران افغان به‌دست مرزبانان ایرانی را «تکان‌دهنده» و «دردناک» خواند. آقای اتمر از جمهوری اسلامی خواست در پیوند به کشتار مهاجران افغان تحقیقات جامع و کامل انجام دهد.
گزارش‌ها حاکی است که نیروهای مرزی جمهوری اسلامی به مهاجران افغان در شهرستان سروان در استان سیستان و بلوچستان تیراندازی کرده‌اند. براساس گزارش‌ها در این تیراندازی ده‌ها مهاجر افغان کشته و زخمی شده‌اند. مقامهای جمهوری اسلامی و طالبان در این مورد چیزی نگفته‌اند.
