سیامک هروی
افغانستان اینترنشنال
افغانستان اینترنشنال
توافقنامه دوحه در ۲۹ فبروری سال ۲۰۲۰ بین ایالات متحده امریکا و گروه طالبان در دوحه، پایتخت قطر به امضا رسید. این توافقنامه را زلمی خلیلزاد به نمایندگی از امریکا و ملا برادر به نمایندگی از طالبان امضا کردند.
حاکمیت طالبان اقتصاد افغانستان را فلج کرد و این کشور را به لبه پرتگاه برد. عدم به رسمیت‌شناسی طالبان، قطع کمک‌های بین‌المللی، فرار سرمایه‌ها، مهاجرت، فروپاشی اداره، کاهش صادرات، افت ارزش پول، منجمدشدن ذخایر ارزی و تحریم طالبان در بحران اقتصادی و بشری افغانستان نقش اساسی دارند.
با حاکمیت طالبان نیروهای مسلح افغانستان که حکومت اشرف غنی شمار آن‌ها را بیش از ۳۰۰ هزار نفر اعلام کرده بود، فروپاشید. این تنها فروپاشی ارتش در تاریخ افغانستان نبود. با پیروزی مجاهدین در دهه هفتاد خورشیدی ارتشی را که اتحاد جماهیر شوروی آموزش و تجیهز کرده بود، هم متلاشی شد.
اولین کشوری که از فرار اشرف غنی با خبر شد، تاجیکستان بود. دو چرخبال سرگردان حامل رئیس‌جمهور فراری افغانستان و حلقه نزدیکش در نیم‌روز ۲۴ اسد ۱۴۰۰ به نوار مرزی رسیده بودند و درخواست داخل شدن به حریم هوایی آن کشور و فرود به یکی از میدان‌های هوایی را کرده بودند.
سال پیش در پانزدهم اگست، وقتی رسانه‌ها گزارش دادند که اشرف غنی با حلقه نزدیکش، از افغانستان گریخته است و نظام جمهوریت به دست گروه طالبان سقوط کرده است، سراسیمگی و کابوس بر کشور مستولی شد.
در بیست سال جمهوریت در افغانستان، به تاسی از قانون رسانه‌های نوین، در حدود سه صد و پنجاه روزنامه، هفته‌نامه و ماه‌نامه، بیشتر از هشتاد تلویزیون و در حدود دوصد رادیو که بیشتر آن‌ها اف‌ام بودند، ایجاد شدند.
رسانه‌های اخیراً خبر دادند که طالبان برای استخدام نیروی کار برای ادارات افغانستان به پاکستان رفته‌اند و در حال جلب و جذب افراد برای پیش‌برد ادارات افغانستان‌اند.
اشرف غنی قرار است روز پنجشبه با بخش انگلیسی بی‌بی‌سی مصاحبه کند. بدون شک این مصاحبه چالشی و پر ببیننده خواهد بود. بسیاری در داخل و خارج از افغانستان منتظرند گپ‌های او را گوش کنند و ببینند که فرارش را چگونه توجیه می‌کند.
سیاست خارجی افغانستان را شاه‌محمود قریشی تعریف می‌کند، به نمایندگی از افغانستان در سازمان ملل متحد منیر اکرم سخن می‌زند، ارزش‌ها و سنت‌های افغانان را عمران‌خان به جهانیان گوش زد می‌کند و وزیران کابینه طالبان از منصور احمدخان حرف‌شنوی دارند. آیا پاکستان، افغانستان را بلعیده است؟
اظهارات تازه سیف‌الدین عبدالله، وزیر امور خارجه مالیزیا، مبنی بر این‌که ممکن است کشورش بر اساس شناختی که از گروه طالبان دارد، در مورد به رسمیت‌شناسی حکومت این گروه اقدام کند، این گمانه‌زنی را به وجود آورده که ممکن است چند کشور دیگر نیز حکومت طالبان را به رسمیت بشناسند.
طالبان برای پنهان‌کردن خطاها، سو مدیریت، نقض حقوق بشر و اختلافات درونی خود به تیغ سانسور علیه فعالان مدنی و خبرنگاران روی آورده‌اند. تفتیش عقاید مردم برای این‌که در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی چه نباید بگویند و بنویسند، به میدان نبرد امروزی طالبان تبدیل شده است.
بر اساس گزارش‌های تازه، طالبان برای کسب مشروعیت داخلی که شرط رسمیت بین‌المللی خوانده می‌شود، به فکر برگزاری نشستی مانند لویه جرگه اند تا نشان دهند که از حمایت مردم برخوردارند.
