دو روز مانده به پایان ضرب‌الاجل پاکستان؛ اخراج به افغانستان، زنان مهاجر را وحشت‌زده می‌کند
با نزدیک‌شدن پایان ضرب‌الاجل پاکستان برای اخراج مهاجران افغان، نگرانی فعالان زن از اخراج به کشوری که در آن حقوق اساسی‌شان سلب می‌شود، افزایش یافته است. زنانی که در برابر سیاست‌های طالبان اعتراض کرده‌اند، نگران‌اند بعد از اخراج به افغانستان مورد حمله طالبان قرار گیرند.
آمنه (نام مستعار) که بیش از یک دهه برای احقاق حقوق زنان در افغانستان فعالیت کرده است، به ای‌بی‌سی نیوز گفت: «من اعتراضات مسالمت‌آمیز علیه ازدواج‌های اجباری، کشتار غیرنظامیان و خشونت‌های جنسیتی را رهبری کردم. من با سازمان‌های محلی و بین‌المللی همکاری داشتم و کارگاه‌های آموزشی برای زنان برگزار می‌کردم.»
او که پس از به قدرت رسیدن طالبان مجبور شد به پاکستان پناه ببرد، به فعالیت‌هایش در فضای مجازی ادامه داده و در تلاش است تا مرکز آموزشی‌ای برای پناهجویان و مهاجران افغان در این کشور بسازد.
با این حال، با نزدیک شدن به ۳۱ مارچ، ضرب‌الاجل اخراج مهاجران و پناهجویان افغان از پاکستان، آمنه که اخیراً درخواست پناهندگی‌اش از سوی استرالیا رد شده است، نگران است که به افغانستان تحت کنترول طالبان بازگردانده شود و جانش در معرض خطر قرار گیرد.
پاکستان از مهاجران افغان خواسته است تا ۳۱ مارچ این کشور را ترک کنند.
پاکستان گفته است تا دو روز دیگر بیش از یک میلیون افغان را به کشوری بازمی‌گرداند که به گفته نهادهای حقوق بشری در بحران فرو رفته است.
پیشتر وزارت داخله پاکستان اعلام کرد که در حال اجرای «برنامه بازگرداندن اتباع خارجی غیرقانونی» است و مدعی شده که «هیچ‌کس در جریان این فرایند مورد بدرفتاری قرار نخواهد گرفت.»
بسیاری از مهاجران و پناهجویان افغان که باز می‌گردند، در افغانستان خانه، پس‌انداز یا هیچ‌گونه حمایت اجتماعی ندارند. افزون بر آن، کاهش بودجه سازمان‌های بشردوستانه باعث شده است که این نهادها فعالیت‌های خود را کاهش دهند.
سوز ون میگن، مدیر موقت دفتر ناروی در افغانستان، گفت: «ما در حال حذف همه موارد غیرضروری هستیم تا بتوانیم با بودجه کمتر به تعداد بیشتری از مردم کمک کنیم.»
دانیه شریف، مدیر شورای پناهندگان دانمارک در افغانستان، هشدار داد: «بسیاری از بازگشت‌کنندگان ممکن است به مناطقی بازگردند که آلوده به مواد منفجره است.»
خانم شریف گفت: «ما نگران افزایش نیازهای مردم هستیم که ممکن است به تنش‌ها و رقابت بر سر دستیابی به نیازهای اساسی منجر شود و مردم را در چرخه مداوم نیازهای بشردوستانه و کمک‌های کوتاه‌مدت گرفتار کند.»
کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در اسلام‌آباد هشدار داد که بسیاری از افغان‌های بدون مدرک «نیاز به حمایت بین‌المللی دارند» و نباید اخراج شوند.
سازمان ملل بیش از ۸۰۰ مورد قتل‌های فراتر از دادرسی، بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه، بدرفتاری و ناپدید شدن‌های اجباری را مستند کرده است که افراد مرتبط با دولت پیشین افغانستان هدف آن قرار گرفته‌اند.
رامیل (نام مستعار) نیز پس از دریافت تهدیدهایی از سوی طالبان، دو سال پیش به پاکستان فرار کرد.
او گفت: «طالبان معتقدند که هر کسی که در تلاش است تا دختران را آموزش دهد، در حال ترویج ایده‌های غربی است و کافر می‌شود. به همین دلیل من همواره در معرض خطر بودم و حتی در معرض تهدید به تجاوز دسته‌جمعی قرار گرفتم.»
او افزود: «فعالانی مثل من با آزار و اذیت شدید، خشونت و حتی تهدید به مرگ روبه‌رو هستند.»
او گفت که وضعیت در پاکستان نیز بی‌ثبات‌تر شده است. رامیل از طریق پیامک به ای‌بی‌سی گفت: «ویزای من تمام شده و پاکستان دیگر ویزای پناهجویان افغان را تمدید نمی‌کند.»
به گفته رامیل: «بدون ویزای معتبر، حق کار ندارم، حتی نمی‌توانم اجاره خانه‌ام را پرداخت کنم و مجبور شدم برای بقا پول قرض کنم. زندگی در پاکستان روز به روز سخت‌تر می‌شود.» این مهاجر افغان که درخواست ویزای بشردوستانه‌اش از سوی کانادا رد شده است، گفت که در حال جستجو برای مسیرهای قانونی دیگر برای مهاجرت است.
او و آمنه، فعال حقوق زنان، هر دو نسبت به آینده خود ناامید هستند، اما از مبارزه برای حقوق زنان پشیمان نیستند.
آمنه گفت: «من به‌طور مداوم تلاش می‌کنم تا از حقوق اساسی زنان افغان دفاع کنم، زندگی‌ام را وقف بهبود حقوق بشر کرده‌ام و برای تأثیرگذاری بر طالبان تلاش می‌کنم تا به زنان اجازه دهند کار کنند، به آن‌ها اجازه دهند تحصیل کنند و محدودیت‌ها را رفع کنند.»
برخی تحلیل‌گران می‌گویند که اخراج جمعی مهاجران و پناهجویان افغان از سوی پاکستان، یک شگرد برای فشار آوردن به کابل جهت برخورد با شبه‌نظامیان تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) است.
در سال جاری، خشونت‌ها در پاکستان افزایش یافته و پاکستان طالبان افغانستان را متهم کرده است که پناهگاهی برای شبه‌نظامیان تی‌تی‌پی فراهم کرده‌اند.
امتیاز گل، مدیر اجرایی مرکز تحقیقات و مطالعات امنیتی پاکستان، به ای‌بی‌سی گفت: «اخراج افغان‌ها برای فشار آوردن به کابل جهت مقابله با پناهگاه‌های تروریستی در شرق افغانستان است.»
عبدالباسط، تحلیل‌گر مسائل امنیتی و همکار ارشد در دانشکده مطالعات بین‌المللی راجاراتنام در سنگاپور، رابطه بین تروریسم و مهاجران و پناهجویان افغان را رد کرد.
او گفت: «تروریسم در اینجا دلایل عمیق‌تری دارد. انداختن تقصیر به گردن پناهندگان اشتباه است.»