تغییر موضع ایران؛ عراقچی می‌گوید روند بازگشت مهاجران افغان تدریجی و آبرومندانه خواهد بود
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، اعلام کرد که روند بازگشت مهاجران افغان به کشورشان به‌صورت «تدریجی و آبرومندانه» انجام خواهد شد.
او از تدوین طرحی مشترک با طالبان برای خروج مهاجران افغان از ایران خبر داد و تاکید کرد که هر دو طرف بر لزوم بازگشت مهاجرانی که فاقد اسناد قانونی اند، اتفاق‌نظر دارند.
عراقچی روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) اظهار داشت: «برای ما بسیار مهم است که طرف مقابل در افغانستان ظرفیت پذیرش و جذب این افراد را داشته باشد. در حال حاضر، مقامات افغانستان در حال برنامه‌ریزی برای تحقق این امر هستند و بر همین اساس، خروج این افراد به‌صورت تدریجی انجام خواهد شد.»
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که مقامات جمهوری اسلامی بارها بر لزوم خروج مهاجران بدون مدارک قانونی از ایران تاکید کرده‌اند. در برخی استان‌ها ورود مهاجران ممنوع شده و در شماری دیگر به کارفرمایان درباره استخدام مهاجران غیرقانونی هشدار داده شده است. ایران طی سال گذشته بیشتر از یک میلیون مهاجر را اخراج کرده است.
وزیر خارجه ایران با اشاره به سفر اخیر خود به کابل و دیدار با مقامات طالبان، گفت که در این دیدارها درباره ضرورت خروج مهاجران غیرقانونی بحث و تبادل‌نظر صورت گرفت و هر دو طرف بر لزوم بازگشت مهاجرانی که به‌صورت غیرقانونی وارد ایران شده‌اند، تاکید کردند.
او افزود: «ما در حال رایزنی با طالبان هستیم تا این روند به‌صورت اصولی و سازمان‌یافته اجرا شود. در همین راستا، با طرف افغانستانی مذاکره کرده‌ایم و قرار شد طرح مشترکی برای خروج تدریجی و آبرومندانه مهاجران افغان از ایران تهیه و اجرایی شود.»
عراقچی همچنین بر اهمیت فراهم بودن بستر پذیرش و جذب مهاجران در افغانستان تاکید کرد و گفت: «ما نمی‌خواهیم بازگشت اتباع به بحرانی اجتماعی برای دو کشور تبدیل شود. اصل اساسی برای ما در این زمینه، انجام این کار بر اساس روالی منطقی و معقول منطقه‌ای است.»
مقامات ایرانی گفته اند که حدود شش میلیون مهاجر افغان در ایران زندگی می‌کنند که از این تعداد، دست‌کم دو میلیون نفر فاقد مدارک قانونی هستند.
به رغم اظهارات عراقچی، مقام‌های ایرانی به طور مرتب آمار اخراج مهاجران افغان از ایران را منتشر کرده اند و بر اخراج آنان پافشاری دارند. رئیس مرکز امور مهاجران ایران در ۱۵ جدی در سه سال گذشته حدود سه میلیون مهاجر از ایران اخراج شده‌اند. نادر یاراحمدی گفت شرایط دشوار افغانستان سبب شده مهاجران اخراج شده دوباره وارد ایران شوند اما نیروهای امنیتی این کشور در پی اخراج مجدد آن‌هاست.
در حالی که ایران بر بازگشت «آبرومندانه و تدریجی» مهاجران افغان تاکید دارد، پاکستان، همسایه دیگر افغانستان، برای مهاجران افغان ضرب‌الاجل یک‌هفته‌ای تعیین کرده است تا این کشور را ترک کنند.
پاکستان حضور مهاجران در شهرهای اسلام‌آباد و راولپندی را ممنوع کرده و از آن‌ها خواسته است پیش از اخراج اجباری، داوطلبانه خاک این کشور را ترک کنند. مقامات پاکستانی مهاجران افغان را به دست داشتن در ناآرامی‌های اخیر و مشارکت در اعتراضات حزب تحریک انصاف به رهبری عمران خان متهم کرده‌اند. این در حالی است که حزب عمران خان با اخراج مهاجران افغان مخالفت کرده است.
