واکنشها به خبر حذف نام سراجالدین حقانی از فهرست افراد تحت تعقیب امریکا
خبر حذف نام سراجالدین حقانی از فهرست افراد تحت تعقیب وزارت خارجه امریکا واکنشهای متفاوتی را برانگیخته است. طرفداران او این اقدام را گامی بهسوی مشروعیت طالبان دانستهاند، اما مخالفان آن را خیانتی به ارزشهای حقوق بشری و امتیازدهی به یک گروه افراطی خواندهاند.
سخنگویان و رسانههای وابسته به گروه طالبان ادعا دارند که نام سراجالدین حقانی از فهرست «پاداش برای عدالت» وزارت امور خارجه امریکا حذف شده است، اما نام او همچنان در وبسایت «افبیآی» بهعنوان فرد تحت تعقیب درج است.
افراد نزدیک به سراجالدین حقانی روز شنبه دوم حمل به افغانستان اینترنشنال گفتند که وزارت خارجه امریکا جایزه تعیین شده بر سر سه عضو ارشد شبکه حقانی را برداشته است.
پخش این خبر واکنشهای متفاوتی را در پی داشته است.
طالبان و حامیان آنها آنرا نشانهای از تغییر در سیاستهای امریکا و مقدمهای برای تعامل بیشتر با این گروه میدانند.
به باور آنها، حذف نام سراجالدین حقانی از فهرست تحت تعقیب امریکا میتواند زمینه را برای مشروعیتبخشی به حکومت آنها و عادیسازی روابط این گروه با جهان فراهم کند.
در مقابل، منتقدان این تصمیم را خیانتی به ارزشهای حقوق بشری و نوعی امتیازدهی به یک گروه افراطی میدانند که همچنان به سیاستهای سرکوبگرانه و خشونتآمیز خود ادامه میدهد.
به گفته آنها، این اقدام پیام نگرانکنندهای به قربانیان تروریسم میفرستد و میتواند طالبان را در سرکوب بیشتر مخالفان داخلی و محدود کردن آزادیهای مردم افغانستان جسورتر کند.
سارا آدامز، مامور پیشین سازمان سیآیای، اقدام دولت امریکا در حذف نام رهبران شبکه حقانی از فهرست افراد تحت تعقیب را مورد انتقاد قرار داده و آن را «پاداش به تروریسم» توصیف کرده است.
رحمتالله نبیل، رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان، در واکنش به این موضوع مطلبی را که ماهها قبل نوشته بود، در صفحهاش بازنشر کرده است. او در این مطلب گفته بود که تلاشهایی در جریان است تا از سراجالدین حقانی یک «احمد شرع» ساخته شود.
فوزیه کوفی، نماینده پیشین مجلس نمایندگان افغانستان، با انتقاد از این اقدام، آن را نشانهای از تناقض در سیاستهای جهانی دانسته و گفته است که این مسئله «کشورهای جنوب جهانی را به تردید درباره ارزشهایی که غرب مدعی دفاع از آنهاست، وادار میکند.» او تأکید کرده است که مردم افغانستان باید خود برای آیندهشان تصمیم بگیرند و منتظر سیاستهای کشورهای دیگر نمانند.
انس حقانی، برادر سراجالدین حقانی و عضو ارشد شبکه حقانی، این اقدام را یک «دستاورد سیاسی» خوانده و در گفتوگو با الجزیره تأکید کرده است که برداشتن نام رهبران شبکه حقانی از لیست سیاه امریکا، نتیجه تعامل دیپلوماتیک طالبان است.
سازمان روند سبز به رهبری امرالله صالح این اقدام را قابل پیشبینی خوانده و تعجب برخی را سادهلوحانه دانسته است.
این سازمان تأکید کرده که طالبان از ۲۰۱۴ بیشتر مردم افغانستان را هدف قرار دادهاند، نه خارجیها، و از ۲۰۱۵ به مهرهای در یک «بازی سیاه» تبدیل شدهاند. روند سبز با اشاره به کشته شدن ایمن الظواهری رهبر القاعده در کابل و ظهور علنی سراجالدین حقانی، این روند را از پیش تعیینشده توصیف کرده است.
جعفر مهدوی، از سیاستمداران هزاره نزدیک به طالبان، روز یکشنبه نوشت که سفر هیئت امریکایی به کابل، «نوید شروع امید بخش» برای بهبود روابط حکومت طالبان و امریکا است.
شکریه بارکزی، نماینده پیشین مجلس نمایندگان افغانستان، از این تصمیم انتقاد کرده و گفته است که طالبان بهجای حذف از لیست تحریمها باید بیشتر تحت فشار قرار گیرند. او افزود: «ما زنان که جبهه اصلی مقاومت علیه طالبان هستیم، برایمان دشوار است ببینیم که نمایندگان طالبان آزادانه سفر میکنند و از لیستهای تحریم خارج میشوند.»
ویدا ساغری فعال حقوق زنان نیز با کنایه به این خبر واکنش نشان داده و نوشت:
«خدمت زنان معترضی که از ترامپ انتظار داشتند خلیلزاد، نماینده ویژه او در مذاکرات با طالبان، محاکمه شود! ترامپ سران مهم طالبان را از لیست سیاه خارج کرد و جوایزی را که برای دستگیری آنها تعیین شده بود، لغو کرد.»
اوگفته است لطفاً از این پس، پیش از نامه نوشتن و به خطر انداختن آبروی سیاسی زنان، مشورت کنید.
در مقابل، ستار سعادت، عضو پیشین کمیسیون انتخابات افغانستان، این اقدام را «نتیجه تدبیر، تعامل و دیپلوماسی طالبان» دانسته و ابراز امیدواری کرده که حذف نام رهبران طالبان از لیست سیاه، مقدمهای برای گسترش روابط افغانستان با جهان باشد.
عصمت قانع، فعال و کنشگر سیاسی، این اقدام را نشانهای از خروج طالبان از انزوای جهانی دانسته و با اشاره به اختلافات گذشته خود با این گروه گفته است: «یکی از نقاط عمیق اختلاف ما با طالبان این بود که پتو را از سر بردارید و به دنیا نگاه کنید، دروازه تعامل و ارتباط با جهان را بگشایید.»
او حذف نام رهبران طالبان از لیست تحریم را «یک گام مثبت» ارزیابی کرده است.
گزارش حذف نام سراجالدین حقانی و دیگر اعضای شبکه حقانی از لیست تحریمهای امریکا، شکاف عمیقی میان دیدگاهها ایجاد کرده است.
در حالی که طالبان این اقدام را پیروزی دیپلماتیک خود میداند، منتقدان آن را خیانتی به قربانیان حملات این گروه و عقبگردی در مبارزه با تروریسم تلقی میکنند. این اقدام همچنین پرسشهای مهمی را درباره سیاستهای امریکا و تأثیر آن بر آینده افغانستان مطرح کرده است.