ویتکاف: تهران از طریق واسطه‌ها پیام داده، اما دو راه بیشتر ندارد یا توافق یا درگیری نظامی
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه خبر داد که جمهوری اسلامی از طریق واسطه‌ها به دولت امریکا پیام‌هایی داده است. او گفت جمهوری اسلامی دو راه بیشتر ندارد: توافق یا درگیری نظامی.
استیو ویتکاف در مصاحبه با پادکست تاکر کارلسون در پاسخ به این سوال که آیا مقامات جمهوری اسلامی ایران به نامه دونالد ترامپ جواب داده‌اند یا نه گفت: «من مجاز نیستم که درباره جزئیات صحبت کنم، اما آشکارا، از طریق کانال‌های غیررسمی، از طریق کشورهای متعدد و مسیرهای ارتباطی مختلف، آن‌ها واکنش نشان داده‌اند.»
ویتکاف گفت: «فکر می‌کنم که این مسئله واقعا این شانس را دارد که به‌صورت دیپلوماتیک حل شود. نه به این دلیل که مستقیم با کسی در ایران صحبت کرده‌ام، بلکه از نظر منطقی، به نظر می‌رسد که این مسیر باید از طریق دیپلوماسی حل شود. باید این‌گونه باشد.»
ویتکاف تاکید کرد که ترامپ از جنگ پرهیز می‌کند، اما در صورت لزوم از نیروی نظامی برای جلوگیری از وقوع جنگ استفاده خواهد کرد.
این در حالی است که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی اول حمل خود بار دیگر گفت که امریکا در مواجهه با حکومت ایران، هرگز با تهدید به جایی نخواهد رسید. او بار دیگر تهدید کرد که اگر درگیری نظامی در بگیرد، جمهوری اسلامی پاسخ خواهد داد.
علی خامنه‌ای افزود: «ما شروع‌کننده هیچ جنگی نیستیم اما اگر کسی خباثتی کند، سیلی سختی خواهد خورد.»
او بدون اشاره به مصادیق گفت که مقامات امریکایی سخنان متناقضی بیان می‌کنند. خامنه‌ای به‌صورت مستقیم به نامه فرستاده شده از سوی دونالد ترامپ اشاره نکرد. او ۲۲ حوت ۱۴۰۳ گفته بود که این نامه را دریافت نکرده است.
در انتظار پاسخ رسمی تهران
با این حال، فرستاده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه در گفت‌وگوی خود تا تاکر کارلسون تاکید کرد: «رئیس‌جمهور نامه‌ای به ایرانی‌ها فرستاده است. معمولا باید این طور باشد که ایرانی‌ها به دونالد ترامپ نامه بنویسند. پدافند هوایی ایران در حمله اسرائیل به‌شدت آسیب دیده است. آن‌ها امروز در برابر حمله آسیب‌پذیر هستند. آن‌ها کشوری کوچک‌تر از ما هستند.»
او افزود: «فکر می‌کنم که اگر از نیروی قاطع استفاده کنیم، برای آن‌ها بسیار، بسیار بد خواهد بود. و بنابراین، این یک تهدید نیست. من تهدید نمی‌کنم. اصلا اینطور نیست. پس اگر ایرانی‌ها به این سخنان گوش می‌دهند، باید بدانند که این سخنان من به‌عنوان یک تهدید نیست. این رئیس‌جمهور است که اختیار صدور چنین دستوری را دارد. بنابراین، در چنین شرایطی، طبیعی خواهد بود که ایرانی‌ها به رئیس‌جمهور مراجعه کنند و بخواهند از طریق دیپلوماتیک این مسئله را حل کنند. اما این بار، او کسی است که این کار را انجام داده است.»
ویتکاف گفت: «باید بگویم که او این کار را از سرِ ضعف انجام نداده است، زیرا او مردی ضعیف نیست. او مردی قوی است. شاید یکی از قوی‌ترین مردانی باشد که در زندگی‌ام دیده‌ام، شاید هم قوی‌ترین. با همه این تفاسیر، او آن نامه را نوشت.»
او درباره متن نامه ترامپ به علی خامنه‌ای گفت: «مضمون کلی آن این بود که او گفت هیچ دلیلی وجود ندارد که ما این مسئله را از طریق نظامی حل کنیم. باید گفت‌وگو کنیم. باید سوءتفاهم‌ها را برطرف کنیم. باید یک برنامه راستی‌آزمایی ایجاد کنیم تا هیچ‌کس نگران نظامی شدن برنامه هسته‌ای شما نباشد. و من دوست دارم که به آن نقطه برسیم، زیرا جایگزین آن، جایگزینِ خوبی نخواهد بود. این خلاصه‌ای از آن چیزی است که گفته شد.»
فرستاده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه افزود: «رئیس‌جمهور اذعان کرده که آماده است تا فرصتی برای پاک کردن تمام این مسائل با ایران فراهم کند، فرصتی که ایران دوباره به جهان بازگردد، یک کشور بزرگ شود، دیگر تحت تحریم نباشد و بتواند اقتصاد خود را توسعه دهد. اقتصاد ایران زمانی اقتصادی عالی بود. اما امروز آن‌ها در حال خفه شدن هستند. و هیچ دلیلی برای این وضعیت وجود ندارد. آن‌ها می‌توانند به جامعه جهانی بپیوندند و ما می‌توانیم روابط بهتری داشته باشیم و آن را گسترش دهیم.»
ویتکاف گفت: «فکر می‌کنم که او می‌خواهد با ایران با احترام رفتار کند. او می‌خواهد اعتمادسازی کند، اگر امکان‌پذیر باشد. و این همان دستورالعملی است که به دولت خود داده است. امیدوارم که ایرانی‌ها نیز این را مثبت ارزیابی کنند. من قطعا امیدوارم. ممکن است من باشم، ممکن است من و دیگران باشیم، ممکن است من نباشم و شخص دیگری باشد. اما من از این فرصت استقبال می‌کنم، اگر در آن نقشی داشته باشم.»
پاسخ جمهوری اسلامی
مقامات جمهوری اسلامی تا کنون تایید نکرده‌اند که پس از نامه دونالد ترامپ پیامی به کاخ سفید داده‌اند.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، پنج‌شنبه ۳۰ حوت، در برنامه نوروزی صدا و سیمای جمهوری اسلامی گفت که نامه دونالد ترامپ بیشتر جنبه تهدید دارد اما «او ادعا می‌کند فرصت‌هایی هم وجود دارد».
عراقچی در ادامه گفت جمهوری اسلامی هر دو بُعد تهدید و فرصت را خواهد دید و به این نامه جواب خواهد داد.
عراقچی در ادامه گفت: «ما در شرایط فشار، تهدید و افزایش تحریم قطعا مذاکره مستقیم نخواهیم کرد. پاسخ نامه ترامپ را ظرف روزهای آینده می‌دهیم و از طریق مقتضی ارسال می‌کنیم.»
پیش از او نیز اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، ۲۷ حوت گفته بود که فعلا تصمیمی برای انتشار رسانه‌ای نامه ترامپ برای رهبر جمهوری اسلامی گرفته نشده و پاسخ این نامه «بعد از تکمیل بررسی‌ها از طریق مقتضی» داده می‌شود.
