نزاع طالبان و پاکستان؛ جرگه قومی بر آتش‌بس و بازگشایی فوری تورخم تاکید کرد

نخستین دور گفت‌وگوهای جرگه قومی دو سوی خط دیورند، با هدف پایان دادن به درگیری‌ها میان طالبان و ارتش پاکستان و بازگشایی گذرگاه تورخم، به پایان رسید. در این نشست، سران قبایل و بزرگان قومی دو طرف بر برقراری آتش‌بس و پایان درگیری‌ها میان طالبان و ارتش پاکستان تاکید کردند. .

این جرگه روز یکشنبه با حضور ۳۵ نماینده از سوی افغانستان تحت کنترول طالبان و ۴۵ نماینده از متشکل از بزرگان قومی و علمای پاکستان برگزار شد.

سران قبایل و تاجران دو طرف در این جرگه بر بازگشایی فوری گذرگاه تورخم تاکید کرده و گفتند که مسدودماندن تورخم زیان‌ مالی هنگفتی به مردم دو سوی خط دیورند وارد کرده است.

سمیع یوسف‌زی، خبرنگار به افغانستان اینترنشنال گفت که طرف پاکستانی در این نشست بر تمدید آتش‌بس تا بعد از عید رمضان تاکید کرده و از طالبان خواسته است که ساخت‌وساز در مناطق مرزی را متوقف کند.

یک منبع مطلع گفته است که پاکستان از طالبان خواسته تا پیش از ایجاد هرگونه پایگاه مرزی و ساخت تاسیسات، این کشور را در جریان بگذارد. همچنین تاکید شده است که هرگونه تاسیسات مرزی باید با موافقت پاکستان ساخته شود.

به گفته یکی از منابع، جرگه قومی این مطالبات را به طالبان منتقل کرده و قرار است طالبان تا روز دوشنبه درباره آن تصمیم بگیرد. بزرگان قومی در این نشست خواستار بازگشایی فوری گذرگاه تورخم شدند، اما طرف پاکستانی مشروط به توقف ساخت‌وسازها، این موضوع را بررسی خواهد کرد.

یک منبع به افغانستان اینترنشنال گفته است که شرکت‌کنندگان این نشست، از جمله بزرگان قبایل و مقام‌های رسمی پاکستان، تصمیم گرفته‌اند که در ۱۱ مارچ یک تیم ارزیابی مشترک برای بررسی ساخت‌وسازهای مورد مناقشه طالبان در نزدیکی مرز تشکیل دهند. بر اساس نتایج این ارزیابی، درباره گام‌های بعدی تصمیم‌گیری خواهد شد.

تنش‌های مرزی و پیامدهای اقتصادی

گذرگاه تورخم ۱۶ روز پیش به دلیل تنش‌های مرزی بسته شد. مقام‌های پاکستانی مدعی شده‌اند که طالبان در نزدیکی مرز و داخل خاک پاکستان پاسگاه می‌سازند، اما طالبان این ادعا را رد کرده و تاکید دارند که این پاسگاه‌ها در داخل خاک افغانستان ساخته شده است.

در این مدت، دو طرف چندین بار در منطقه تورخم درگیر شده‌اند. نیروهای مرزی طالبان و پاکستان با استفاده از سلاح‌های سبک و سنگین به مواضع یکدیگر حمله کرده‌اند. تصاویر پهپادی نشان می‌دهد که ارتش پاکستان برخی پایگاه‌های مرزی طالبان را منهدم کرده است. درگیری‌ها تلفاتی در هر دو طرف بر جای گذاشته است.

بسته شدن گذرگاه تورخم، میلیون‌ها دالر زیان به تاجران دو سوی دیورند وارد کرده و باعث افزایش قیمت کالاها و مواد اولیه در بازارهای افغانستان شده است.

روابط میان پاکستان و طالبان به شدت متشنج شده است و دو طرف اتهاماتی را علیه یکدیگر مطرح می‌کنند. پاکستان مدعی است که طالبان از خاک افغانستان برای انجام حملات علیه این کشور استفاده می‌کند. در مقابل، طالبان پاکستان را به حمایت از داعش متهم کرده و ادعا می‌کنند که این کشور به جنگجویان داعش پناه داده، آن‌ها را آموزش داده و تجهیز می‌کند.

همچنبن منابع آگاه به افغانستان اینترنشنال گفتند که نمایندگان پاکستان در این جرگه پیشنهاد کردند که میان طالبان و نیروهای پاکستانی تا ۱۵ اپریل ۲۰۲۵ آتش‌بس برقرار شود، هرگونه ساخت‌وساز مورد مناقشه در سمت افغانستان تا تصمیم نهایی متوقف گردد و در صورت پذیرش این شرایط از سوی طرف افغان، مرز تورخم بازگشایی شود.

به گفته این منابع، نمایندگان افغانستان اعلام کردند که این پیشنهادها را به مقامات مرزی خود منتقل می‌کنند و در صورت موافقت، جرگه پاکستان برای ادامه مذاکرات به افغانستان دعوت خواهد شد.
در غیر این صورت، نتیجه به اطلاع طرف پاکستانی خواهد رسید.

یکی از منابع گفت که در پایان نشست، اشتراک‌کنندگان توافق کردند در صورت آغاز مذاکرات دیپلماتیک میان مقامات دو کشور، از آن حمایت کنند. اما اگر این مذاکرات تا ۱۵ اپریل ۲۰۲۵ آغاز نشود، جرگه دوباره تشکیل جلسه خواهد داد تا درباره اقدامات بعدی تصمیم بگیرد.