اکونومیست: طالبان به جنرال‌های پاکستانی «انگشت وسط» نشان داده‌ است

مجله اکونومیست در گزارشی نوشت که طالبان به درخواست‌های مکرر پاکستان برای جلوگیری از حملات تحریک طالبان پاکستان بی‌اعتنایی کرده و عملاً به آنها «انگشت وسط نشان داده‌ است.» یک پژوهشگر انستیتوت صلح امریکا گفت که پاکستان در حمایت از طالبان، دچار اشتباه محاسباتی شد.

جنرال عاصم منیر، فرمانده ارتش پاکستان، ماه گذشته با ابراز ناامیدی گفت: «آن‌ها به حرف ما گوش نمی‌دهند.» او افزود: «درخواست ما از طالبان ساده است، ما از همسایه برادر خود تنها می‌خواهیم که مانع گسترش تروریسم از آن سوی مرز به داخل پاکستان شود.»

با این حال، طالبان به این درخواست‌ها بی‌اعتنایی کرده‌اند. در دسمبر گذشته، ۱۶ سرباز پاکستانی در حمله مرزی تحریک طالبان پاکستان کشته شدند. ارتش پاکستان در پاسخ به این حمله، پناهگاه‌های این گروه در افغانستان را بمباران کرد.

طالبان در واکنش، تحریک طالبان پاکستان را «مهمانان» خود خواند و وعده انتقام داد. بلافاصله پس از حمله پاکستان، طالبان به نیروهای مرزی آن کشور حمله کردند.

هفته‌نامه بریتانیایی اکونومیست نوشت که خشم پاکستان از این هم‌پیمان دردسرساز قابل درک است. بر اساس گزارش موسسه مطالعات صلح پاکستان، در سال ۲۰۲۴ حدود ۵۲۱ حمله تروریستی در این کشور رخ داده که نشان‌دهنده افزایش ۷۰ درصدی نسبت به سال قبل است. این حملات دست‌کم ۲ هزار کشته و زخمی برجای گذاشته‌اند.

براساس این گزارش، خشونت‌های شبه‌نظامیان که از سال ۲۰۱۴ در پاکستان رو به کاهش بود، از زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان در سال ۲۰۲۱، پس از خروج نیروهای امریکایی، هر سال افزایش یافته است. مسئولیت بخش عمده‌ای از این حملات را تحریک طالبان پاکستان بر عهده گرفته است.

مقامات پاکستانی برآورد می‌کنند که حدود ۱۰ هزار جنگجوی تحریک طالبان پاکستان در مناطق مرزی دو کشور فعال هستند. این گروه حملات خود را عمدتاً بر نیروهای امنیتی پاکستان متمرکز کرده است.

اندرو وایلدِر از موسسه صلح ایالات متحده به این مجله می‌گوید: «پاکستان در این تصور که طالبان پس از به قدرت رسیدن یک هم‌پیمان قابل‌اعتماد خواهد بود، اشتباه محاسباتی کرد.»

اکونومیست افزود که روابط نابرابر پاکستان با جناح‌های مختلف طالبان افغانستان نیز بر این مشکل افزوده است. ارتش پاکستان به شبکه حقانی که در شرق افغانستان مستقر است، نزدیک است، اما تحریک طالبان پاکستان به هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان وفادار است. روابط میان آخوندزاده و جنرال‌های پاکستانی سردتر شده است.

پاکستان برای اعمال فشار بر طالبان از ابزارهایی چون اخراج مهاجرین و محدودیت بر امور ترانزیتی استفاده کرده است. اکونومیست نوشت که از سپتمبر ۲۰۲۳ تاکنون حدود ۸۱۵ هزار افغان از پاکستان اخراج شده‌اند. سازمان ملل تخمین می‌زند که حدود ۳ میلیون افغان همچنان در پاکستان حضور دارند. تجارت میان دو کشور نیز به‌شدت کاهش یافته است. با این وجود، طالبان افغان تغییری در موضع خود نشان نداده‌ و می‌داند که فشارهای پاکستان محدودیت‌هایی دارد.

این در حالی است که ماه گذشته طالبان میزبان عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در کابل بود. روابط تجارتی و سیاسی میان طالبان و تهران رو به افزایش یافته است. همچنین، در پی دیداری که اخیراً میان وزیر خارجه طالبان و معاون وزیر خارجه هند در دوبی صورت گرفت، نگرانی‌های پاکستان بیش از پیش افزایش یافت.