سال‌مرگ خان عبدالغفار خان؛ گرامی‌داشت حزب کنگره هند از یکی از رهبران برجسته جنبش عدم خشونت
خان عبدالغفار خان، از رهبران پشتون‌تبار جنش استقلال‌طلب هند در برابر استعمار بریتانیا، ۳۷ سال پیش در ۲۰ جنوری ۱۹۸۸ درگذشت. حزب کنگره ملی هند که خان یکی از اعضای آن بود، پیامی برای گرامی‌داشت از این رهبر استقلال‌طلب و خشونت‌پرهیز منتشر کرد.
حزب کنگره ملی هند در پیامی در شبکه اکس، «تعهد تزلزل‌ناپذیر» آقای خان برای پرهیز از خشونت و ایجاد اتحاد میان مسلمانان و هندوها را «چراغ راهنای همگان» توصیف کرد.
خان عبدالغفار خان یکی از اعضای کلیدی جنبش استقلال‌طلب شبه‌قاره هند در برابر استعمار بریتانیا بود که توسط مهاتما گاندی و برخی از چهرهای دیگر رهبری می‌شد.
آقای خان که به عنوان یکی از دوستان نزدیک گاندی شناخته می‌شود، هم‌سو با او به فعالیت‌های مدنی بدون خشونت معتقد بود. او از همین رو در هند لقب «گاندی سرحد» را به دست آورده است؛ در هند تحت استعمار بریتاینا مناطق شمال غربی این شبه‌قاره که با افغانستان هم‌مرز بود، به نام «سرحد» یاد می‌شد.
خان عبدالغفار خان که در میان پشتون‌های دو سوی مرز به پاچا خان هم معروف است، عضو مجلس موسسان و سال‌ها عضو کمیته اجرایی حزب کنگره ملی هند بود.
مالیکارجون کارگ، رئيس حزب کنگره ملی هند هم در پیام جداگانه‌ای نوشته است: «تعهد راسخ خان عبدالغفار خان به مبارزه بدون خشونت و اتحاد، همچنان الهام‌بخش میلیون‌ها نفر در سراسر هند و جنوب آسیا است و ما را به یاد اصول مشترک انسانیت می‌اندازد.»
خان عبدالغفار خان چگونه گاندی سرحد شد؟
پاچا خان ابتدا برای ترویج آموزش در میان جوامع پشتون در مناطق شمال غربی هند بریتانیا (خیبرپختونخوای امروزی) و ختم جنگ و خونریزی در میان پشتون‌ها جنبش «خدایی خدمتگار» را راه‌اندازی کرد.
فعالیت این جنبش روز به روز گسترش یافت و به یکی از جنبش‌های جدی ضد استعماری علیه حکومت هند بریتانیا در شمال غربی این کشور تبدیل شد.
هند بریتانیا عبدالغفار خان را تبعید و شروع به دستگیری اعضای این حزب کرد. خان در آن زمان همگام با احزاب آل اندیا مسلم لیگ به رهبری محمد علی جناح و کنگره ملی هند به رهبری جواهر لعل نهرو و مهاتما گاندی، به مبارزه علیه سلطه بریتانیا پرداخت و تا زمان استقلال شبه‌قاره هند و تقسیم آن به هند و پاکستان، در هند امروزی باقی ماند.
پاچا خان را به دلیل ایفای نقش جدی در جنبش عدم خشونت و نسبت او به مناطق سرحدی هند بریتانیا، به نام «گاندی سرحد» نیز شناخته می‌شود.
او پس از استقلال به خبرپختونخوا برگشت و برای استقلال پشتونستان تلاش کرد. او در نهایت در سن ۹۷ سالگی در شهر پشاور پاکستان درگذشت و جنازه‌اش در شهر جلال‌آباد ننگرهار در شرق افغانستان به خاک سپرده شد.
