سه فرمانده ارشد نزدیک به ملا هبت‌الله در رادار «داعش»
پس از ترور خلیل حقانی، رهبر طالبان از عبدالاحد طالب، فرمانده نیروهای ویژه خود، ملا شیرین والی قندهار و یوسف وفا والی بلخ خواسته است که به امنیت خود توجه کنند.
منابع موثق در قندهار به افغانستان اینترنشنال گفتند رهبر طالبان از آنها خواسته که برای جلوگیری از حملات احتمالی امنیت خود را بهبود بخشند.
رهبر طالبان در عرصه‌های مختلف نماینده دارد، اما نزدیکترین فرد به او در عرصه سیاسی و امنیتی، ملا شیرین، والی این گروه در قندهار است. ملا شیرین در تمام جلسات ملا هبت‌الله حضور دارد و رهبر طالبان در بسیاری از تصامیم به نظریات او ارزش قایل است.
به گفته منابع، هبت‌الله آخندزاده، برای بررسی وضعیت امنیتی قندهار در ماه جاری دو بار از طریق مخابره با فرماندهان و مقام‌های ولسوالی‌ها گفت‌وگو کرده است.
ملا شیرین در نشست‌های امنیتی بارها بر اهمیت همکاری و هماهنگی میان ادارات و مسئولان طالبان تاکید کرده و به تمام نهادهای امنیتی دستور داده است که گشت‌زنی و بازرسی‌ها را افزایش دهند.
منابعی از قندهار یکشنبه گذشته (۲۵ قوس) به افغانستان اینترنشنال گفتند که به دنبال ترور خلیل حقانی، بازرسی و گشت‌زنی‌ها در قندهار افزایش یافته است و منسوبین امنیتی طالبان از افراد در مورد تذکره، محل و وظایف آنها بازجویی کردند.
یک منبع گفت که پس از ترور خلیل‌الرحمن حقانی، هبت‌الله به امنیت حلقه خاص خود توجه بیشتری کرده و از سه فرد مورد اعتماد خود خواسته تا امنیت گشت و گذار و دفاتر شان را تامین کنند و در دیدارهای شان با مراجعین تدابیر امنیتی لازم را روی دست بگیرند.
ملا شیرین کیست و چه نقشی بازی می‌کند؟
ملا محمد علی حنفی معروف به ملا شیرین آخند باشنده ولسوالی ژیری قندهار است. او یکی از بنیانگذاران طالبان است و نزدیکترین فرد به رهبر اول طالبان، ملا محمد عمر و رهبر کنونی، ملا هبت‌الله آخندزاده محسوب می‌شود.
ملا شیرین همچنین مسئول امنیت خانواده گی اولین رهبر طالبان، ملا محمد عمر بود. او زمان زیادی را با خانواده‌اش در پاکستان و قطر گذرانده است.
ملا شیرین در ۲۰ سال گذشته معمار و رهبر بسیاری از جنگ‌ها و برنامه‌های استخباراتی طالبان علیه حکومت پیشین افغانستان بود و همچنین عضو هیئت مذاکره کننده طالبان در مذاکرات صلح دوحه با ایالات متحده نیز بود.
او در رژیم طالبان والی قندهار و غزنی، رئیس استخبارات در حوزه جنوبی و مشاور رهبران طالبان در بسیاری از مناطق بوده است. به گفته منابع، ملا شیرین برنامه ترور جنرال عبدالرازق اچکزی، فرمانده پیشین قندهار را طرح ریزی کرده بود.
پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، ملا شیرین ابتدا به عنوان والی کابل، سپس معاون استخبارات وزارت دفاع طالبان و به تاریخ ۱۴ ثور ۱۴۰۲ به جای یوسف وفا به عنوان والی قندهار منصوب شد. او همچنین رئیس کمیسیون طالبان است که به طور منظم برای حل مسایل در امتداد مرز با پاکستان صحبت می کند.
نقش کنونی ملا شیرین
ملا شیرین در حال حاضر یکی از مهم‌ترین و نزدیکترین افراد در عرصه‌های سیاسی و امنیتی به رهبر این گروه، هبت الله، محسوب می شود. منابع می‌گویند که ملا شیرین روابط گسترده، محرمانه و قوی با پاکستان دارد و به همین دلیل به نمایندگی از هبت‌الله چندین جلسه با مقام‌های پاکستانی برگزار کرده است تا مسایل سیاسی و امنیتی با پاکستان را حل کند.
پیدا کردن رهبر طالبان و ارسال پیام مستقیم به او به دیپلومات‌های خارجی و حتی اعضای کابینه طالبان، دشوار است. در نتیجه، بسیاری از وزرا، والیان، فرماندهان و روسای ادارات گزارش‌های ماهانه و سالانه خود را به ملا شیرین ارائه می‌کنند.
بسیاری از طالبان در تلاش اند تا با والی این گروه در قندهار ارتباط برقرار کنند.
در سه سال و نیم گذشته بسیاری از دیپلومات‌های خارجی، علمای دینی و نمایندگان کشورها تلاش کرده اند تا با رهبر طالبان در قندهار دیدار کنند، اما او با هیچ طرفی دیدار نکرده و ملا شیرین را به عنوان نماینده خود برای این نشست‌ها تعیین کرده است.
در ماه سنبله سال جاری، رزا اوتنبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان به قندهار رفت، اما نتوانست با ملا هبت‌الله دیدار کند.
یوسف وفا والی طالبان در ولایت بلخ
امین‌الله مشهور به یوسف وفا، والی پیشین طالبان در ولایت قندهار و والی کنونی این گروه در بلخ است. او باشنده ولسوالی بولدک قندهار است و از نزدیکان رهبر طالبان محسوب می‌شود. یوسف وفا و ملا هبت‌الله از قوم نورزی هستند.
یوسف وفا در اواخر سقوط جمهوریت جنگ را در ولایات جنوبی افغانستان رهبری کرد و در برخی مناطق از طریق مخابره با هبت‌الله در تماس مستقیم بود. وی در دوران حکومت پیشین افغانستان به عنوان والی نام نهاد طالبان، فرمانده نظامی و رهبر جنگ در قندهار، هلمند، ارزگان، غزنی، میدان وردک، ننگرهار و برخی مناطق دیگر ایفای وظیفه کرده است.
یوسف وفا در زمان سقوط جمهوری در قندهار بود و در ۲۳ اسد سال ۱۴۰۰ روح‌الله خانزاده، والی پیشین، ولایت قندهار را به او واگذار کرد. انتقادات زیادی از یوسف وفا در ولایت قندهار به دلیل دست داشتن وی در قتل نظامیان حکومت پیشین صورت گرفته است.
در زمان سقوط حکومت پیشین افغانستان، او تعداد زیادی موترهای زرهی، سلاح و مهمات را به پاکستان منتقل کرد و برای مدت طولانی خانه‌اش در چمن پاکستان بود که هر پنجشنبه به آنجا سفر می‌کرد. او و خانواده‌اش روابط نزدیکی با پاکستان دارند. در ۱۸ مارچ ۲۰۲۳، چند ماه پس از ترور محمد داوود مزمل، والی پیشین بلخ، رهبر طالبان یوسف وفا را به عنوان والی بلخ تعیین کرد
عبدلاحد مشهور به مولوی طالب
مولوی طالب از هلمند و یکی از فرماندهان طالبان است. او در زمان حکومت پیشین، والی نام نهاد طالبان در هلمند بود و در جنگ‌های زیادی شرکت کرد. مولوی طالب دو بار از سوی نیروهای پیشین افغان دستگیر شد و برای مدت طولانی در زندان بگرام زندانی بود. او در ۲۰ سال گذشته، عضو فعال طالبان و بخش اصلی ماشین جنگی این گروه بود.
ملا هبت‌الله همچنین گروهی از علما را تشکیل داده است که در مورد بسیاری از مسائل با آنها مشورت می‌کند. مولوی ملوک شاه، رئیس شورای علمای طالبان در قندهار، معاون وی اختر محمد زعفرانی، عبدالحکیم مغفور، محمد اسماعیل، رئیس شورای علمای هلمند، عزیزالله طیب، رئیس علمای زابل و علمای فراه، هرات و نیمروز و شماری دیگر در حلقه وی حضور دارند.
توصیه برای اقدامات امنیتی
ترور خلیل حقانی، وزیر امور مهاجرین طالبان، نگرانی‌های امنیتی در میان مقام‌های ارشد طالبان ایجاد کرده است. این نگرانی‌ها در حالی مطرح می‌شود که گزارش‌هایی از اختلاف نظر میان طالبان در محافل کابل و قندهار وجود دارد و شماری از رهبران طالبان مستقر در کابل به ویژه اعضای گروه حقانی از رهبر خود به دلیل سیاست‌های تند او انتقاد کرده‌اند.
با توجه به این نگرانی‌ها و فعالیت‌های گروه داعش، استخبارات طالبان در کابل و رهبر این گروه در قندهار تمرکز خود را بر تدابیر امنیتی بیشتر کرده‌اند. منبع می‌گوید که بر اساس طرزالعمل‌های جدید امنیتی، ممکن است رفت و آمد رهبران طالبان و چگونگی رفتار آن ها با مراجعین وزارتخانه‌ها محدود شود و با افزایش تهدیدات امنیتی، امنیت دفاتر و نهادهای امنیتی طالبان نیز تشدید خواهد شد.
