عدالت یا ارعاب؛ طالبان در یک ماه بیش از ۷۰ نفر را پیش چشم مردم شلاق زد
در ادامه مجازات بدنی از سوی طالبان، محکمه این گروه اعلام کرد سه زن و دو مرد در استادیوم ورزشی پروان با ۳۰ تا ۳۹ ضربه شلاق "مجازات" شدهاند. یافتههای افغانستان اینترنشنال نشان میدهد در یک ماه ۷۴ نفر در ۱۶ ولایت به اتهامات مختلف شلاق زده شدهاند.
در شرایط کنونی افغانستان، مجازاتهای بدنی به ویژه اجرای حکم شلاق در ملاءعام، به بخشی از استراتژی سیاسی طالبان برای حفظ قدرت و ایجاد رعب در جامعه تبدیل شده است. این گروه اجرای مجازت بدنی را بخشی از اجرای «شریعت اسلامی» در افغانستان میداند.
طالبان ادعا میکند که اجرای مجازاتهای بدنی مانند شلاق در محضر عام، در راستای «اصلاح رفتارهای اجتماعی» و جلوگیری از «فساد اخلاقی» ضروری است. از دیدگاه طالبان، شلاقزنی نوعی تربیت دینی است که باید در ملاءعام به عنوان نمونهای برای دیگران انجام شود.
این گروه که در دور اول حاکمیت خود هم مجازات بدنی را اجرا میکرد همچنان این مجازاتها را به عنوان ابزاری برای کنترول جامعه به کار میبرد و در واقع هدف آنها از این اقدامات، ایجاد یک فضای ترس و تسلط بر مردم است.
آمار و مستندات
براساس یافتههای افغانستان اینترنشنال از خبرنامههای منتشر شده در وبسایت محکمه عالی طالبان، از ۲۴ عقرب تا ۲۷ قوس امسال، ۷۴ نفر در ۱۶ ولایت افغانستان در محضر عام، به گفته آنها "مجازات" شدهاند.
این افراد به اتهامهایی چون رابطه جنسی خارج از ازدواج، «فساد اخلاقی»، سرقت، کلاهبرداری و حتی رابطه با همجنس مجازات شدند.
طالبان در بیشتر موارد هویت افراد مجازات شده را فاش نمیکند اما خبرنامههای منتشر شده نشان میدهد که در این مدت ۱۲ زن نیز در ملاءعام، شلاق زده شدهاند.
براساس یافتههای افغانستان اینترنشنال در این مدت بیشترین احکام مجازات بدنی در ولایتهای خوست، ننگرهار، غور و سمنگان، اجرا شدهاند.
بحران اجتماعی و اقتصادی
افغانستان امروز با بحرانهای عمیق اقتصادی و اجتماعی روبهرو است. فقر گسترده، بیکاری بالا و کمبود منابع به یکی از بزرگترین چالشها تبدیل شده است.
این وضعیت اقتصادی نه تنها به عدم امنیت اجتماعی و اقتصادی دامن میزند، بلکه باعث ایجاد نارضایتی و ناامیدی در میان مردم شده است.
در چنین شرایطی، طالبان به جای تمرکز بر حل مشکلات اقتصادی و ایجاد فرصتهای شغلی، بیشتر به سرکوبهای اجتماعی و اجرای مجازاتهای بدنی در ملاء عام میپردازد.
طالبان در سه سال حاکمیت خود در افغانستان سعی کرده با این اقدامات، مردم را به پذیرش وضعیت موجود وادار کند و هرگونه مخالفت را به شدت سرکوب کند.
پیامدهای مجازات بدنی بر زندگی اجتماعی و روانی
مجازاتهای بدنی در ملاء عام علاوه بر تاثیرات جسمی، اثرات عمیق روانی و اجتماعی بر افراد و جامعه به جا میگذارند. افراد مجازاتشده ممکن است با تحقیر و طرد اجتماعی مواجه شوند و این امر میتواند باعث ایجاد مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب و ترس در آنها شود.
از سوی دیگر، جامعه نیز از ترس اینکه خود به چنین مجازاتی دچار شود، به تدریج دچار انفعال و سکوت میشود. این گونه اقدامات باعث کاهش اعتماد عمومی به نظام قضایی و نهادهای حکومتی شده و از مشارکت فعال مردم در فرایندهای مختلف جلوگیری میکند.
واکنشها به اجرای حکم شلاق در افغانستان
اجرای مجازات بدنی در ملاءعام مغایر با قوانین بینالمللی حقوق بشر است. طبق کنوانسیونهای بینالمللی که افغانستان به آنها پیوسته است، اعمال مجازاتهای بدنی که باعث تحقیر و خشونت علیه انسانها میشود، نقض حقوق بنیادین انسانها است.
سازمانهای بینالمللی مانند سازمان ملل متحد و عفو بینالملل همواره از طالبان خواستهاند که مجازاتهای بدنی را متوقف کرده و به حقوق بشر احترام بگذارند.
پیش از این گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل اجرای مجازات بدنی در افغانستان را «مجازاتهای ظالمانه» خواند و خواستار توقف فوری آن شده بود.
دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان نیز بارها خواستار احترام به روند قانونی برای محاکمه عادلانه افراد شده است.
با این حال، طالبان به جای توجه به این درخواستها، این اقدامات را به عنوان بخشی از اجرای «شریعت اسلامی» معرفی میکند و از کشورها میخواهد در «امور داخلی» آنها مداخله نکند.