رهبر جدید القاعده برای جنگجویان خارجی در افغانستان «سلاح‌های پیشرفته خریده است»
منابع به افغانستان اینترنشنال می‌گویند سیف‌العدل، رهبر جدید شبکه القاعده، بین ایران و ولایت‌های مرزی کنر و نورستان افغانستان رفت‌وآمد می‌کند. به گفته منابع سیف‌العدل به جنگجویان خارجی در افغانستان وسایط نقلیه و تجهیزات نظامی پیشرفته خریده است.
منابع می‌گویند که سیف‌العدل موفق شده است تا بدهی‌های شبکه القاعده ناشی از خرید تجهیزات جنگی را پرداخت کند. او همچنین به تحریک طالبان پاکستانی (تی‌تی‌پی) کمک کرده است تا از فرماندهان طالبان افغانستان، سلاح‌های پیشرفته با دوربین‌های لیزری خریداری کنند.
بر اساس اظهارات این منابع، سیف‌العدل، رهبر کنونی القاعده، و ایمن الظواهری، رهبر سابق این شبکه، پیش از سقوط دولت جمهوری افغانستان در سال ۲۰۲۱، به همراه عبدالقیوم ذاکر، یکی از فرماندهان نظامی پیشین طالبان، وارد ولایت هلمند شدند. پس از تصرف کابل توسط طالبان، مدیریت و امنیت رهبری القاعده به شبکه حقانی سپرده شد.
یک منبع نزدیک به شبکه حقانی در ولایت پکتیکا به افغانستان اینترنشنال-پشتو گفت که سیف‌العدل پس از ورود طالبان به کابل، مدتی در پکتیکا اقامت داشت. اما پس از زمین‌لرزه‌های مرگبار در جون و جولای ۲۰۲۲ که در ولسوالی‌های گیان پکتیکا و سپیره ولایت خوست رخ داد و منجر به حضور روزنامه‌نگاران و کارکنان مؤسسات خیریه در منطقه شد، سیف‌العدل و دیگر رهبران القاعده احساس خطر کردند و به ولایت‌های کنر و نورستان نقل مکان کردند.
مبادله سیف‌العدل با دیپلومات گروگان ایرانی
دو منبع نزدیک به شبکه حقانی به افغانستان اینترنشنال گفتند که در اواخر مارچ ۲۰۱۰، افسران سپاه پاسداران ایران، سیف‌العدل را در یک تبادل اسرا در مرز ولایت زابل، در ازای آزادی حشمت عطارزاده نیاکی، کارشناس بخش اقتصادی سرقنسولگری جمهوری اسلامی ایران در پیشاور، به شبکه حقانی تحویل دادند. به گفته این منابع، سیف‌العدل پس از این تبادل به میرانشاه، مرکز وزیرستان شمالی منتقل شد.
حشمت عطارزاده در ۱۳ نوامبر ۲۰۰۸ توسط طالبان پاکستانی از شهر پیشاور، مرکز ایالت خیبر پختونخوا، ربوده شد و به مدت ۱۶ ماه تحت نظارت طالبان و القاعده در میرانشاه و دیگر مناطق وزیرستان نگهداری می‌شد.
وزارت اطلاعات ایران در سال ۲۰۱۰ اعلام کرده بود که این دیپلومات ایرانی را «در یک عملیات مهم و پیچیده اطلاعاتی» آزاد کرده است. حیدر مصلحی، وزیر وقت اطلاعات ایران، در آن زمان پذیرش هرگونه درخواست یا پرداخت هر نوع باج به گروگان‌گیران برای آزادی آقای عطارزاده را رد کرد و گفت ایران هیچ امتیازی به گروه مسلح رباینده آقای عطارزاده نداده است.
منابعی که روند این مبادله را از نزدیک زیر نظر داشتند، به افغانستان اینترنشنال گفتند که پس از تبادل دیپلومات ایرانی، هر گروه از جنگجویان شبکه حقانی پنج کلاشنیکف جدید، یک میل پیکا، یک راکت‌انداز و سنایپرهایی با برد یک مایل دریافت کردند. مارک‌های این اسلحه توسط ماشین از بین رفته بود و بین جنگجویان گفته می‌شد که «اسلحه از ایران آمده است».
سیف العدل، ۶۲ ساله، نظامی سابق نیروهای ویژه مصر و از اعضای قدیمی القاعده است.
رسانه‌ها به نقل از علی صوفان، یکی از بازرسان سابق ضدتروریسم اف‌بی‌آی نوشته‌اند سیف العدل از سال ۲۰۰۲ یا ۲۰۰۳ در ایران به‌سرمی‌برد و ابتدا در بازداشت خانگی بود، اما بعدها آن‌قدر آزادی پیدا کرد که به پاکستان سفر کند.
وزارت خارجه ایالات متحده می‌گوید سیف العدل، اسلام‌گرای مصری که در ایران به‌سرمی‌برد، پس از کشته شدن ایمن الظواهری در اسد ۱۴۰۱ رهبری گروه القاعده را عهده‌دار شده است.
یکی از سخنگوهای وزارت خارجه ایالات متحده گفت: «ارزیابی ما با ارزیابی سازمان ملل متحد مبنی بر این که سیف العدل، رهبر جدید القاعده، در ایران به‌سرمی‌برد، همخوانی دارد.»
به نظر می‌رسد که روابط سیف‌العدل با جمهوری اسلامی ایران از ۲۰۰۳ که توسط مقامات ایرانی بازداشت شد تا تبادله‌اش در برابر دیپلومات ایرانی و رسیدن او به رهبری القاعده در سال ۱۴۰۱ سیر تحول زیادی را پیموده است. مقامات امریکایی تلویحا از جمهوری اسلامی ایران به دلیل پناه دادن به سیف‌العدل انتقاد می‌کنند.
ایالات متحده امریکا جایزه‌ای ۱۰ میلیون دالری برای اطلاعاتی که به جلب سیف العدل منجر شود تعیین کرده است.
منابع مالی هنگفت القاعده
تحقیقات نشان می‌دهد که القاعده شبکه‌ای پیچیده از منابع مالی را برای حمایت از فعالیت‌های نظامی خود در افغانستان و پاکستان ایجاد کرده است.
به گزارش تیم تحقیقاتی افغانستان اینترنشنال، سیف‌العدل، رهبر کنونی القاعده، پیش از سقوط نظام جمهوری افغانستان، تعداد ۱۵۰ موتر را به مولوی عبدالقیوم ذاکر، فرمانده ارشد طالبان، خریداری کرده و از این طریق به او کمک کرده تا دامنه عملیات نظامی و حوزه نفوذ خود را گسترش دهد.
این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که شبکه القاعده پس از سقوط نظام جمهوری در ولایت‌های پکتیا، کنر و نورستان، مبالغ هنگفتی را برای بازپرداخت بدهی‌های خود به قاچاقچیان و فروشندگان اسلحه در افغانستان و پاکستان تأمین کرده است. از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴، القاعده تسلیحات و مواد مورد استفاده در حملات انتحاری و موتربمب‌ها را از بازارهای اسلحه در وزیرستان و کارخانه‌های پاکستان خریداری می‌کرد.
بر اساس این تحقیقات، پس از سقوط کابل، این شبکه به سلاح‌های پیشرفته‌ای با دوربین‌های لیزری دست یافته و این تجهیزات را در اختیار تحریک طالبان پاکستانی (تی‌تی‌پی) قرار داده است. همچنین، سلاح‌ها و تجهیزات نظامی به جا مانده از نیروهای امنیتی افغانستان بین جنگجویان توزیع و بخشی از آن‌ها به فروش رسید. سیف‌العدل با استفاده از منابع مالی ناشناخته، سلاح‌ها را از فرماندهان طالبان افغانستان خریداری کرده و به گروه‌های شبه‌نظامی و تی‌تی‌پی منتقل کرده است.
تحقیقات فارن پالیسی نیز حاکی از آن است که القاعده و سایر گروه‌های شبه‌نظامی از درآمد استخراج معادن تحت کنترل طالبان بهره می‌برند. طالبان برای رهبران القاعده و عوامل آن‌ها از مسکن گرفته تا پاسپورت و اسلحه، تسهیلات فراهم می‌کند و آن‌ها را به شبکه‌ای از امپراطوری هروئین متصل کرده است.
سلاح‌های قطعات نظامی تحت فرمان سی‌آی‌ای در دست نیروهای حافظ گل‌بهادر
به گزارش منابع آگاه، در جریان خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، بخش قابل توجهی از تجهیزات نظامی، از جمله سلاح‌ها و خودروهای کندک‌های نظامی قطعات خوست تحت حمایت سی‌آی‌ای، به دست نیروهای حافظ گل‌بهادر افتاد. این تسلیحات، توانایی عملیاتی گروه گل‌بهادر را در برابر نیروهای پاکستانی تقویت کرد.
تحقیقات نشان می‌دهد که القاعده سلاح‌های پیشرفته‌ای مانند ام۴ و ام۱۶ و دوربین‌های دید در شب را به قیمت‌های گزاف خریداری کرده و به گروه‌های طالبان پاکستانی تحویل داده است. برای مثال، قیمت هر دوربین پالسر (Pulsar Thermal Optics) بسته به نوع آن بین ۱۴۰۰ تا ۶۰۰۰ دالر متغیر است و خرید و فروش این سلاح‌ها به یورو انجام شده و سپس در صرافی‌های خوست به افغانی تبدیل شده‌اند.
بر اساس یافته‌های افغانستان اینترنشنال، القاعده همچنین برای جنبش اسلامی ترکستان شرقی، جماعت انصارالله و جنگجویان اویغور خودرو، سلاح و سایر تجهیزات پیشرفته جنگی فراهم کرده است. هدف این گروه ایجاد جبهه‌های جنگ جدیدی در منطقه، از جمله بازگشت به وزیرستان و گسترش عملیات در سومالیا است.
یک منبع به شرط افشا نشدن نامش به افغانستان انترنیشنال گفت که شبکه القاعده سلاح‌های پیشرفته‌ای را که با منابع مالی خود برای برخی از گروه‌های طالبان افغان خریداری کرده بود، پس گرفته و در اختیار تحریک طالبان پاکستان و دیگر گروه‌های شبه‌نظامی قرار داده است. تحقیقات نشان می‌دهد که هر ۱۱ نفر از طالبان پاکستانی اکنون به دوربین و سلاح‌های لیزری دسترسی دارند.
علاوه بر این، شبکه حقانی با حمایت مالی القاعده، برنامه‌ای برای ساخت خانه‌های مسکونی برای جنگجویان عرب و خانواده‌های مهاجمان انتحاری را در خوست، پکتیا و پکتیکا آغاز کرده است. این پروژه مسکن در مناطق مختلفی مانند شهر خوست، ولسوالی مندوزی و ۱۲۰۰ فامیلی ولایت خوست و ولسوالی‌های واغظ، مقر و قره‌باغ ولایت غزنی در حال اجراست.
این یافته‌ها نشان می‌دهد که القاعده به رغم کاهش حضور نیروهای خارجی در افغانستان، همچنان منابع و شبکه‌های مالی گسترده‌ای برای ادامه فعالیت‌های نظامی و پشتیبانی از گروه‌های شبه‌نظامی در منطقه در اختیار دارد.