'وقتی که نه تهران پناهت می‌دهد نه کابل'؛ زنی که 'پس از ۳۵ سال زندگی' از ایران رد مرز شد
روزنامه ایرانی هم‌مهین جزئیات تازه‌ای درباره زندگی کبری غلامی، پژوهشگر مهاجر افغان در ایران و چگونگی ردمرز شدن او منتشر کرد. در این گزارش آمده خانم غلامی در ایران تولد شد، ۳۵ سال آنجا زیست، درس خواند، کار و فعالیت مدنی کرد و در نهایت ردمرز شد.
در این گزارش که روز شنبه ۱۳ اسد نشر شده، آمده که پولیس ایران کبرا غلامی را دو روز قبل به لب مرز افغانستان و ایران برد تا دیگر در این کشور نباشد.
پولیس ایران پس از آن دست به چنین اقدامی زده که پیشتر به خانم غلامی در پیامک‌هایی درباره رعایت نکردن حجاب در موتر شخصی‌اش هشدار داده بود.
برپایه گزارش، کبرا غلاامی دارای مدارک اقامتی و پاسپورت دانشجویی در ایران بوده و موتر هم به نام خودش ثبت بوده، اما ماموران پولیس به او گفته‌اند که به دلیل اقدام «خلاف شرع»، به اداره گذرنامه مراجعه کند.
روزنامه هم‌میهن نوشت که خانم غلامی پس از آن‌که به اداره گذرنامه می‌رود، ماموران گذرنامه او را می‌گیرند و خودش را به اردوگاهی در میدان استاندارد کرج منتقل می‌کنند.
برپایه این گزارش، ستاره هاشمی، دوست و همکار خانم غلامی، بامداد پنجشنبه گذشته پیام‌های دوست خود را می‌بیند که در آن گفته است که او را از اداره گذرنامه به اردوگاهی انتقال دادند. خانم هاشمی به اردوگاهی در کرج می‌رود و دوستش را می‌بیند که «پشت میله‌ها» است.
زندگی کبرا غلامی و دغدغه‌هایش درباره زنان افغان
در گزارش هم‌میهن آمده که کبرا غلامی تنها عضو خانواده‌اش است که تحصیلات دانشگاهی دارد. برادران او در ایران کار می‌کنند.
کبرا غلامی تا مقطع کارشناسی ارشد علوم اجتماعی از دانشگاه الزهرا تحصیل کرده است. موضوع پایان‌نامه او هویت‌یابی زنان افغان، تحت تاثیر عوامل مهاجرت بوده است.
ستاره هاشمی، دوست و همکار خانم کبرا گفته او «به‌شدت دغدغه بهبود وضعیت زنان افغان به‌ویژه زنان نسل اول را دارد که به همین دلیل، سوادآموزی مادران را پیش می‌برد. او و دوستانش یک گروه جوانان داشتند که نسل دومی‌ها در آن بودند، در فرهنگسرای خاوران مجموعه همایش‌های سالانه داشتند با مجوز که بعدها جلویش گرفته شد.»
در گزارش آمده که کبرا غلامی «در ادامه در مقطع ارشد دانشگاه الزهرا قبول شد و مجبور بود حین تحصیل‌اش کارهای کارگری، خیاطی، تایپ و منشی‌گری انجام دهد چون دانشجویان افغان اگر در دانشگاه سراسری هم تحصیل کنند، باید شهریه بپردازند .»
کبرا غلامی فعلا در کجاست؟
بنابر گزارش روزنامه هم‌میهن، شیما وزوایی، پژوهشگر ارتباطات و فعال تشکل‌های مردم‌نهاد، از دوستان کبری غلامی است که وضعیت او را پس از ردمرز شدن پیگیری می‌کند.
خانم وزوایی گفته که به‌صورت غیرمستقیم با استانداری و سازمان‌هایی که کبری با آنها همکاری می‌کرد، تماس گرفته و قرار است نامه‌ای در این مورد ارسال شود. او افزود: «می‌دانیم که کبرا هنوز داخل ایران و در اردوگاهی داخل استان خراسان است.»
او خواستار مداخله اداره اتباع ایران برای جلوگیری از اخراج خانم غلامی به افغانستان شده و گفته که روند ردمرز شدن این مهاجر افغان «بسیار سریع انجام شده و هیچ فرصتی برای بازگشت یا اعتراض برای او وجود نداشت.»
شیما وزوایی گفت: «کبرا در ایران دانشجو بوده، در انجمن‌های مدنی فعالیت می‌کرده و مدارک اقامتی هم داشته است، حتی فرصتی نداشت تا به خانواده خودش زنگ بزند یا وکیلی داشته باشد.»
او افزود: «گاهی اوقات اتباع به‌صورت مستقیم ردمرز می‌شوند، اما ما شنیدیم که [کبرا غلامی] احتمالاً شنبه صبح ردمرز می‌شود.»
افزایش اخراج مهاجران افغان در ایران
روزنامه هم‌میهن نوشته است که در ماه‌های گذشته ردمرز کردن مهاجران افغان در ایران گسترده‌شده و ویدیوهای منتشرشده از چند اردوگاه نشان می‌دهد که «دیگر داشتن مدارک اقامتی هم فایده‌ای ندارد.»
این روزنامه به نقل از پژوهشگران حقوق مهاجران افزود که افزایش رد مرز مهاجران افغان با «موج شدید افغان‌ستیزی» در یک سال گذشته در ایران بی‌ارتباط نیست.
آرش نصر اصفهانی، جامعه‌شناس و پژوهشگر حوزه مهاجران گفته است که اخراج مهاجران از ابتدا کاملاً براساس «سلیقه پولیس» انجام می‌شود. به گفته آقای اصفهانی چنین اقداماتی در حالی صورت می‌گیرد که اخراج مهاجران «می‌تواند فرآیندی براساس قانون و قضایی- دادگاهی باشد که یک قاضی حکم دهد، امکان فرجام‌خواهی وجود داشته باشد و وضعیت فرد بررسی شود.»
او گفت: «در مورد کبری، صرف‌نظر از اینکه یک نفر به‌دلیل نوع حجابش باید از ایران اخراج شود یا نه، بر فرض هم اگر جرمی اتفاق افتاده، باید وضعیت فردی او بررسی شود. مثلاً الان در این شرایط اگر این فرد را به کشور خودش برگردانیم، آیا خطری متوجهش است یا نه؟»
این جامعه‌شناسی ایرانی تصریح کرد: «ما الان دختری را به‌دلیل رعایت نکردن حجاب، داریم تحویل طالبان می‌دهیم.»
شماری از فعالان مدنی در ایران در روزهای گذشته کارزاری را برای جلوگیری از رد مرز خانم غلامی به راه انداختند. با این حال آنها می‌گویند تاکنون این دادخواهی‌ها به نتیجه نرسیده است.
برخی از فعالان مدنی می‌گویند کبرا غلامی به کشوری اخراج می‌شود که در آن حق آموزش، کار و فعالیت اجتماعی از زنان گرفته شده است. برخی نیز نوشته‌اند اخراج کبرا غلامی خطر مرگ به دست طالبان را برای او در پی خواهد داشت.
پیش از این نیز در موارد متعددی مهاجران افغان در ایران به افغانستان اینترنشنال گزارش دادند که مقامات جمهوری اسلامی آنها را با داشتن مدارک رسمی اقامت از این کشور اخراج کرده است.
