چرا نام شبرغان افغانستان وارد دعوای دو سیاستمدار ایرانی شد؟
«کریمی قدوسی در شبرغان افغانستان به دنیا آمده است. نام واقعی او "جمعه" است» این جمله در روزهای اخیر در بسیاری از رسانه‌ها و روزنامه‌های ایرانی بازنشر شده است.
جواد کریمی قدوسی، نماینده راست‌گرای شهر مشهد در مجلس ایران است که به تازگی جواد ظریف، وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی را به خیانت و نفاق و عامل امریکا بودن متهم کرده است.
اما چرا نام شبرغان و افغانستان وارد این دعوا شده و آیا این نماینده پارلمان ایران، واقعاً متولد مرکز ولایت جوزجان است؟
نه. اول اینکه جواد کریمی قدوسی، متولد مشهد است. مطرح شدن نام افغانستان و شهر شبرغان، مقابله‌به‌مثل سایت خبری - تحلیلی عصر ایران در پاسخ به چند ادعای این سیاستمدار راست‌گرا درباره وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی است.
آقای کریمی قدوسی در پستی در شبکه اجتماعی اکس ادعا کرده بود که جواد ظریف در جوانی از سربازی در ایران فرار کرده و در ارتش امریکا خدمت کرده است، برای اعضای خانواده خود شهروندی امریکا گرفته و خودش هم تابعیت ایالات متحده را دارد. او حتی ادعا کرده بود که آقای ظریف از سوی امریکا کارمند سازمان ملل شده و با اعمال نفوذ واشنگتن، به وزارت خارجه جمهوری اسلامی تحمیل شده است.
برای هیچکدام از این ادعاها سند و مدرکی ارائه نشده و به نظر می‌رسد نماینده مجلس ایران، در پاسخ به انتقاد محمدجواد ظریف از عملکرد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به او حمله کرده است.
رسانه‌های نزدیک به طیف سیاسی موسوم به میانه‌رو و اصلاح‌طلب در ایران، با طرح چند ادعای بدون پشتوانه درباره جواد کریمی قدوسی، خواسته‌اند به او و هم‌فکرانش یادآوری کنند که ادعاهایش درباره وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی، چقدر عجیب و خنده‌دار است.
این جوابیه که یک سایت نوشته و سایت‌های و روزنامه‌های دیگر آن را بازنشر کرده‌اند، چنین عنوانی دارد: آقای کریمی قدوسی! به شناسنامه‌تان نگاه کرده‌اید که محل تولدتان را شبرغان در افغانستان ذکر کرده است؟
در این جوابیه، در آغاز فهرستی از ادعاهایی که نویسنده مطلب از اول تاکید می‌کند که نادرست است، در کنار انتصاب کریمی قدوسی به ارتباط با اسرائيل، تامین هزینه‌های تبلیغات انتخاباتی او از سوی موساد و استفاده او از شناسنامه یک کودک درگذشته ایرانی، نوشته شده: «کریمی قدوسی در شبرغان افغانستان به دنیا آمده است. نام واقعی او "جمعه" است.»
در جمهوری اسلامی این نخستین بار نیست که نام افغانستان دست‌مایه کنایه و مضحکه می‌شود. چند سال پیش، حسن روحانی رئيس‌جمهور وقت ایران، در یک سخنرانی درباره الکترونیکی شدن انتخابات در کشورش به خنده گفت «این انتخابات را الکترونیکی کنید بابا، افغانستان هم این کار را کرد» و بعد صدای قهقهه حاضران شنیده شد.
سال‌ها پیش از آن، سریالی به نام چارخونه از تلویزیون ایران نشر می‌شد که دو شخصیت افغان به نام‌های شنبه و چهارشنبه داشت.
شنبه، با بازی جواد رضویان، یک کارگر ساده و ساده‌دل افغان بود که برای یک خانواده ایرانی در تهران کار می‌کرد. چهارشنبه (رضا شفیعی جم) پسر کاکای شنبه بود که یک خانواده ایرانی را فریب داده و به امید دست یافتن به خانه، نام حامد برخود گذاشته و با دختر خانواده ازدواج کرده بود.
اعتراض به دست‌انداختن هویت و لهجه افغانی در این سریال نه تنها باعث اعتراض کاربران شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های افغانستان شد بلکه صدای سفارت افغانستان در تهران را هم درآورد.
این تصور که مردم افغانستان نام روزهای هفته را بر روی فرزندان خود می‌گذارند، با دو شخصیت شنبه و چهارشنبه در سریال چارخونه در ایران جدی‌تر شد.
روزنامه‌ها و سایت‌های اصلاح‌طلب در ضدحمله اخیر خود به یک سیاستمدار راست‌گرا هم نام جمعه را برای او انتخاب کرده‌اند که به‌نظر می‌رسد ریشه در همان تصور دارد. البته گفتنی است که جمعه به دلیل اینکه یک واژه قرآنی است، در میان نام‌های مردان در افغانستان وجود دارد، اما دیگر روزهای هفته الزاماً نه.
نکته دیگر این است که در جمهوری اسلامی ایران اگر کسی متولد افغانستان باشد، به مقامی نمی‌رسد. متولد عراق اگر باشد مشکلی نیست و شماری از مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی، متولد عراق‌اند. اما افغانستان گویا منطقه ممنوعه است. این موضوع مطلب مفصل جداگانه‌ای می‌طلبد.