سرخوردگی رای دهندگان؛ انتخابات پاکستان بیشتر شبیه یک تاجگذاری است
استوشیتدپرس روز دوشنبه در مطلبی نوشت بسیاری رای دهندگان در پاکستان مطمئن نیستند انتخاباتی که تا سه روز دیگر برگزار میشود، تغییری واقعی در این کشور درگیر بحران سیاسی، اقتصادی و شورشگری بوجود آورد. قرار است روز پنجشنبه ۴۴ حزب سیاسی برای کسب ۲۶۶ کرسی پارلمان رقابت کنند.
البته ۷۰ کرسی مجلس ملی یا مجلس نمایندگان پاکستان به زنان و اقلیتها اختصاص دارد.
قرار است بعد از انتخابات، پارلمان جدید نخستوزیر بعدی را انتخاب کند. اگر هیچ حزبی اکثریت قاطع بهدست نیاورد، حزبی که بیشترین کرسی را به خود اختصاص داده، میتواند حکومت ائتلافی تشکیل دهد.
ریاضت بات، سردبیر بخش افغانستان و پاکستان استوشیتدپرس در این مطلب نوشت که به باور بسیاری کارشناسان، نواز شریف، نخستوزیر سابق پاکستان که سه دوره صدرات کرد، بیشترین شانس پیروزی را دارد. او نامزد حزب مسلم لیگ شاخه نواز است.
آقای شریف اکتوبر گذشته پس از چهار سال تبعید خود خواسته در لندن به اسلامآباد برگشت تا از اجرای احکام زندان اجتناب کند. پس از بازگشت، محکومیت او لغو شد.
عمرانخان، نخستوزیر سابق و رقیب اصلی نواز شریف که در اپریل ۲۰۲۲ از قدرت کنار زده شد، اکنون در زندان است و از شرکت در انتخابات منع شده است.
سردبیر بخش افغانستان و پاکستان اسوشیتدپرس میگوید هرچند عمرانخان هواداران بیشتری دارد اما شرایطی که او اکنون با آن مواجه است و بازگشت آسان نواز شریف به عرصه بازیهای سیاسی، باعث شده بسیاری به این نتیجه برسند که شریف پیروز این رقابت است و نتیجه انتخابات از هم اکنون مشخص است.
این انتخابات چرا این قدر مهم است؟
پاکستان دارای سلاح هستهای، پنجمین کشور پرجمعیت جهان و متحد کشورهای غربی است. پاکستان با افغانستان، چین، هند و ایران هم مرز است، کشورهایی که روابط مرزی خصمانه و پرتنش با یکدیگر دارند.
ریاضت بات در این مطلب نوشت که برای جامعه بینالمللی، یک حکومت قوی و باثبات در پاکستان به معنای فرصت بهتری برای مهار هرگونه ناآرامی، رسیدگی به چالشهای اقتصادی و جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی است.
هرچند، هر اتفاقی در روز انتخابات ممکن است رخ دهد، کارزار انتخاباتی نسبتا ضعیفی دو طرف اصلی انتخابات، حزب مسلم لیگ و تحریک انصاف در هفتههای گذشته تنها باعث بیتفاوتی عمومی در میان ۱۲۸ میلیون واجد رای در پاکستان خواهد شد.
ریاضت بات در این مطلب افزوده حکومتی بعدی که از دل این انتخابات بوجود میآید، از وضعیت کنونی متاثر است. احتمالا، مشکلات سیاسی بیشتر خواهد شد و حکومت بعدی با اعتراضات خشونتآمیز رو به رو خواهد شد که این به نوبه خود احتمالاً جایگاه گروههای اسلامگرا قویتر خواهد کرد.
رویارویی با ارتش؟
سردبیر بخش افغانستان و پاکستان اسوشیتدپرس به این باور است که خشونتهایی که بهدنبال بازداشت عمرانخان در می ۲۰۲۳ بروز کرد و رویارویی معترضان با ارتش و اتفاقات اخیر برای شخص عمرانخان و گردهمایی طرفداران او در کراچی، این تصور را تقویت کرده که بسیاری آماده جنگیدن با نظامیاناند.
عایشه صدیقه، محقق امور نظامی، نسبت به بیثباتی بیشتر با توجه به رشد احساسات ضد حکومتی هشدار داده است. او گفت: «مردم عصبانی هستند. بیزاری از ارتش به شدت افزایش یافته و محسوستر است.»
چشمانداز تیره و تار انتخابات
ریاضت بات در ادامه این مطلب نوشته که یک سال قبل عمرانخان آزاد بود و بهدنبال بازگشت به قدرت. در همان حال، نواز شریف در سال ۲۰۱۷ به اتهام فساد از قدرت کنار زده شد و مادامالعمر از مناصب دولتی محروم گردید. حالا ورق برگشته، عمران خان در زندان است و شریف برگشته و به کاندیدای برتر انتخابات تبدیل شده است.
نورین خان که در اسلامآباد سالن آرایش دارد و برای اولینبار رای میدهد به اسوشیتدپرس گفت که امیدواری بسیار کمی به انتخابات آزاد و عادلانه دارد و به این باور است که به رغم محبوبیت، حزب تحریک انصاف عمران خان اجازه نخواهد یافت پیروز شود.
برخی دیگر هم که با اسوشیتدپرس صحبت کردند نظر مشابهی دارند.
شریف به سفارش ارتش برگشته
دگرگونی شدید بخت و اقبال شریف و عمران خان با الگوی بیخطر سیاست قدرتطلبی در پاکستان مطابقت دارد.
کاندیداهای حزب تحریک انصاف خان گفتهاند پس از آنکه کمیسیون انتخابات به آنها گفته که نمیتوانند از نشان این حزب استفاده کنند، مجبور شدند که مستقلانه وارد کاراز شوند. این موضوع کار رای دهندگان بیسواد را برای پیدا کردن آنها سخت میکند.
فرزانه شیخ، در اندیشکده چتم هاوس لندن گفته که وضعیت جدید این تصور را بوجود آورده که نتیجه انتخابات از پیش تعیین شده است و «ممکن است برای تغییر این تصور دیر باشد».
ثمینا یاسمین، محقق علوم سیاسی در دانشگاه استرالیای غربی، ضمن پیشبینی پیامدهای منفی این انتخابات برای اقتصاد پاکستان میگوید، اگر رایدهندگان به این فکر کنند که رایگیری روز پنجشنبه ناعادلانه است، آنها به حکومت اعتماد نخواهند کرد.
طلحه احد، بنیانگذار یک شبکه خبری دیجیتال در پاکستان هم گفت که جوانان انتخابات را جدی نمیگیرند. او گفت که آنها معتقدند «همه چیز از قبل تعیین شده است».
خانم احد افزود که رای دهندگان جوان فکر میکنند که نوازشریف با ارتش توافق کرده و به همین دلیل برگشته است.
منفعت اسلامگرایان
ریاضت بات در پایان این مطلب نوشته که ملاهای پاکستانی و گروههای شبهنظامی مدتهاست که میخواهند تفسیر خود از قوانین اسلامی یا شریعت را بر زندگی روزمره در پاکستان تحمیل کنند. به گفته بات این گروهها به این اعتقادند که شیوههای غربی و دموکراسی کارساز نیست.
یاسمین به اسوشیتدپرس گفته که با افزایش شکافهای سیاسی، از بین رفتن اعتماد به حکومت و نظام، اسلامگرایی رادیکال میتواند در کشوری با سابقه ستیزهجویی سود ببرد.
او گفت که پاکستان به حکومتی نیاز دارد که بتواند اعتماد عمومی را بازیابد، شغل ایجاد کند و خدمات اساسی را ارائه دهد.
این تحلیلگر سیاسی افزود: «مردم نیاز دارند احساس امنیت کنند. بدون آن، ما در یک سراشیبی لغزنده قرار داشته باشیم.»