به‌دنبال مرگ شیخ نواف الاحمد الصباح در سن ۸۶ سالگی،‌ شیخ مشعل الاحمد الصباح، برادر او روز شنبه به عنوان امیر جدید رهبری کویت را به‌دست گرفت.

شیخ مشعل ۸۳ ساله بیشتر وقت خود را صرف ساختن دستگاه‌های امنیتی و دفاعی کویت کرده است.

او زمانی که در نوامبر ۲۰۲۱ به عنوان ولیعهد تعیین شد و بخش زیاد وظایف شیخ نواف به او واگذار شد، بیشتر در کانون توجه قرار گرفت.

در کمتر از سه سال اخیر شیخ مشعل سومین امیر است که رهبری کویت را به‌دست می‌گیرد. تا سال ۲۰۲۰، این منصب به مدت ۱۴ سال در اختیار شیخ صباح آل احمد، یک شخصیت برجسته در جهان عرب بود که به خاطر کمک به برخاستن کویت از خرابه‌های تهاجم عراق در سال ۱۹۹۰ شهرت داشت.

شیخ مشعل هفتمین پسر احمد الجابر حاکم سابق کویت و برادر شیخ جابر الاحمد، شیخ صباح الاحمد و شیخ نواف الاحمد، سه حاکم سابق کویت است. او متاهل و دارای پنج پسر و هفت دختر است.

اهمیت روابط با ریاض

انتظار می‌رود شیخ مشعل در حالی که سکان تولید نفت اوپک را در دست می‌گیرد، سیاست‌های خارجی کلیدی کویت از جمله حمایت از اتحاد کشورهای عربی خلیج فارس، اتحاد با کشورهای غربی و روابط خوب با ریاض را حفظ کند. به نظر می‌رسد که رابطه با ریاض برای حاکم جدید کویت اولویت اصلی محسوب می‌شود.

اولین تماس‌های شیخ مشعل پس از بر عهده گرفتن وظایف شیخ نواف با ملک سلمان و ولیعهد او محمد بن سلمان بود. در همان حال، اولین سفر او به خارج از کویت به عربستان سعودی بود که بیش از هر کشور دیگری از آن بازدید کرده است.

از سوی دیگر، به‌نظر می‌رسد امیر جدید به‌دنبال گسترش روابط با چین باشد، زیرا چین به دنبال نقشی بزرگتر در منطقه است.

نقش بیجینگ در از سرگیری روابط ایران و عربستان سعودی در ماه مارچ علاقه او به تقویت روابط با چین را بیشتر کرده است.

شیخ مشعل در سفری که در ماه سپتامبر به چین داشت و در مراسم افتتاحیه بازی‌های المپیک آسیایی شرکت کرد، چندین قرارداد اقتصادی با طرف چینی امضا کرد.

نگرای از بی‌ثباتی منطقه

یک منبع کویتی با بیان اینکه شیخ مشعل نگران وضعیت منطقه است و از جنگ در منطقه می ترسد، به رویترز گفت: «او خواهان ثبات است و به ویژه بر اهمیت روابط کویت با عربستان سعودی تأکید می‌کند».

یک دیپلومات غربی شیخ مشعل را فردی سحرخیز با سبک کاری روشمند توصیف کرد. این دیپلومات گفت: «او به جزئیات توجه می‌کند، گاهی اوقات به جزئیات بسیار کوچک».

این دیپلومات افزود در حالی که شیخ صباح به کار دیپلوماتیک آشناتر بود، شیخ مشعل به امور نظامی آشناتر است.

شیخ مشعل پس از آنکه در دهه ۱۹۶۰ وارد وزارت داخله کویت شد، از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۰ معاون گارد ملی و به مدت ۱۳ سال رئیس امنیت ملی این کشور بود.

کارشناسان می‌گویند که در گذشته چندین نقش مهم به شیخ مشعل پیشنهاد شده بود اما او آنها را رد کرد.

امیر جدید کویت در کالج پولیس هندون بریتانیا تحصیل کرده است که به او در آوردن اصلاحات در گارد ملی کویت کمک کرد.

چالش‌های شیخ مشعل

به عنوان حاکم جدید کویت، شیخ مشعل باید با تنش‌های طولانی‌مدت بین خانواده حاکم و منتقدان آن در پارلمان همیشه دست و پنجه نرم کند. منتقدان می‌گویند که اختلاف بین قوه مقننه و هیئت دولت مانع از اصلاحات مالی و اقتصادی در این کشور خلیج‌فارس شده است.

پارلمان کویت نسبت به نهادهای مشابه در دیگر پادشاهی‌های خلیج فارس نفوذ بیشتری دارد. بن‌بست سیاسی ناشی از این نفوذ برای دهه‌ها منجر به تغییر کابینه و انحلال پارلمان شده است.

دو سال اول حکومت شیخ نواف با تشکیل هشت حکومت و برگزاری سه انتخابات پارلمانی با آشفتگی سیاسی همراه بود.

در سال ۲۰۲۲، شیخ مشعل در یک اختلاف طولانی بین حکومت و پارلمان دخالت کرد. او پارلمان را منحل کرد، حکم به برگزاری انتخابات جدید داد و نخست‌وزیر را جایگزین کرد، اما اعلام کرد که قصد دخالت در رای گیری یا انتخاب رئیس پارلمان را ندارد. این اقدام او با استقبال گسترده مخالفان مواجه شد.

او همچنین در سخنانی که در جون ۲۰۲۲ از طرف امیر وقت کویت ایراد کرد، متعهد شد که به قانون اساسی پایبند باشد و آن را اصلاح، بازنگری یا تعلیق نکند. نمایندگان پارلمان و تحلیلگران این تصمیم او را تاریخی دانستند.

اگرچه انتخابات ۲۰۲۲ در مارچ ۲۰۲۳ توسط دادگاه قانون اساسی باطل شد، رای‌گیری بعدی منجر به اجماع نادری بین پارلمان و حکومت شد.