دو سال پس از سقوط؛ با آمدن طالبان، ورزش افغانستان به ورطه سقوط رفته است

دو سال پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، ورزش افغانستان به ورطه سقوط رفته است. ورزش زنان ممنوع شد، دروازه بسیاری از باشگاه‌ها بسته شد و اکثر قهرمانان نامدار ورزش، کشور را ترک کرده‌اند.

دخترانی که با شکستن تابوهای جان سخت فرهنگ سنتی افغانستان، رو به ورزش آورده و سال‌ها برای کسب افتخار تلاش کرده بودند، از همه فعالیت‌های ورزشی محروم و در کنج خانه‌های شان زندانی شدند. ورزشکارانی که دو سال است در سوگ آرزوها و رویاهای شان نشسته‌اند.

پس از روی کار آمدن طالبان، مشکلات اقتصادی، عدم شور، اشتیاق و انگیزه نزد ورزشکاران و مربیان ورزش موجب شد که بیشتر باشگاه‌های ورزشی مردانه نیز تعطیل شوند.

مربیان و قهرمانان ورزشی کشور را ترک کردند یا دیگر ورزش دغدغه اصلی شان نیست. برخی از ورزشکاران به خصوص دختران ورزشکار، مدارک و لباس‌های ورزشی شان را از ترس آسیب دیدن آتش زدند و قهرمانان زیادی مدارک ورزشی شان را دفن کردند، مدارکی که مثل آرزوهای آنان تا هنوز زیر خاک هستند.

طالبان در بیست و هشتم آگست 2021 که بشیر احمد رستم‌زی را به عنوان سرپرست ریاست عمومی تربیت بدنی و ورزش افغانستان معرفی کرد. این گروه تا حالا چهار نفر را به این اداره گماشته‌است: احمد رستم‌زی، نظر محمد مطمئن، عبدالودود حقانی و احمدالله وثیق که هیچ کدام شان در ورزش شناخته شده نیستند.

در همان ابتدا، برکناری کادرها و متخصصان ورزش، به خصوص کارمندان زن از اداره ورزش شروع شد و به جای شان افراد طالبان مقرر شدند.

به غیر از فرار ورزشکاران سرشناس از افغانستان و خانه نشین شدن اکثر مربیان و دست‌اندرکاران ورزش، مسیر تخصص‌گرایی در ورزش نیز متوقف شد و دیگر حتا تیم‌های ورزشی خود را ملزم به رعایت اصول اولیه و پذیرفته شده‌ ورزش نمی‌دانند.

در راس اداره فدراسیون‌های ورزشی نیز جا به جایی‌های زیادی اتفاق افتاده و خلاف قوانین جهانی ورزش، در اداره فدراسیون‌ها دخالت صورت گرفته است. افرادی که سال‌ها کار کرده و تجربه کسب کرده بودند، از بست‌های کلیدی برکنار و به جای شان افراد ناآشنا با ورزش و مناسبات آن مقرر شدند.

نشر موسیقی در باشگاه‌های ورزشی ممنوع شد، کودکان خرد سال مثل زنان از رفتن به باشگاه‌ها منع شدند. برای ورزشکاران معیار لباس تعیین شد که تا زیر زانو باید باشد و باشگاه‌های از رونق افتاده باید مالیات نیز پرداخت کنند.

در این دو سال، سالون‌های ورزشی بسته شدند، ورزشگاه‌ها پر از گیاهان هرزه شده و همه چیز به کلی تغییر کرده است. کارمندان اداره ورزش باید حتما ریش و کلاه داشته باشند و به تازگی از آن‌ها امتحان علوم دینی نیز گرفته شده است.

صدای ورزشکاران خفه شده است و آن‌ها نمی‌توانند نسبت به چیزی اعتراض کنند. رسانه‌های داخلی هرگز نمی‌توانند ورزش زنان را پوشش دهند، حتا خبر و گزارش دختران ورزشکار افغان که در بیرون کشور در رقابت‌های بین‌المللی شرکت می‌کنند، مسکوت می‌ماند.

با این حال، دختران ورزشکار افغان در بیرون از افغانستان خبرساز بوده اند. آرزو احمدی، در مسابقات جوجیتسو پاکستان قهرمان شد، تیم فوتبال دختران به نام «آینده اف سی» در جام گوتیا شرکت کرد، فاطمه جامی از دو رویداد بین‌المللی تکواندو، «جام کیم اون‌یونگ» و «جام آزاد بین‌المللی تکواندو» در کوریای جنوبی دو مدال گرفت، زکیه خدادادی تکواندوکار افغانستان قهرمان پاراتکواندوی اروپا شد و کمپاین دختران فوتبالیست و دادخواهی شان برای به رسمیت شناخته شدن از سوی فیفا به مرز 150 هزار امضاء نزدیک شده است.

در این دو سال، فدراسیون‌های ورزشی استقلال خود را از دست داده اند. از جمله، فدراسیون فوتبال به دلیل عدم استقلال، دو دستگی‌ها، زیر فشار بودن به خاطر تشکیل تیم زنان، عدم بودجه و ناتوانی در تامین هزینه‌ها و اداره‌ امور داخلی‌اش مستقل نبوده است.

فدراسیون فوتبال به دلیل استقلال نداشتن، در مسابقات کافا بازیکنان خارج از کشور را به تیم ملی دعوت نکرد و وقتی تیم نتیجه نگرفت، مجبور شد که برای دور بعدی این کار را انجام دهد. ورزش در کل و فوتبال به خصوص، به وسیله‌ای برای تبلیغات بدل شده است. هدف از حضور بازیکنان داخلی در ترکیب تیم ملی در مسابقات کافا، رشد فوتبال و بازیکن‌سازی نبود؛ چرا که این کار معمولا در تیم‌های ملی نه که در باشگاه‌ها انجام می‌شود.

برخی از تیم‌ها و ورزشکارانی که در این مدت نتیجه گرفته‌اند، در ورزش‌های انفرادی اکثر ورزشکاران آن در بیرون از کشور بوده‌اند و تیم‌هایی نیز که خوب ظاهر شده‌اند، بدنه اصلی شان از بازیکنانی شکل گرفته است که در خارج از کشور به سر می‌برند.