آیا کوشش طالبان برای گرفتن سفارت افغانستان در دهلی ناکام ماند؟
یک هفته از تعیین نماینده وزارت خارجه طالبان برای کارداری سفارت افغانستان در دهلی نو می‌گذرد، او همچنان در هند به سر می‌برد تا کلید سفارت را دریافت کند، سفیر دوران جمهوریت همچنان بر جایگاهش پافشاری دارد و دهلی نو همچنان سکوت اختیار کرده است.
هرچند هند تا اکنون نگذاشته است که مدیریت سفارت افغانستان از دیپلومات‌های نظام جمهوریت به اداره طالبان انتقال داده شود، روشن نیست این سیاست تا چند وقت دیگر ادامه خواهد یافت.
کشمکش بین دیپلومات‌های افغانستان در دهلی نو به رسانه‌ها درز کرده و منازعه قدرت بر سر تصاحب این سفارتخانه مهم تاکنون یکسره نشده است.
جنجال‌ها از زمانی شروع شد که امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، قادرشاه، مستشار تجاری افغانستان در هند را به عنوان سرپرست سفارت افغانستان در هند پس از آن منصوب کرد که گزارش‌های مبنی بر سوءمدیریت و فساد اداری و مالی فرید ماموندزی، سفیر دولت ساقط شده اشرف غنی، منتشر شد. به نظر می‌رسد این گزارش‌ها که تایید نشده است بسترسازی برای کنار زدن سفیر اشرف غنی و جایگزینی او با نماینده طالبان است.
امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان در دو مکتوب رسمی، ابتدا خواهان بازگشت فرید ماموندزی به کابل شده و سپس خواستار واگذاری مدیریت سفارت به قادر شاه، به عنوان دیپلومات همکار این سفارت شده است که هم اکنون در دهلی نو است، تا ظاهرا به این ترتیب، از میان خود دیپلومات‌ها نماینده‌ای بالا بکشد تا اداره سفارت افغانستان در هند را در هماهنگی با اداره طالبان به دست بگیرد.
هیچ تردیدی وجود ندارد که این حرکت از چشم وزارت خارجه و اداره اطلاعات هند پنهان نمانده است.
اما تلاش برای بازگرداندن ماموندزی به کابل که تابیعت بریتانیا را هم دارد، تا اینجا ناکام مانده است. او برعکس، سر کارش به سفارت بازگشته و ادعاهای فساد اداری و مالی را تکذیب کرده و علیه تلاش‌های طالبان برای تصاحب سفارتخانه افغانستان در هند افشاگری کرده است تا به کمک افکار عامه، دهلی نو را وادار کند به خواسته‌های طالبان گردن نگذارد تا آنجا پیش نرود که کلید سفارت افغانستان را به دست نماینده طالبان بسپارد.
از این رو، سرنوشت سفارت افغانستان در هند دهلی نو را با تصمیم دشواری روبه‌رو کرده است و ماجرا همچنان دنباله دارد. هند طالبان را گروه نیابتی پاکستان و در تماس نزدیک با سایر گروه‌های تندروی اسلامی مانند لشکر طیبه و جیش محمد می‌داند که بارها در شهرهای مهم هند دهشت‌افکنی کرده‌اند. طالبان نیز سابقه حمله مرگبار سال 2008 به سفارت هند در کابل را در کارنامه دارد. در دوران اول طالبان نیز هواپیماربایان اسلامگرای نزدیک به پاکستان، یک هواپیمای مسافربری هند را ربودند و در تنها جای که اجازه نشست یافتند، قندهار بود.
تاریخ خونین و جنجالی هند و افراطیت اسلامی فراموش نشده است. سیاست ضدتروریسم هند نیز بر مبنی تقبیح فعالیت‌های این گروه‌ها و از جمله طالبان بنا شده که از راه‌های مختلف از جمله بالیوود به خورد افکار عامه این کشور پرنفوس داده شده است و از این جهت هر نوع چرخش در سیاست خارجی هند در قبال طالبان می‌تواند واکنش‌های داخلی در پی داشته باشد.
بنابرین، هر گونه حرکت برای برافراشتن پرچم طالبان در خاک هند برای دهلی نو دشوار است. اما واقعیت این است که هند نیز مانند بسیاری از کشورهای عملگرای دیگر مجبور است با واقعیت امروز افغانستان کنار بیاید و این کشور را کامل برای همسایه رقیب رها نکند. از این رو، دولت هند با اداره طالبان وارد تعامل شده است. یکی از اقدامات هند گشایش بخشی از سفارتش در کابل است که آنرا «ماموریت تکنیکی» خوانده است.
مقام‌های وزارت خارجه هند نیز چند بار به کابل سفر کرده و با طالبان دیدار داشته‌اند. دولت هند در زمینه تامین دارو و مواد خوراکی و آموزش مقام‌های طالبان با رژیم کابل همکاری دارد و پذیرش خواست طالبان مبنی بر تغییر دیپلومات سفارتخانه دهلی نو گام دیگری در راستای تقویت روابط بین دو طرف خواهد بود.
گروه طالبان تاکنون هیچ رسمیت بین‌المللی نیافته است اما با توسل به روش‌های مختلف توانسته است دست‌کم در ۱۴ کشور مانند پاکستان، چین، روسیه، ایران، قطر و ترکمنستان نماینده بگمارد یا از میان دیپلومات‌ها نماینده برگزیند و اداره سفارتخانه را به دست گیرد. افغانستان بیش از ۴۰ سفارتخانه و ۲۰ قسنلگری در سطح جهان دارد و بسیاری از این نهادهای دیپلوماتیک در بلاتکلیفی به سر می‌برند.
سفارت هند از مهمترین اهداف اداره طالبان برای رفتن به سمت حضور بین‌المللی است. به نظر می‌رسد تلاش برای حفظ قادر شاه، مستشار تجاری و مذاکره پشت پرده با مقام‌های هند برای دریافت کلید سفارت هدفی است که طالبان به این زودی از آن دست برنخواهد داشت.
