پیام قاطع به طالبان؛ جهان افغانستان را فراموش نکرده است
با وجود شکوه و شکایت‌های مردم افغانستان که بعد از خروج جامعه جهانی به دست طالبان رها شده‌اند، به نظر می‌رسد دنیا افغانستان را فراموش نکرده و صدور قطعنامه‌ای به اتفاق آرای تمام اعضای دایم و غیردایم شورای امنیت سازمان ملل در محکومیت سیاست طالبان، حامل پیام قاطعی است.
سازمان ملل متحد در هفته جاری سه گام مهم برای حل مسئله افغانستان و آوردن آن به صدر اجندای جهانی برداشته است: صدور قطعنامه ۲۶۸۱، تعیین فریدون سینیرلی‌اوغلو به عنوان نماینده ویژه بررسی اوضاع افغانستان و البته جلسه روز دوشنبه نمایندگان ویژه در قطر.
محتوای قطعنامه کاملا روشن است. جهان تنها به بازگشت دختران به مکتب و حق کار زنان راضی نیست. در این قطعنامه که پانزده عضو دایم و غیردایم و تقریبا تمام کشورهای جهان از آن حمایت کرده، این بخش‌ها برجسته شده است:
- حمایت از اصل روند جامع و فراگیر برای تعیین سرنوشت به رهبری و مالکیت افغانها تا آینده سیاسی و مسیر توسعه کشور را رقم بزنند.
- درک نیاز برای مبارزه با چالش‌های فراوان مانند بحران بشری، امنیت و مواد مخدر
- ضرورت گفت‌وگو و تعامل برای حکومتداری، حاکمیت قانون و حقوق بشر
- تاکید بر حقوق غیرقابل گذشت زنان از جمله در زمینه تصمیم گیری در حل منازعه و برقراری صلح
- نگرانی عمیق از حذف فزاینده احترام به حقوق بشر و آزادی‌های اساسی زنان و دختران توسط طالبان
- نگرانی عمیق از تصمیم طالبان به منع کار زنان در سازمان ملل متحد که در تاریخ این سازمان بی‌سابقه است
- نگرانی از اینکه شش میلیون نفر در یک قدمی گرسنگی قرار دارند
- محکومیت تصمیم طالبان به منع کار زنان در ملل متحد
- خواستار مشارکت کامل، برابر و معنادار و امن زنان و دختران
- تاکید بر اهمیت حیاتی ادامه کار یوناما در افغانستان
- تاکید بر اهمیت گفت‌وگو، مشوره و تعامل میان تمام طرف‌های مرتبط افغانها، منطقه و جامعه جهانی که برای حل مسئله سیاسی افغانستان و صلح حیاتی است.
پیام این قطعنامه روشن است. حکومت طالبان برای جهان پذیرفتنی نیست و طالبان باید حاضر شود که با جهان برای آینده سیاسی افغانستان همراه شود.
از این رو، دبیرکل سازمان ملل متحد یک نماینده ویژه برای ارزیابی اوضاع افغانستان تعیین کرده است که علاوه بر سازوکار موجود یوناما ماموریت دارد تا نقشه راه آینده افغانستان را ترسیم کند. این نماینده جدید فریدون سینیرلی‌اوغلو، دیپلومات ارشد ترکیه است. کار او از این جهت از اهمیت خاصی برخوردار است که شورای امنیت سازمان ملل آنرا تصویب کرده و قرار است با مردم افغانستان، کشورهای منطقه و جامعه بین‌المللی کار کند تا یک برنامه منسجم و موثر بین‌المللی در قبال بحران‌های افغانستان، تحقیق و تدوین شود. افغانها انتظار دارند که نتیجه ماموریت را نقشه راه سیاسی برای آینده کشور باشد که همه دور یک محور وارد فرایند سیاسی جامع و فراگیر شوند.
حنیف اتمر، وزیر خارجه دولت پیشین می‌گوید: «این ماموریت باید روی به وجود آوردن اجماع و تامین حمایت ملی و بین‌المللی برای مذاکرات بین‌الافغانی و رسیدن به یک توافق همه‌شمول سیاسی به منظور استقرار نظام مشروع و صلح پایدار در کشور تمرکز کند.»
اینک قرار است در گام سوم، نمایندگان ۲۲ کشور و دو سازمان بین‌المللی در جلسه‌ای که قرار است به ریاست آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در دوحه در اول و دوم ماه می، گردهم آیند تا یک رویکرد مشترک در قبال افغانستان اتخاذ کنند. بحث آنها در باره مسائلی مانند امنیت دائمی افغانستان، منطقه و فرامنطقه، حقوق بشر و بازگشت حکومت قانون به افغانستان خواهد بود.
به نظر می‌رسد به رغم درگیری‌های فراوان قدرت‌های بزرگ در مسایل پیچیده جهانی، هفته آینده روزهای بزرگی برای افغانستان خواهد بود. از یک طرف طالبان و حامیانشان بحث رسمیت اداره این گروه را می خواهند وارد موضوعات مورد بحث دوحه کنند و از طرف دیگر، فعالان حقوق بشر و زنان می‌خواهند به بحث اصلی نشست دوحه تبدیل شوند. اما با توجه به حضور تمامی نمایندگان ویژه کشورها و دغدغه‌های فراوان امنیتی و سیاسی که وجود دارد، انتظار می‌رود نتیجه قطعنامه اخیر در تصمیم‌گیری اخیر نمایندگان جامعه جهانی بازتاب یابد. اینکه طالبان باید به روند سیاسی برای رسیدن به رسمیت و مشروعیت تن دهد، با گروههای تروریستی موجود در خاک افغانستان مبارزه کند و به حقوق بشر از جمله آموزش دختران و کار زنان احترام بگذارد.
