کتاب «بازگشت طالبان»: طالبان قبل از ایجاد رابطه با هند، با رئیس ارتش پاکستان مشورت کرد

استاد دانشگاه دفاع ملی در واشنگتن در کتاب جدید خود نوشت که وزیر خارجه طالبان قبل از دعوت دیپلومات‌های هندی به کابل، با قمر جاوید باجوا، رئیس پیشین ستاد ارتش پاکستان دیدار کرده است. حسن عباس گفت که بازگشت هند به کابل پس از تسلط طالبان، بدون مشورت پاکستان نمی‌توانست اتفاق بیفتد.

حسن عباس، نویسنده امریکایی پاکستانی‌الاصل کتاب «بازگشت طالبان» را اواخر هفته جاری در امریکا منتشر خواهد کرد.

روزنامه پاکستانی دان در گزارشی به یافته‌های این کتاب پرداخته است. طبق این گزارش، نویسنده معتقد است که پاکستان با ایجاد رابطه طالبان با هند موافقت کرد، زیرا می‌خواست چشم‌انداز کمک‌ها به این گروه را باز کند. به استدلال نویسنده، پاکستان در حال حاضر توان حمایت مالی از طالبان را ندارد.

به گفته حسن عباس، هند منافع استراتژیک در افغانستان دارد، با این حال برخلاف چین و روسیه روابط دیپلوماتیک خود را پس از تسلط طالبان با این کشور قطع کرده است.

در این کتاب اشاره شده که هند اکنون به صورت جدی در حال بررسی جایگاه خود در تحولات جدید است و همچنین در زمینه تعامل با طالبان و کمک به ثبات در افغانستان تلاش می‌کند.

نویسنده باور دارد که طالبان به دلیل کسب مشروعیت و رسمیت‌شناسی بین‌المللی و همچنین جذب سرمایه‌های‌گذاری خارجی در افغانستان، مشتاق ایجاد رابطه با هند است. حسن عباس می‌نویسد: «طالبان برای بازسازی و احیای افغانستان به منابع نیاز دارند و هند این منابع لازم را در اختیار دارد.»

نفوذ پاکستان در میان طالبان

این کتاب با اشاره به نفوذ جنرال قمر باجوا در میان طالبان، از هدایت‌الله بدری، رئيس بانک مرکزی تحت کنترول این گروه نام برده است. در کتاب آمده است که هدایت‌الله بدری، پس حادثه ۱۱ سپتامبر مورد آزار و اذیت نیروهای امنیتی پاکستان قرار گرفته است.

حسن عباس می‌نویسد که امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان بعداً «شخصاً هدایت‌الله بدری را نزد باجوا برد تا دست دوستی بدهند.»

نویسنده مدعی است که تنها کارت سبز آقای باجوا به هدایت‌الله بدری این فرصت را داد تا وزیر مالیه رژیم طالبان شود.

در بخشی از این کتاب همچنین به سفر فیض حمید، رئیس پیشین آی‌اس‌آی، بلافاصله پس از تسلط طالبان به کابل اشاره شده است. در کتاب آمده که وزارت خارجه پاکستان در آن زمان از فیض حمید خواسته بود که در سفارت پاکستان در کابل بماند، اما او این درخواست را نپذیرفت.

طبق یافته‌های کتاب، فیض حمید بعدا در دیدار با سیاست‌مداران ارشد پاکستانی به شمول بلاول بوتو، وزیر خارجه این کشور از اقدام خود دفاع کرد. او همچنین گفت که روسای استخبارات امریکا و چین نیز در بلافاصله پس از تسلط طالبان، از کابل دیدن کردند، اما تنها عکسی از رئیس استخبارات پاکستان در حال نوشیدن چای در هتل کابل سرینا به رسانه‌ها درز کرد.

این کتاب با اشاره به انتشار عکس رئیس آی‌اس‌آی در کابل، گفته است که این «سند دیداری نفوذ عظیم پاکستان بر طلبان» آسیب‌هایی به هر دو طرف رسانده است.

قدرت‌گیری داعش در افغانستان تحت کنترول طالبان

در بخشی از کتاب «بازگشت طالبان» به گسترش نفوذ داعش پس تسلط طالبان در اگست ۲۰۲۱ اشاره شده است.

در این کتاب آمده است که در جریان یک سال حاکمیت طالبان در افغانستان (از اگست ۲۰۲۱ تا اگست ۲۰۲۲) داعش مسئولیت ۲۶۲ حمله را در این کشور گرفته است.

طبق این کتاب، گسترش نفوذ داعش در افغانستان از موضوعات مهم در دستور کار گفت‌وگوی ندیم انجم، رئیس آی‌اس‌آی و ویلیام برنز، رئیس سیا در می ۲۰۲۲ بوده است. جنرال فیض حمید نیز شامل هیئت گفت‌وکوکننده پاکستان بود.

در کتاب به نقل از رئیس سازمان اطلاعات مرکزی امریکا آمده است که داعش با سرعت کنونی خود، تا میانه ۲۰۲۳ می‌تواند کنترول ۲۰ درصد خاک افغانستان را به دست بیاورد.

رئيس آی‌اس‌آی در پاسخ به نگرانی امریکا، خواستار هدف قرار دادن رهبر ارشد گروه داعش و به اشتراک‌گذاری اطلاعات شده است.

حسن عباس می‌نویسد که مقام‌های امریکایی و پاکستانی، در این دیدار به یک نتیجه مشترک رسیدند: «طالبان دیگر تهدید اولیه به امنیت ملی امریکا و کشورهای همسایه افغانستان نیست، بلکه داعش است.»

در بخشی از کتاب «بازگشت طالبان» نویسنده اعا کرده که در روزهای نخستین تسلط طالبان بر افغانستان، «جنرال فیض حمید از رهبری طالبان خواست که دو سمت بلندپایه در حکومت را به عبدالله عبدالله و حامد کرزی دهند، اما طالبان با این درخواست موافقت نکرد.»

روزنامه دان نوشته است که کتاب «بازگشت طالبان» همچنین به تمایل چین برای تعامل با رژیم طالبان اشاره کرده گفته است که چین نه تنها سفارت خود در کابل را باز نگه داشت، بلکه از جایگاه جدید طالبان نیز استقبال می‌کند.