مجله اکونومیست: کانال قوش‌تپه می‌تواند تنش میان افغانستان و کشورهای منطقه‌ را بالا ببرد

اکونومیست می‌گوید توسعه کانال قوش‌تپه با این که به نفع کشاورزان افغان است، اما می‌تواند به منازعه و تنش میان افغانستان و کشورهایی چون ازبیکستان دامن بزند. این مجله نوشت ازبیکستان برای آبیاری مزارع پنبه خود به آمو متکی است، اما قوش‌تپه می‌تواند ریزش آب به این دریا را کم کند.

به گفته این مجله، کشت پنبه کلانترین منبع شغل و درآمد در ازبیکستان است و کاهش آب آمو دریا به این صنعت در این کشور ضربه می‌زند.

طالبان همانند حکومت اشرف غنی بر توسعه و افتتاح پروژه‌های بزرگ عمرانی مانند اعمار بندها، برای نشان دادن توانمندی اقتصادی و تکنیکی حکومت خود تاکید دارند. آنها احساس می‌کنند با این پروژه‌ها می‌توانند در میان مردم محبوبیت یابند.

اما، به نوشته اکونومیست، مشکل طالبان با ازبیکستان احتیاج افغانستان به برق وارداتی از ازبیکستان است. از این رو، طالبان نمی‌تواند تاشکند را ناراض کند.

در ده ماه گذشته کار حفاری کانال قوش‌تپه حدود ۱۰۰ کیلومتر پیش رفته است، اما کارشناسان در گفتگو با اکونومیست، به کیفیت کار طالبان باور ندارند.

نجیب‌الله سدید، یک مهندس افغان در آلمان گفت که بر اساس عکس‌های منتشر شده، کانال قوش‌تپه فاقد حفاظ است و تدابیری برای جلوگیری از جذب آب در زمین نشده است. این دو کمبود باعث تبخیر و هدر رفتن آب می‌گردد.

او افزود که حفاری یک کانال آسان‌ترین بخش است و شک دارد که طالبان از پس کارهای پیچیده ساخت یک کانال و پل و پلچک آن سر در بیاورند.

تمویل این پروژه نیز کار ساده‌ای نیست. اکنون، تمویل‌کنندگان خارجی پولی را برای اعمار زیرساخت‌ها در افغانستان مصرف نمی‌کنند و این طالبان هستند که باید بودجه ساخت کانال را از درآمد داخلی تامین کنند.

۱۰۰ کیلومتر حفاری که تا حال صورت گرفته حدود۹۱ میلیون دالر هزینه داشته است که این معادل ۸ درصد عواید داخلی افغانستان در هشت ماه اول سال ۲۰۲۲ می‌شود. طالبان با این که ادعا می کنند که عواید حکومت را بالا برده‌اند، اما افغانستان برای این پروژه‌ها نیاز به کمک و دریافت وام خارجی دارد.

با این حال، طالبان به مسایل سیاسی مرتبط با این پروژه اهمیت زیادی می‌دهند. آنها می‌خواهند نشان دهند که توان حکومتداری و راه اندازی پروژه‌های ملی عمرانی در افغانستان را دارند.

عبدالرحمان عطاش، رئیس «شرکت ملی انکشاف» گفت: «بسیاری از مردم شک دارند که ما ظرفیت اجرای این پروژه را داشته باشیم. ما ثابت خواهیم کرد که افغانستان می‌تواند اقتصاد خود را روی پا کند و پروژه‌های ملی را به تنهایی اجرا کند.»