بریتانیا به افغانستان تحت حاکمیت طالبان چگونه نگاه میکند؟
پس از سقوط نظام جمهوری و تسلط طالبان بر افغانستان، در جریان یک سال گذشته، بریتانیا موضعگیری روشنی در قبال طالبان و حاکمیت این گروه نداشته است. نگاه بریتانیا در قبال افغانستان بیشتر در چوکات نگاه جمعی کشورهای غربی در قبال افغانستان تعریف میشود.
از این رو، بریتانیا در یک سال گذشته تنها در یک مورد موضعگیری مستقل در قبال طالبان داشته است و آن اعلامیه دو ماه پیش دولت بریتانیا است که میگوید این کشور از هیچ گروه نظامی در برابر طالبان حمایت نمیکند.
دولت بریتانیا از هیچ فردی، به شمول شهروندان افغانستان که به دنبال تغییر رژیم از طریق خشونت باشد حمایت نمیکند. بریتانیا اجازه نمیدهد تا خاکش به این منظور استفاده شود و از دیگران هم میخواهد چنین رویکردی را در پیش گیرند.
این بیانیه یک روز پیش از آزادی پنج شهروند بریتانیایی از قید طالبان منتشر شد. بسیاریها این موضعگیری بریتانیا را با آزادسازی شهروندانش از قید طالبان مرتبط میدانند و باور دارند که بریتانیا همسو با طالبان نیست. از سوی دیگر، این جمله کوتاه هرچند که تمام سیاست خارجی بریتانیا در قبال طالبان و افغانستان را تعریف نمیکند، اما این موضع حامیان طالبان را خوشحال کرد و مخالفنش را خشمگین.
جریانهای مخالف طالبان همواره نگاه تردیدآمیز نسبت به سیاستهای مبهم بریتانیا در قبال افغانستان داشتهاند. آنها معتقدند که این کشور در قبال مردم افغانستان در طول تاریخ رفتار صادقانه نداشته است. درجریان حضور نظامی بریتانیا در افغانستان هم، شک و تردیدهای در مورد حمایت این کشور از طالبان وجود داشت.حتا برخی دیپلوماتهای بریتانیایی درپیوند به تجهیز طالبان در جنوب افغانستان متهم شدند، ادعاهای که دولت بریتانیا هیچگاهی آن تایید نکرد.
در یک سالی که طالبان در کابل حاکم است، بریتانیا به طور مستقیم رابطه دیپلوماتیک با افغانستان ندارد.این کشور مانند سایر کشورهای غربی تماسهای دیپلوماتیکش با طالبان را از قطر مدیریت میکند. این موضوع نشان میدهد که بریتانیا اعتماد لازم را بالای طالبان ندارد. موضعگیریهای سیاستمداران بریتانیا در مسایل حقوقبشر و حقوق زنان سبب شده تا فعالان حقوق بشر و حقوق زنان بریتانیا را در کنار خود بیبینند.
نگاه غالب دیگرنیز در مورد چشمانداز رابطه بریتانیا در مورد فغانستان وجود دارد. بسیاریها میگویند که بریتانیا به دلیل داشتن رابطه نزدیک و استراتژیک با پاکستان، افغانستان را همیشه از عینک پاکستان میبیند. یعنی اینکه دیدگاه دو کشور در قبال افغانستان مشابه است.
رابطه بریتانیا با افغانستان بعد دیگر هم دارد. مهاجرت بیش از دو صد هزار شهروند افغانستان به بریتانیا هم در طول سالهای متمادی روی نزدیکی رابطه این کشور با افغانستان تاثیر گذاشته است. هرچند این شهروندان روی سیساستگذاری بریتانیا در مورد افغانستان تاثیر چندانی نداشتهاند، اما حضور این جمعیت سبب شده تا سیاستمداران بریتانیایی افغانستان را از محراق دیدشان دور نکنند. علاوه بر این، دولت بریتانیا یک سال پیش با اعلام خروج نظامیانش از افغانستان، بیش از بیست هزار نفر دیگر راکه در جریان دو دهه گذشته با آنها کار کرده بودند، به بریتانیا منتقل کردند. روندی که جامعه اصالتاً افغانستانی بریتانیا را بیشتر و رابطه دو ملت را عمیقتر کرده است.