آیا جنگیدن خارجی‌ها برای اوکراین قانونی است؟

با اعلام آمادگی هزاران جنگجو برای کمک به اوکراین در برابر روسیه، این سوال مطرح شده که آیا جنگیدن خارجی‌ها در اوکراین قانونی است؟ بر اساس گزارش رویترز، شهروندان کانادا، هند، جاپان، بریتانیا، امریکا و گرجستان در میان داوطلبان هستند. شمار این داوطلبان به بیش از ۱۶هزار می‌رسد.

از آنطرف، به گفته کرملین، دستکم ۱۶ هزار نفر در سوریه برای جنگیدن در کنار نیروهای مورد حمایت روسیه در اوکراین داوطلب شده‌اند.

ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه از پیوستن این داوطلبان به جنگ اوکراین استقبال کرده است.

در زیر خلاصه‌ای از برخی قوانین حاکم بر خارجی‌هایی که برای اوکراین می‌جنگند، آورده شده است:

در امریکا قانون بی‌طرفی مربوط به سال ۱۷۹۴، شهروندان این کشور را از جنگ علیه دولت‌های خارجی در صلح با واشنگتن منع می‌کند و تا سه سال حبس دارد.

این قانون که از نظر فنی می‌تواند برای اقدام نظامی داوطلبانه علیه روسیه اعمال شود، برای محاکمه ‌امریکایی‌هایی که در تلاش برای کودتا در گامبیا در سال ۲۰۱۴ شرکت داشتند، استفاده شد. به استثنای گامبیا، این قانون به ندرت در تاریخ مدرن اجرا شده است.

در مورد داوطلبان استرالیایی، بریتانیایی و هندی چطور؟

وزارت خارجه بریتانیا گفته است بریتانیایی‌هایی که برای جنگیدن به اوکراین سفر می‌کنند ممکن است پس از بازگشت تحت پیگرد قانونی قرار گیرند.

سخنگوی وزارت خارجه بریتانیا در پاسخ به این سوال رویترز که چه اتهامی برای داوطلبان بریتانیایی اعمال می‌کند، از اظهار نظر خودداری کرد.

بر اساس قانونی در بریتانیا که در سال ۱۸۷۰به روز شد، شهروندان بریتانیایی از پیوستن به ارتش‌های خارجی که در حال جنگ با کشورهایی هستند که در صلح با بریتانیا بسر می‌برند، منع شده است. این قانون تاکنون برای درگیری‌های مدرن اعمال نشده است.

وزیر خارجه بریتانیا در ابتدا از شهروندان داوطلب برای جنگ در اوکراین حمایت کرد، اما بعداً نسبت به هرگونه سفر به آنجا هشدار داد.

اسکات موریسون، نخست‌وزیر استرالیا، ماه گذشته به خبرنگاران گفت که درباره موقعیت حقوقی جنگجویان غیرنظامی خارجی «ابهاماتی» وجود دارد. او از شهروندان کشورش خواسته است که به نبرد نظامی در اوکراین نپیوندند.

وزارت امور داخله هند به درخواست رویترز برای اظهار نظر در مورد قانونی بودن پیوستن شهروندان هندی به نیروهای اوکراین پاسخی نداده است.

در پرونده‌ای مربوط به هندی‌هایی که در سال ۲۰۱۵ به عراق سفر کردند، این وزارتخانه به دادگاه عالی دهلی گفت که اجازه دادن به هندی‌ها برای شرکت در درگیری‌های کشور دیگر "به این ادعا منجر می‌شود که دولت هند در حال ترویج تروریسم در کشورهای دیگر است."

موضع سایر کشورها چیست؟

آلمان گفته است که داوطلبانی را که به جنگ ملحق می شوند تحت پیگرد قانونی قرار نخواهد داد و رهبران دنمارک و لتونیا گفتند که به شهروندان خود اجازه خواهند داد تا داوطلب شوند.

آنیتا آناند، وزیر دفاع کانادا گفته است که داوطلب شدن کانادایی ها "یک تصمیم فردی" است.

اگر جنگجویان خارجی در اوکراین اسیر شوند چه؟

دافنه ریچموند باراک، استاد دانشگاه در اسرائیل می‌گوید قوانین بین‌المللی نیروهای روسی را ملزم می‌کند که با جنگجویان خارجی بدون توجه به ملیت آنها به عنوان اسیر جنگی رفتار کنند.

این بدان معناست که سربازان روسی باید به داوطلبانی که اسیر شده‌اند غذا، آب و خدمات صحی بدهند.

با این حال، به گزارش خبرگزاری روسی تاس، سخنگوی وزارت دفاع روسیه هفته گذشته گفت که "مزدوران" غربی که برای اوکراین می‌جنگند به عنوان جنگجویان قانونی رفتار نخواهند شد و با پیگرد کیفری یا بدتر از آن مواجه خواهند شد.

آیا می توان داوطلبان را به دلیل رفتار در زمان جنگ تحت تعقیب قرار داد؟

به استثنای تعقیب قضایی برای جنایات جنگی یا رفتارهای مشابه، کارشناسان می‌گویند از آنجایی که داوطلبان به عنوان اعضای ارتش اوکراین می جنگند، بعید است در کشور خود به دلیل اقدامات خاص خود در جنگ با اتهاماتی روبرو شوند.