مقایسه اشرف غنی با زلنسکی؛ فرار "متفکر دوم" و ایستادگی "خادم ملت"
روزنامه‌نگار، افغانستان اینترنشنال
ولودیمیر زلنسکی، قبل از اینکه به ریاست‌جمهوری اوکراین برسد، تجربه سیاسی نداشت. حرفه اصلی او طنزپردازی و بازیگری در تیاتر و تلویزیون بود.
در یک مجموعه تلویزیونی کمدی به نام «خادم ملت» که سال ۲۰۱۵ ساخته شده، نقش یک معلم مکتب را بازی می‌کرد که جنجال‌هایش علیه فساد توسط دانش‌آموزانش فیلم‌برداری می‌شود و در فضای مجازی در اختیار مردم قرار می‌گیرد. در این کمدی تلویزیونی، معلم به‌گونه تصادفی رییس‌جمهور می‌شود.
در سال ۲۰۱۹، ولودیمیر زلنسکی از بازی در نقش رئیس‌جمهور اوکراین به کاخ ریاست‌جمهوری راه یافت. او با به‌دست آوردن ۷۲ درصد آرا، رقیب انتخاباتی خود پترو پروشنکو را شکست داد و رئیس‌جمهور اوکراین شد؛ مسئولیت سنگینی که تفاوت فراوانی با فضای طنز و بازی در سریال‌های تلویزیونی دارد.
شعارهای انتخاباتی او روی دو موضوع تمرکز داشت: مبارزه با فساد و پایان دادن به جنگ با روسیه. اما واقعیت‌های روزگار چرخش برعکس داشت. حالا او رهبر جنگ علیه تجاوز روسیه است؛ کشوری را رهبری می‌کند که مورد تهاجم همه‌جانبه یک ابرقدرت دارای سلاح‌های اتمی قرار گرفته است.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، هفته گذشته دستور حمله به اوکراین را صادر کرد. تا به حال، از طریق زمین، هوا و دریا شهرهای مختلف اوکراین را هدف حملات سنگین قرار داده است.
در چنین شرایط سخت و غیرقابل پیش‌بینی، رفتار و موضع‌گیری‌های ولودیمیر زلنسکی، در سراسر جهان زیر ذره‌بین قرار گرفته است. بسیاری کنجکاوند بدانند کمدینی که رهبر جنگ شده، چه‌کار می‌کند.
رفتار چند روز گذشته این رئیس‌جمهور جوان، بسیاری را غافلگیر کرده است.
ماریا زولکینا، تحلیلگر سیاسی اوکراینی نوشت آقای زلنسکی «رئیس‌جمهور دوران جنگ نیست، اما حالا مشخص شده که او دقیقاً کاری می‌کند که یک رهبر باید در زمان جنگ انجام دهد.»
آقای زلنسکی در توییتی نوشت او وخانواده اش هدف شماره یک دشمن - روسیه – اند. او در یک گفتگوی ویدیویی با رهبران اتحادیه اروپا نیز گفت: «شاید این آخرین باری باشد که من را زنده می‌بینید.»
علی‌رغم فشارهای بسیار، زلنسکی هنوز کشورش را ترک نکرده و در پاسخ به درخواست امریکا برای نجات خود از کی‌یف گفته است: «به سلاح نیاز دارم نه خروج از کشور.»
ایستادگی ولودیمیر زلنسکی، واکنش‌های زیاد شهروندان افغانستان را نیز در پی داشت؛ مردمی که حدودا هفت ماه‌پیش در شرایط نسبتا مشابه جنگی قرار گرفتند اما محمداشرف غنی، رئیس‌جمهور کشورشان، به محض ورود افراد طالبان به شهر کابل، با نزدیکانش از کشور فرار کرد و مردم را در برابر طالبان تنها گذاشت.
بسیاری از تحلیلگران سیاسی جهان، همانند کاربران شبکه‌های اجتماعی افغانستان، این دو رهبر را با هم مقایسه می‌کنند.
برخی کاربران افغان شجاعت زلنسکی را ستوده‌اند و اشرف غنی را ترسو و بزدل خوانده‌اند که با فرار از کشور، پشت سربازان امنیتی را خالی‌کرد و به وطن «خیانت» کرد.
یکی از کاربران با ستایش از عملکرد رئیس جمهور اوکراین، او را با اشرف غنی مقایسه کرده و زیر پست فیس‌بوک زلنسکی نوشته است: «تفاوت رهبر واقعی و رهبر تقلبی این است».
اما شماری دیگر، در این مقایسه از تصمیم اشرف غنی دفاع کرده و گفته‌اند که زلنسکی با مقاومت در برابر تهاجم تمام عیار روسیه، باعث ویرانی اوکراین شده است، در حالی که اشرف غنی، با ترک کردن افغانستان باعث شد که جنگی در کابل صورت نگیرد و این شهر دوباره مثل زمان جنگ‌های داخلی، ویران نشود.
برخی دیگر از کاربران شبکه‌های اجتماعی، ماندن و رفتن این دو رهبر سیاسی را در شرایط دشوار جنگی یک مسئله اخلاقی دانسته‌اند.
طرفداران تصمیم زلنسکی می‌گویند این رهبر ۴۴ ساله هنوز جوان است و اگر از این مهلکه جان به‌در برد، مجال بیشتری خواهد داشت تا برای کشور و مردمش خدمت کند؛ با این حال جان خود را به خطر می‌اندازد و همانند یک سرباز از کشورش دفاع می‌کند.
اما اشرف غنی در ۷۲ سالگی ترجیح می‌دهد فرار کند و سال‌های باقی مانده عمرش را در حاشیه امن و آرام سپری کند.
یکی از کاربران توییتر نوشته است: عمری از اشرف غنی باقی نمانده، اگر در ۷۲ سالگی توسط طالبان کشته می‌شد، چیزی از دست نمی‌داد و قهرمان مردم افغانستان می‌شد. اما عده دیگر گفته‌اند که قضاوت در این باره هنوز بسیار زود است و هنوز معلوم نیست که آقای زلنسکی تا چه‌زمانی در کنار مردمش می‌ماند. ممکن است او تصمیم دیگری بگیرد. بر این اساس برای برخی، فعلا مقایسه زلنسکی با اشرف غنی و نتیجه‌گیری اخلاقی از آن عجولانه است.
برخی دیگر از کاربران شبکه‌های اجتماعی، مقایسه اشرف غنی و رییس‌جمهور اوکراین را اساسا کار نادرستی می‌دانند. آنها می‌گویند نه بسترهای تاریخی و فرهنگی این دو کشور باهم قابل مقایسه‌اند و نه شرایط جنگ روسیه در اوکراین با جنگ طالبان علیه دولت پیشین افغانستان همانندی دارد.
این نظر هم وجود دارد که زلنسکی، کمدین سریال خادم ملت، با رای دموکراتیک مردم اوکراین خادم واقعی ملت شد و اشرف غنی که هوادارانش او را متفکر دوم جهان می‌خواندند، با تقلب و فساد بر مردم تحمیل شد و انگیزه‌ای برای خدمت به مردم و ماندن در کنار آنها نداشت.
ساختار اجتماعی و فرهنگی جامعه اوکراین متفاوت از افغانستان است و این تفاوت‌ها در شیوه رهبری و اولویت بندی‌های رهبران سیاسی دو کشور، در شرایط دشوار جنگی نیز قابل مشاهده‌اند.
