گزارش رویترز از رویارویی دو گروه اسلامگرا؛ داعش میتواند امارت طالبان را به چالش بکشد؟
ماه گذشته خانواده مولوی عزتالله، عضو حزب اسلامی تماسی دریافت کرد که میگفت "مولوی عزت را سر بریدیم بیاید جسدش را ببرید." قتل عزتالله در ولایت شرقی ننگرهار یکی از قتلهای زنجیرهای مداوم است که ادعای طالبان در باره آوردن امنیت را به چالش میکشد.
به نوشته خبرگزاری رویترز، قربانیان داعش طیفی وسیعی را از مقامهای امنیتی حکومت پیشین گرفته تا خبرنگاران، اعضای جامعه مدنی، ملاها، جنگجویان طالبان و حتا قربانیان عادی مثل عزتالله را شامل میشود که به گفته خانوادهاش، او با هیچ کس دشمنی نداشت.
طالبان میگویند با پیروزیشان امنیت را به افغانستان آوردهاند. اما همین هفته گذشته مردم ناظر حلق آویز شدن دو جسد در جلالآباد، ترور یک ملا و ویدیوی از آتشباری بهسوی سرنشینان یک موتر در این شهر بودند. بعدا مشخص شد که یکی از قربانیان این تیراندازی یک مقام طالبان بوده است.
روز یکشنبه نیز به گفته مردم محل اجساد سه نفر از قربانیان یک انفجار کنار جاده که موتر طالبان را هدف قرار داد، به شفاخانه منتقل شدند.
در پایان همین روز، افراد مسلح یک سرباز پیشین ارتش را در برابر خانهاش به رگبار بستند که در نتیجه او و دو دوستش که در کنارش بودند، کشته شدند.
جیمز مکنزی، نویسنده این گزارش میگوید طالبان سعی در پنهانکاری چنین اتفاقاتی دارند و میگویند بعد از چند دهه جنگ، آرام کردن کامل افغانستان به وقت نیاز دارد.
بلال کریمی، از سخنگویان طالبان به رویتز میگوید: "افغانستان ۳۴ ولایت دارد و در هر هفته جلوی ۲۰ قضیه گرفته میشود. ما ۲۰ سال درگیر انقلاب و تهاجم بودیم و سطح این حوادث پایین خواهد آمد."
برخی از سربازان و افسران اطلاعاتی حکومت پیشین، طالبان را به این حملات متهم میکنند. طالبان عفو عمومی اعلام کرده اما قبول این امر برای جنگجویان سرکش شاید سخت باشد.
بسیاری از قتلهای هدفمند رسانهای نمیشود و شاید هم برخی حاصل انتقامگیریهای شخصی باشد.
اما این درگیری بین طالبان و شاخه خراسان داعش تام وست، نماینده ویژه امریکا برای افغانستان را هم وادار به واکنش کرده است.
او به تازگی نگرانیاش را از افزایش حملات داعش اعلام کرده و گفته است میخواهد که طالبان بر این گروه غلبه کنند.
داعش مسوولیت برخی از مرگبارترین حملات را در ماههای اخیر به عهده گرفته است.
آنتونیو جوستوزی، کارشناس یک اندیشکده بریتانیایی به نام "یونایتد سرویسس" در لندن به رویترز میگوید: داعش میکوشد امارت طالبان را تضعیف و بیاعتبار کند.
او میگوید داعش که بر اساس برآوردها حدود ۴۰۰۰ جنگجو داشته باشد، از تابستان سال ۲۰۲۰ شروع به کشتار هدفمند کرده و بعد از تسلط طالبان این حملات را در مقیاس بزرگتر ادامه داده است.
نویسنده رویترز میگوید که این حملات ترس را در میان افغانها بیشتر کرده و این نگرانی را بوجود آورده است که ممکن است افغانستان به هرج و مرج و دور دیگری از جنگهای داخلی فرو رود؛ وضعیتی که افغانستان را برای گروههای جنگجو به محل راهاندازی حملات به کشورهای همسایه و همچنین غرب تبدیل کند.
یک مقام غربی آشنا با منطقه میگوید: این سناریوی است که همه نگرانش هستند.
داعش در اواخر سال ۲۰۱۴ در افغانستان سر برآورد و در سالهای اخیر به شدت سرکوب شد. این گروه در حال حاضر سعی دارد آسیبهای سختی را که سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ دیده، بازسازی کند.
رویترز میگوید که این گروه علاوه بر ولایت ننگرهار، در ولایات غزنی، هرات، بلخ، پکتیکا، پکتیا و خوست نیز فعال است.
داعش اخیراً با پخش یک فایل ویدیویی در کانال تلگرامی خود طالبان را به اجیر بودن رییس جمهور بایدن متهم کرد و گفت: "جنگجویان طالبان در وحشت گم شدهاند. آنها نمیدانند چطور شرمساریشان را پنهان کنند."
به نوشته جیمز مکنزی، نویسنده این گزارش، طالبان به عنوان یک گروه شورشی نشان داد که نیروی جنگی موثر و منسجمی است. اما حفظ صلح در کشور درگیر بحران، چالشهای جدیدی به همراه دارد، از جمله متحد کردن جناحها، ارزشها و هنجارهای مختلف درون سازمانی.
جوستوزی که کتابی در باره داعش در افغانستان نوشته میگوید این گروه که در پایگاههای دوردست در شرق و شمالشرق این کشور عقبنشینی کرده، تلاش دارد به طالبان که میکوشد از یک جنبش شورشی به یک حکومت تغییر شکل دهد، ضربه بزند.
این کارشناس امور گروههای جهادی میگوید: "آنها (داعش) میدانند اگر به امارت طالبان اجازه دهند خود را مستحکم کند، بهار آینده شروع به نابودی داعش خواهد کرد."